W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej czynni podatnicy VAT nie mają obowiązku składania deklaracji VAT. Jednak istnieją wyjątki wymienione w art. 99 ust. 7b ustawy o VAT, których zwolnienie to nie dotyczy. Chodzi tutaj o:

  • podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
  • podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary – w zakresie których są podatnikiem;

Zwolnienie nie dotyczy także:

  • okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego oraz
  • okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

Jak więc widać, zwolnienie z obowiązku składania deklaracji VAT nie ma charakteru bezwzględnego. W czterech określonych przepisami sytuacjach podatnicy, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej, mają obowiązek składać takie deklaracje.

Czytaj w LEX: Zawieszenie działalności gospodarczej na przykładach >

Zawieszenie działalności gospodarczej

Przypomnijmy, że działalność gospodarczą można zawiesić na czas określony lub nieokreślony, nie krótszy jednak niż 30 dni. Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców podczas zawieszenia działalności przedsiębiorca:

  1. może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
  2. może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
  3. może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
  4. ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
  5. wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
  6. może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
  7. może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
  8. może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. poz. 1629 oraz z 2019 r. poz. 1495).

Zobacz procedury w LEX:

Zobacz również: Działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu - zwolniona z VAT >>

 

Rozliczanie kosztów działalności w czasie zawieszenia

Typowymi czynnościami podejmowanymi w okresie zawieszenia przez przedsiębiorców jest rozliczanie w kosztach wydatków stałych takich jak np. czynsze, opłaty itp. Dodatkowo mogą mieć miejsce zdarzenia, które powstały po fakcie zawieszenia działalności gospodarczej, odnoszące się jednak do zakupów czy sprzedaży dokonanych przed okresem zawieszenia. Mowa tutaj chociażby o potrzebie skorygowania sprzedaży, czy też wpływie faktury korekty do wcześniej dokonanego nabycia.

Oczywistym jest, że podatnik, który zawiesił działalność gospodarczą będzie musiał sporządzić korektę faktury sprzedaży, która dotyczy sprzedaży, która miała miejsce przed okresem zawieszenia działalności gospodarczej. Należy przy tym zaznaczyć, że fakt zawieszenia działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorczy ze spełnienia warunków dodatkowych, które np. decydują o możliwości jej ujęcia w prawidłowym okresie rozliczeniowym (np. obowiązek posiadania dokumentacji, o której mowa w art. 29a ust. 13 ustawy o VAT).  

 

VAT. Komentarz 2021

Adam Bartosiewicz

Sprawdź  

Rozliczenia VAT w czasie zawieszenia działalności

Zatem wprost z zapisów ustawy o VAT wynika, że mimo zawieszenia działalności przedsiębiorca jest zobowiązany do rozliczania podatku VAT z tytułu dokonywania czynności opodatkowanych. Będzie więc zobowiązany w okresie zawieszenia działalności gospodarczej do złożenia deklaracji VAT oraz korekt tych deklaracji, na które wpłynie wystawiona faktura korygująca.

Jak zostało wspomniane, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej podatnik może dokonywać m.in. zbywania środków trwałych. W takiej sytuacji możemy mieć do czynienia zarówno z obowiązkiem wykazania podatku należnego z tytułu sprzedaży, a co za tym idzie złożeniem deklaracji podatkowej, jak i obowiązkiem korekty podatku naliczonego (np. zmiana związku z rodzajem sprzedaży zbywanego składnika majątku). W zakresie podatku naliczonego ustawa o VAT wskazuje wyraźnie, że zawieszenie prawa do składania deklaracji VAT nie dotyczy okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (przykładowa sprzedaż środka trwałego) oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego. Co ważne omawiane wyłączenie obejmuje zarówno sytuację, kiedy to należy dokonać np. korekty podatku naliczonego od środków trwałych czy też rocznej korekty podatku naliczonego, jak i korekt podatku naliczonego, które wynikają z otrzymania faktur korygujących od kontrahentów. Gdyby wyłączenie miało dotyczyć tylko korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT, ustawodawca wyraźnie by to zaznaczył.
Jeśli zatem podatnik otrzymał korektę faktury dokumentującej skorygowanie wartości podatku naliczonego, to pomimo faktu zawieszenia działalności gospodarczej powinien złożyć deklarację VAT bądź jej korektę – w zależności od okoliczności.

Czytaj w LEX: Zawieszenie działalności gospodarczej w PIT >

Obowiązek złożenia deklaracji podatkowej będzie również dotyczył przypadku, w którym podatnik dokonuje korekty podatku naliczonego w trybie  art. 89b ust. 1 ustawy o VAT (tzw. korekty w systemie ulgi na złe długi). Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej przez podatników-dłużników nie wyłącza obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

Pamiętajmy jednak, że podatnik dokonujący nabyć towarów i usług w trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, który nie ujmie otrzymanych faktur w rejestrze nabyć i nie składa deklaracji VAT, po wznowieniu działalności gospodarczej może nie być już uprawnionym do rozliczenia ich na bieżąco. Trzeba pamiętać, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, ewentualnie w trzech następnych okresach rozliczeniowych. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie wydłuża terminu dokonania odliczenia podatku naliczonego.

Tym samym, jeżeli podatnik nie rozliczy zakupów w trakcie zawieszenia, skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego może wymagać sporządzenia deklaracji, które obejmą okresy rozliczeniowe zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).

Zobacz procedurę w LEX: Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jako przesłanka wykreślenia z rejestru podatników VAT >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.