Z zapowiedzi rządu wynikało, że celem wprowadzenia nowego jednolitego pliku kontrolnego (JPK) miało być uproszczenie raportowania VAT. Nowy dokument łączy w sobie informacje wynikające z rejestrów VAT i deklaracji podatkowych. Okazuje się jednak, że w praktyce wprowadzenie JPK V_7M/JPK V_7K będzie wiązało się z szeregiem zmian dla podatników, a w szczególności koniecznością dostosowania ich systemów księgowych.

Nowe GTU dla towarów i usług

Jedną z kluczowych zmian jest nałożenie na podatników obowiązku weryfikacji sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług pod kątem ich przynależności do jednej z trzynastu grup towarowo-usługowych (GTU). W sytuacji jeśli towar lub usługa będzie należeć do jednej z nich, podatnik będzie zobligowany do przypisania im właściwego kodu GTU w nowym JPK V_7M/ JPK V_7K. Z przepisów wynika, że dla wybranych towarów zostały przewidziane oznaczenia od „01” do „10”, zaś dla wybranych usług – oznaczenia od „11” do „13”. Obowiązek oznaczania sprzedaży nowymi kodami ma dotyczyć sprzedawców. Nabywcy towarów i usług nie będą obowiązani wskazywać poniższych oznaczeń w przesyłanych plikach JPK_VAT.

Czytaj w LEX: Struktura JPK​_VAT z deklaracją JPK​_V7M, JPK​_V7K - broszura informacyjna Ministerstwa Finansów >

Warto pamiętać, że oznaczenia GTU należy stosować jedynie do krajowych i transgranicznych dostaw towarów i świadczonych usług. Jak się okazuje, już z samymi kodami jest duży problem. Wynika to m.in. z faktu, że kodów jest mało i czasem trudno jednoznacznie zakwalifikować dany towar czy usługę.

Czytaj w LEX: GTU w nowym JPK_VAT >

Wiktoria Szpineta, konsultant w kancelarii TLA zaznacza, że nowe oznaczenia GTU, których jest tylko 13, dotyczą wybranej grupy towarów i usług. W praktyce oznacza to, że księgowość musi doskonale wiedzieć, jaki towar będzie sprzedawany (np. jaki rodzaj oleju/paliwa), jaka usługa będzie świadczona (np. doradcza/reklamowa/szkoleniowa), aby prawidłowo oznaczyć transakcję w JPK_V7.
Podatnik nie będzie miał pewności, że jeśli oznaczy usługę kompleksową, której elementem była reklama jako GTU_12, to urzędnik nie potraktuje tego jako błąd i będzie miał odmienne zdanie w tym temacie, uznając, że dana usługa nie ma charakteru usługi niematerialnej, więc nie podlega pod GTU_12.

Czytaj w LEX: Czy mimo faktu rejestracji do VAT w innym kraju UE należy w nowym pliku JPK_VAT7 wykazywać tę sprzedaż wysyłkową z symbolem SW i oznaczeniem 1? >

Warto przy okazji podkreślić, że nie ma obowiązku, aby na fakturze zawierać oznaczenia kodów GTU. Przepisy w zakresie wystawiania faktur nie uległy zmianie. Kody należy podawać tylko w JPK. Ministerstwo Finansów wskazuje, że struktura pliku przewiduje możliwość stosowania wielu oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów. Oznacza to, że możliwe jest stosowanie kilku oznaczeń dla jednej faktury. Dotyczy sytuacji, gdzie na jednej fakturze będą wyszczególnione towary, które będą się kwalifikować do różnych kodów.

Sprawdź w LEX: Kiedy należy oznaczyć fakturę GTU 13?  >

Zobacz również:
Następne rozliczenie VAT już po nowemu, ale pełne wątpliwości >>

Nowy JPK obowiązuje, a firmy nie wiedzą, które transakcje raportować >>
 

Błędy w kodach będzie można skorygować

O pomyłkę w nadawaniu kodów nie będzie trudno. Będzie można je jednak poprawić. Ministerstwo Finansów wyjaśnia jednak, że istnieją dwa alternatywne sposoby prezentowania w pliku takich korekt:

  • całkowite zastępowanie błędnego wpisu prawidłowym. Ten sposób jest preferowany, kiedy korekta następuje przed złożeniem pierwotnego pliku, który zawiera błąd,
  • pozostawianie błędnego zapisu i dodawanie dwóch kolejnych, tj.: pierwszego stornującego o identycznych danych (w tym błędnych oznaczeniach GTU) i odwrotnym znaku przy danych kwotowych w polach „K” oraz drugiego, który zawiera prawidłowe zapisy, w tym oznaczenia GTU.

Zdaniem MF, w ten sposób można korygować błąd w zaksięgowaniu faktury niezależnie od tego, w ilu oznaczeniach GTU popełniono błąd. W przypadku zmiany, które nie wpływa na część deklaracyjną, wystarczy korekta samej części ewidencyjnej.

Czytaj w LEX: Czy obowiązek oznaczenia GTU dotyczy tylko faktur sprzedażowych?  >

 

Rozliczenie podmiotów powiązanych w nowych JPK

Kolejne wątpliwości dotyczą oznaczania procedury szczególnej – TP. Jak zauważa Sylwia Loręcka, główny księgowy w kancelarii Rusek Sp. z o.o., kod ma być stosowany w ewidencji sprzedaży w przypadku istniejących powiązań między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą. Są to relacje - zdefiniowane w ustawie - między podmiotami powiązanymi.
Co istotne, dla stosowania kodu TP nie ma znaczenia, czy na przykład podmioty powiązane są zobowiązane do sporządzania dokumentacji cen transferowych, ważne jest tylko to czy stosowne powiązanie występuje. - W praktyce niekiedy trudno będzie ocenić, czy daną transakcję należy oznaczyć kodem TP, czy nie. Ponadto raportowaniu będą podlegały nawet transakcje o niewielkich wartościach – zaznacza Sylwia Loręcka.

Czytaj w LEX: Identyfikacja powiązań pomiędzy podatnikami a ich kontrahentami w nowym JPK_VAT >

Zobacz również: Aplikacja e-mikrofirma do składania JPK_VAT z deklaracją już działa >>

Problematyczna wysyłka nowych JPK-ów

Problemy mogą też dotyczyć samych narzędzi do wysyłania nowych plików.

Ministerstwo finansów przypomniało, że aby wysłać nowy JPK_VAT z deklaracją, podatnicy mogą korzystać z bezpłatnego narzędzia udostępnionego przez resort. Chodzi o  aplikację e-mikrofirma, formularz interaktywny i aplikację Klient JPK_WEB. Wszystkie narzędzia dostępne są na stronie podatki.gov.pl/jpk-vat-z-deklaracja w zakładce: bezpłatne narzędzia.

Czytaj w LEX: JPK_VAT z deklaracją - wypełnianie i wysyłanie >

- Klient JPK WEB jest dobrym narzędziem MF, które umożliwia darmowe tworzenie, podpisywanie i wysyłkę plików JPK_V7, a także wysyłkę starszych wersji plików JPK (bez deklaracji). Co ciekawe, ma wbudowane mechanizmy weryfikacji danych: walidację semantyczną, która powie nam czy plik jest prawidłowy od strony technicznej, oraz walidację merytoryczną - np. prawidłowości rozliczeń czy dodania prefiksów kodów krajów dla zagranicznych numerów identyfikacyjnych VAT – zauważa Tomasz Jałowiec, starszy konsultant w kancelarii Alto Tax.

 


Okazuje się jednak, że aplikacja nie zaspokoi w pełni potrzeb podmiotów dokonujących większej ilości transakcji. Tworzenie plików JPK_V7 poprzez JPK WEB, możliwe jest wyłącznie w drodze ręcznego dodawania faktur do części ewidencyjnej. Jak podkreśla Tomasz Jałowiec, niestety nie ma możliwości wgrania zestawień faktur z danymi (np. w formacie csv), tak aby zostało ono automatycznie przetworzone do pliku XML.

Zobacz więcej: Ministerialne narzędzia do wysyłki nowych JPK-ów nie dla każdego >>

Zobacz procedury w LEX:

Oznaczenia liczbowe w nowym JPK_VAT >

Oznaczenia transakcji w nowym JPK_VAT >

Oznaczenia dowodów sprzedaży w nowym JPK_VAT >

Oznaczenia dowodów zakupu w nowym JPK_VAT >