Utworzenie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych przewiduje nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, będąca skutkiem implementacji unijnej dyrektywy AML IV (tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu).

Na kim ciąży obowiązek zgłoszenia?

Adresatami nowelizacji są wszystkie spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz niepubliczne spółki akcyjne. Obowiązek ten będzie dotyczył również prostych spółek akcyjnych, po ich wprowadzeniu do porządku prawnego. Osoby uprawione do reprezentacji ww. spółek, a więc ich członkowie zarządu, komplementariusze, wspólnicy spółek jawnych, zobowiązane będą do zgłoszenia do rejestru danych o beneficjencie rzeczywistym spółki – w tym wskazania jego imienia i nazwiska, obywatelstwa oraz państwa zamieszkania.

Zobacz więcej: Pranie pieniędzy - ustalenie beneficjenta rzeczywistego to nie lada wyzwanie >>

Centralny rejestr nie ułatwi walki z praniem pieniędzy >>

 

Spółki, które zostaną wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego po 13 października 2019 r., powinny dokonać zgłoszenia w ciągu 7 dni od dnia rejestracji (do terminu tego nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy), natomiast spółki zarejestrowane przed tą datą, będą zobowiązane do zgłoszenia informacji o swoich beneficjantach rzeczywistych w ciągu 6 miesięcy od dnia utworzenia rejestru, tj. do 13 kwietnia 2020 r.

Co ważne, ustawa nakłada obowiązek aktualizacji zgłoszonych danych w ciągu 7 dni od ich zmiany (do terminu tego nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy), co w celu umożliwienia zachowania terminu, w szczególności w przypadku wieloszczeblowych, międzynarodowych struktur, może wymagać wprowadzenia odpowiednich wewnętrznych procedur przekazywania informacji o zmianach, które mogą wpływać na konieczność aktualizacji zgłoszonych danych o beneficjencie rzeczywistym.

Zobacz również: Wpłata na konto z białej listy dopiero od stycznia 2020 roku >>

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych będzie jawny, dane identyfikujące beneficjentów rzeczywistych będą więc publicznie dostępne. Rejestr prowadzony będzie w systemie teleinformatycznym, a dostęp do niego będzie nieodpłatny. Dane wpisane do rejestru korzystać będą z domniemania prawdziwości.

 

Zgłoszenie informacji o beneficjencie rzeczywistym składane będzie pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Nowelizacja przewiduje surową karę za brak zgłoszenia wymaganych informacji w terminie – na zobowiązane spółki może zostać nałożona kara pieniężna do wysokości 1 mln zł.

Zobacz procedurę w LEX: Zgłaszanie informacji o beneficjentach rzeczywistych >

Beneficjent rzeczywisty, czyli …

Przy ustalaniu beneficjenta rzeczywistego należy szczegółowo prześledzić definicję zawartą w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z ustawą, przez beneficjenta rzeczywistego rozumie się osobę bądź osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, w tym m.in. osobę będącą wspólnikiem, której przysługuje bezpośrednio lub pośrednio więcej niż 25 proc. ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki lub dysponującą więcej niż 25 proc. ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu.

Marzena Lau, Senior Associate w CRIDO Legal