Orzeczenia - Oświata

SN: Doszło do dyskryminacji ze względu na wiek

Prawo pracy Zarządzanie oświatą

Były podstawy do zasądzenia odszkodowania dla nauczycielki nauczania początkowego ze względu na nierówne traktowanie i dyskryminację z powodu wieku – orzekł Sąd Najwyższy, uznając, że sąd okręgowy nie dostrzegł, iż jedynym kryterium do zwolnienia nie może być nabycie prawa do świadczenia kompensacyjnego.

30.10.2025

NSA: Dyrektor szkoły zwolniony, choć nikomu nie stała się krzywda

Zarządzanie oświatą

Sądy administracyjne odmiennie oceniły sytuację zwolnionej dyrektorki białobrzeskiego liceum. Ona sama bagatelizowała zarzuty i wskazywała, że problemy zostały rozwiązane. NSA uznał jednak, że ich waga, każdego z osobna, uzasadniała radykalną decyzję powiatu. Stawiane zarzuty były poważne - dyrektorka miała m.in. udostępniać pomieszczenia i sprzęt konkurencyjnej placówce oświatowej.

13.10.2025

NSA: Upływ czasu nie zmienia oceny, że przemoc wobec ucznia uzasadnia odwołanie

Kadry w oświacie

Dyrektorka szkoły została odwołana w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. Powodem było naruszenie godności i nietykalności cielesnej ucznia, które zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem komisji dyscyplinarnej. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że stosowanie przemocy fizycznej i naruszanie godności ucznia nie może być traktowane jako zwykły lub nieistotny przypadek tylko dlatego, że organ wydał zarządzenie po upływie kilku miesięcy od daty niewątpliwego potwierdzenia zaistnienia takiej sytuacji.

03.10.2025

WSA: Dyrektor odpowiedział za późno, więc był bezczynny

Szkoła i uczeń RODO

Wniosek o udostępnienie planu lekcji, przydziału sal i liczby uczniów biorących udział w zajęciach z religii i etyki nie został rozpoznany w terminie 14 dni, jak nakazuje ustawa, ani też w stosownym czasie nie powiadomiono wnioskodawcy o powodach opóźnienia i nowym terminie udostępnienia informacji publicznej. W związku z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł, że dyrektor dopuścił się bezczynności.

18.07.2025

Fundacja nie założy szkoły leczenia zeza, chyba że jest na nią zapotrzebowanie

Zarządzanie oświatą

Otwarcie nowej publicznej szkoły musi być w interesie wspólnoty samorządowej. Wykazanie tej przesłanki może być trudne, o czym przekonała się Fundacja „Ponad barierę wzroku”. Miasto stwierdziło, że choć na miejscu nie kształci się w zawodzie ortoptysty to nie zamierza tego zmieniać. Koszty przewyższają zyski – jak podkreślił prezydent miasta. Jego decyzję oceniały sądy administracyjne.

06.06.2025

SN zajmie się problemem obniżenia pensum nauczycielskiego

Kadry w oświacie Wymiar sprawiedliwości Prawo pracy

Brak w pragmatyce nauczycielskiej unormowania, dotyczącego obniżenia pensum z tytułu występującego w tygodniu święta, przypadającego w innym dniu niż niedziela, oznacza, że ustawodawca nie przyznał nauczycielowi takiego prawa – twierdził pozwany Gminny Zespół Szkół. Jednak sądy obu instancji przyznały nauczycielkom wynagrodzenie za pracę w godzinach ponadnormatywnych, mimo niewypełnienia 18-godzinnego pensum. Sąd Najwyższy 15 kwietnia br. rozstrzygnie, czy słusznie.

02.04.2025

SN: Odszkodowanie za zaniżone dotacje na przedszkole

Prawo cywilne Finanse samorządów

W razie wypłacenia zaniżonej dotacji na podstawie ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r. osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole przysługuje roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 471 k.c. z tytułu szkody spowodowanej wypłatą środków własnych na realizację zadań podlegających dofinansowaniu - taką uchwałę podjął Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.

27.03.2025

SN: Uniewinniony nauczyciel dostanie dodatki za czas zawieszenia

Kadry w oświacie

Nauczycielowi zawieszonemu w obowiązkach, w związku z trwającym postępowaniem dyscyplinarnym, w przypadku wydania wobec niego prawomocnego orzeczenia uniewinniającego wypłaca się dodatek motywacyjny i dodatek za wysługę lat, do których nauczyciel nabył prawo jeszcze przed okresem zawieszenia i stanowiły one element składowy jego wynagrodzenia ( na podstawie art.85 u) ust.2 i 4 Karta Nauczyciela - brzmi uchwała Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 18 marca br.

18.03.2025

SN: Nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia za godziny nadliczbowe

Kadry w oświacie Prawo pracy

Do pracy nauczyciela w godzinach nadliczbowych mają zastosowanie przepisy kodeksu pracy - orzekł w środę Sąd Najwyższy. To przełomowe rozstrzygnięcie, którego konsekwencją może być fala pozwów pedagogów, którzy domagać będą się wynagrodzenia za przepracowane godziny - choćby podczas kilkudniowych wycieczek.

26.02.2025

WSA: Trzeba udostępnić faktury za dziennik elektroniczny

Finansowanie oświaty Zarządzanie oświatą

Faktury za licencję lub zakup oprogramowania do prowadzenia dziennika elektronicznego dotyczą prowadzonej przez szkołę działalności w zakresie oświaty, finansowanej ze środków publicznych. Dyrektor szkoły powinien więc udostępnić te dokumenty na żądanie wnioskodawcy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie podkreślił, że wystawione faktury odnoszą się ściśle do zadań wykonywanych przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej.

26.02.2025

WSA: Wójt nie decyduje o dodatku motywacyjnym

Zarządzanie oświatą

Prawo do przyznawania dodatku motywacyjnego dla nauczycieli przysługuje wyłącznie dyrektorowi szkoły, jako pracodawcy. Organ prowadzący szkołę publiczną nie może przyznać takiego uprawnienia innemu podmiotowi - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Uchwała, która by takie zapisy wprowadzała podlega unieważnieniu w tej części, jako wydana z przekroczeniem ustawowego upoważnienia.

20.01.2025

SN: Umowa nauczyciela i wspólnika z samym sobą

Kadry w oświacie Ubezpieczenia społeczne

Nauczyciel, który jest jednocześnie większościowym udziałowcem w spółce prowadzącej szkołę, zawarł umowę o pracę z samym sobą. ZUS zakwestionował wymiar składek na obowiązkowe ubezpieczenie jako pracownika. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok, twierdząc, że w orzecznictwie dopuszcza się pod pewnymi warunkami możliwość zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jedynego wspólnika spółki.

10.01.2025

SN: Odszkodowanie za dyskryminację to sankcja

Kadry w oświacie Prawo pracy

Nieobniżenie pensum nauczycielce z niepełnosprawnością było przejawem nierównego traktowania i z tego powodu powinna ona otrzymać odszkodowanie. Powinno ono wynosić trzykrotność wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w dacie wyroku – orzekł Sąd Najwyższy w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Dodał, że zawsze należy uwzględniać możliwości finansowe pracodawcy.

05.12.2024

WSA: Umowy szkoły z kościołem muszą być jawne

Kadry w oświacie Szkoła i uczeń

Dyrektor szkoły zwlekała dwa miesiące z ujawnieniem korespondencji i umów, jakie placówka zawarła z kościołem i związkami wyznaniowymi. Wyjaśnienie, że była chora i nikt nie umiał obsługiwać ePUAP, nie spotkało się z aprobatą sądu. WSA orzekł, że dyrektor dopuściła się zarzucanej bezczynności – rozumianej jako niezałatwienie sprawy w terminie ustawowym, ale nie było to rażące naruszenie.

27.05.2024

NSA: Zatwierdzenie konkursu na dyrektora zespołu szkół było prawidłowe

Samorząd terytorialny Wymiar sprawiedliwości Szkoła i uczeń

Wskazywana przez wojewodę przyczyna, stanowiąca przeszkodę do zatwierdzenia konkursu przez wójta w postaci wakatu na stanowisku dyrektora zespołu szkolno-przedszkolnego, nie istniała. Zatem wójt nie naruszył Prawa oświatowego, zatwierdzając konkurs. Naczelny Sąd Administracyjny nie dostrzegł też innych przeszkód prawnych do zatwierdzenia konkursu na dyrektora zespołu szkolnego w Miedźnie.

12.03.2024

WSA: Przedszkole traci dyrektora, gdy łączy się z inną placówką

Zarządzanie oświatą

Zespół placówek szkolno-opiekuńczych może mieć tylko jednego dyrektora. Dlatego organ prowadzący może odwołać dyrektora jednej łączonych placówek w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie.Rozstrzygnięcie to zapadło w sprawie, w której burmistrz odwołał z dniem 1 września 2023 r. Ewę S. ze stanowiska dyrektora przedszkola gminnego.

03.02.2024

WSA: Podróż niepełnosprawnego dziecka do przedszkola nie może być katorgą

Niepelnosprawność

Organizacja przez gminę przewozu niepełnosprawnego dziecka nie może być realizowana ze szkodą dla niego. A tak by się działo, gdyby podróż małoletniego odbywała się różnymi środkami transportu i trwała kilka godzin. Potwierdził to niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Przewóz ma być odpowiedni, a nie jakikolwiek.

08.01.2024

Sąd: Protokoły rady pedagogicznej należy udostępnić

Zarządzanie oświatą RODO

Protokoły rady pedagogicznej stanowią informację publiczną. Przed ich udostępnieniem należy dokonać ich anonimizacji. Jeżeli wiązałoby się to jednak z dużym nakładem sił i środków, należy wezwać wnioskodawcę do wykazania, że istnieje szczególny interes publiczny w ich udostępnieniu orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.

28.10.2023

Sąd: Niepełnosprawność nie zawsze daje pierwszeństwo w zatrudnieniu

Zarządzanie oświatą Niepelnosprawność

Pierwszeństwo w zatrudnieniu może dotyczyć osoby z niepełnosprawnością, ale w określonej sytuacji - gdy ta okaże się również najlepszym kandydatem do zatrudnienia - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku. Chodziło o rozstrzygnięcie konkursu na stanowisko referenta w Kuratorium Oświaty w Białymstoku. Sąd orzekł, że konkurs powinien wyłonić najlepszego kandydata.

27.10.2023

WSA: Dyrektor szkoły ma udostępnić informację albo wydać decyzję odmowną

Zarządzanie oświatą

Dyrektor szkoły jest bezczynny, gdy kończy postępowanie o udostępnienie informacji publicznej w inny sposób niż określony w ustawie. Odmowa udostępnienia informacji publicznej wymaga wydania decyzji administracyjnej - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Skierowanie zwykłego pisma do wnioskodawcy nie jest właściwą formą załatwienia sprawy.

24.10.2023