Nowelizacja ustawy o VAT wprowadziła nowe zasady wykreśleń firm z rejestru podatników VAT. W stanie prawnym obowiązującym do końca sierpnia 2019 r. wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlegał podatnik, który mimo obowiązku złożenia deklaracji VAT, nie składał ich za sześć kolejnych miesięcy lub dwa kolejne kwartały.

Firma wypadnie z rejestru już po trzech miesiącach

Od wczoraj skarbówka szybciej będzie mogła wykreślić podmiot z rejestru. Zgodnie z nowymi przepisami, podatnik będzie wykreślony z rejestru VAT, jeżeli nie złoży deklaracji za trzy kolejne miesiące lub jeden kwartał. Okresy nieskładania deklaracji, po których możliwe będzie wykreślenie z rejestru VAT, zostały skrócone o połowę.

Czytaj w LEX: VAT 2019 - przewodnik po zmianach >

- O ile idea tych zmian jest słuszna – uszczelnianie systemu VAT i eliminacja podmiotów, które potencjalnie mogą być elementem systemu służącemu wyłudzaniu VAT – to już stosowanie tych przepisów może rodzić problemy także dla uczciwych podatników. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, gdy podatnik rozliczający się kwartalnie nie złoży w terminie deklaracji i zostanie wykreślony z rejestru VAT następnego dnia po upływie terminu na złożenie deklaracji – przepisy nie przewidują bowiem terminu, w którym wykreślenie powinno mieć miejsce, zatem jest ono możliwe już dzień po upływie terminu na złożenie deklaracji – podkreśla Krzysztof Czekaj, doradca podatkowy w kancelarii GWW. Ekspert zwraca uwagę, że firma wykreślona ze względu na nieskładanie deklaracji VAT, będzie mogła być przywrócona do rejestru tylko na podstawie wniosku złożonego w terminie dwóch miesięcy od wykreślenia.

Zobacz również: Istotne zmiany VAT już od 1 września 2019 roku >>

Biała lista może uprzykrzyć życie podatnikom >>

Pierwsze zasiedlenie – nowa definicja dla potrzeb VAT

Do końca sierpnia przez pierwsze zasiedlenie rozumiało się oddanie budynków, budowli lub ich części do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi. W nowej definicji ustawodawca zrezygnował z warunku, że zasiedlenie budynków, budowli lub ich części następuje tylko w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Zmiana definicji pierwszego zasiedlania polega na uznaniu za pierwsze zasiedlenie także rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części (po ich wybudowaniu lub ulepszeniu). Krzysztof Czekaj tłumaczy, że zmiana ta jest próbą usunięcia z ustawy niezgodności z prawem wspólnotowym w świetle wyroku TSUE z 16 listopada 2017 r. w sprawie C 308/16 (Kozuba Premium Selection przeciwko dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie).

 


Ograniczenie zwolnienia z VAT

Rozszerzony został również katalog podatników, którzy nie mogą korzystać ze zwolnienia z VAT, o którym mowa w art. 113 ustawy o VAT. Chodzi tu o zwolnienie przysługujące podmiotom, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła 200 tys. zł rocznie. Zlikwidowano zwolnienie dla podatników dokonujących m.in. dostawy części do pojazdów samochodowych i motocykli oraz m.in. preparatów kosmetycznych i toaletowych, komputerów, urządzeń elektronicznych, RTV, AGD i innych tego rodzaju towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie (np. sprzedaż internetowa lub telefoniczna). Wyłączono także możliwość zastosowania zwolnienia dla podatników świadczących usługi ściągania długów, w tym faktoringu.

Sprawdź w LEX:

- Zmiana ta, jak wynika z uzasadnienia do nowelizacji, podyktowana jest tym, że obrót wskazanymi towarami jest szczególnie narażony na oszustwa podatkowe. Ustawodawca nie przewidział jednak przepisów przejściowych, co oznacza, że czynności dokonane od wejścia w życie ustawy nie będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT – podkreśla Krzysztof Czekaj.

 


Niższa sankcja VAT

1 września zmieniły się również zasady dotyczące sankcji VAT. Obecnie, podatnicy, którzy złożą deklarację korygującą w trakcie kontroli celno-skarbowej, zostaną obciążeni niższą 15-proc., (zamiast 20-proc.) sankcją VAT. Warunkiem jest złożenie korekty w ciągu 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli i wpłata zaległego podatku lub nienależnego zwrotu VAT najpóźniej w dniu złożenia korekty.

Sprawdź w LEX:

Listopad 2019 i styczeń 2020 – będą kolejne zmiany

- Podatnicy będą mieli dwa miesiące, aby przyzwyczaić się do omówionych zmian w VAT i już 1 listopada 2019 r. będą musieli zmierzyć się z kolejną nowelizacją – przypomina Sylwia Kulczycka, doradca podatkowy w Dentons. 1 listopada w zacznie bowiem obowiązywać obowiązkowy mechanizm płatności podzielonej tzw. split payment dla niektórych towarów. Od 1 listopada 2019 r. podatnicy będą mogli też wnioskować o wydanie wiążącej informacji stawkowej – WIS. Będzie to urzędowe potwierdzenie prawidłowości stosowanej stawki.

Nowy Rok przyniesie dalsze zmiany w VAT, kluczowe dla podatników uczestniczących w obrocie międzynarodowym. Jak podkreśla Sylwia Kulczycka, zmienią się zasady dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, zasady ustalania dostawy ruchomej w transakcjach łańcuchowych i przepisy dotyczące magazynów konsygnacyjnych. Zmiany wymagają systemowego przebudowania procedur wewnętrznych podatników VAT.

- Z dużą dozą pewności można stwierdzić, że to nie koniec zmian VAT w najbliższych miesiącach – rząd dąży bowiem do maksymalnego uszczelnienia systemu i zwiększenia wpływów z VAT – ocenia ekspertka.

Czytaj w LEX: Nadpłata VAT jako źródło pokrycia zaległości podatkowej w PIT - omówienie orzecznictwa >

Faktura tylko do paragonu z NIP

Kolejną zmianą mającą uszczelnić system VAT jest wprowadzenie zasady, że fakturę VAT będzie można wystawić tylko do paragonu, który zawiera numer NIP nabywcy. Jak zauważa Remigiusz Fijak, doradca podatkowy z kancelarii TPA, ma to wyeliminować proceder, w którym każdy posiadający paragon mógł udać się do sprzedawcy i poprosić o wystawienie faktury VAT. Od stycznia 2020 r. będzie to możliwe tylko w sytuacji, gdy paragon będzie zawierał NIP nabywcy. - Wiele kas fiskalnych nie ma obecnie takiej funkcji, co oznacza, że jedyną możliwością otrzymania faktury będzie poproszenie o nią sprzedawcę od razu, bez drukowania przez niego paragonu fiskalnego – podkreśla Remigiusz Fijak.

Czytaj w LEX: Faktura w świetle odpowiedzialności karnej i karno-skarbowej >