W Dzienniku Ustaw z 17 kwietnia, pod pozycją numer 695 została opublikowana tzw. tarcza antykryzysowa 2. Co do zasady większość jej przepisów zaczęła obowiązywać dniem następującym po publikacji, czyli od 18 kwietnia. Pod nowelizacją tak naprawdę kryje się nowa ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, która pozwala na uruchomienie pomocy przez Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Polski Fundusz Rozwoju - chodzi o doprecyzowanie przepisów o tarczy finansowej, która jednak zmienia też ustawę z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych ze zwalczaniem COVID‑19 (stąd nazwa tarcza antykryzysowa 2). Nowelizacja specustawy zmienia zasady zwolnienia z płacenia składek ZUS czy warunki otrzymania postojowego.  -  Jest to zapowiedziany przez premiera Mateusza Morawieckiego drugi etap działań w zakresie tarczy antykryzysowej. To jest takie uzupełnienie przyjętej w zeszłym tygodniu nowelizacji - tłumaczy Łukasz Schreiber z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, odpowiedzialny za tę nowelizację. Większość nowych przepisów ma obowiązywać od następnego dnia po ogłoszeniu. Co zmienia tarcza antykryzysowa 2?

 

Czytaj: Dla kogo i na jakich warunkach warta 100 mld zł tarcza finansowa dla firm>Czytaj w LEX: Co powinien zrobić pracodawca jeśli u pracownika stwierdzono koronawirusa? >

 

 

Czytaj również: Jest już specustawa antykryzysowa - na jaką pomoc mogą liczyć firmy >>

 

Zwolnienia z ZUS dla przedsiębiorców

Zgodnie z nowelizacją płatnik składek, który na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, może ubiegać się o zwolnienie z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. ZUS podaje, że zwolnieniem będzie objęte 50 proc. łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc. Z drugiej strony informuje, że w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, płatników zatrudniających od 1 do 49 osób zwolnienie za marzec będzie można również uzyskać jeśli składka za ten miesiąc została już opłacona. Takie zmiany znalazły się w art. 31 zo, który określa warunki zwolnienia ze składek ZUS. Dr Antoni Kolek, prezes Instytutu Emerytalnego, wskazuje, że koszt tego rozwiązania to około 2,1 mld zł miesięcznie i 6,3 mld zł na trzy miesiące. Co ważne, doprecyzowano, że liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi, zatrudnionymi w celu przygotowania zawodowego. O taką zmianę apelował m.in. Związek Rzemiosła Polskiego. Ze zwolnienia mogą też skorzystać spółdzielnie socjalne bez względu na liczbę zatrudnianych osób.

Z krótkiej sondy przeprowadzonej wśród przedsiębiorców wynika, że ci zatrudniający więcej niż 50 pracowników są rozgoryczeni. - Mam zakład produkcyjny, zatrudniam ok. 60 osób, dzięki wytężonej pracy zakładam, że jeszcze w kwietniu uda nam się funkcjonować na półobrotach - przychody pokryją wszystkie koszty, w tym wynagrodzenia. W maju jednak straty będą tak duże, że nie będę w stanie utrzymać załogi w całości. Dla mnie ani tarcza, ani jej nowelizacja nie zawiera żadnych dobrych rozwiązań - mówi właściciel zakładu produkcyjnego z Warszawy. Jednocześnie jednak nowelizacja pozwoli pracodawcom wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika zaraz po zakończeniu trzymiesięcznego okresu przestoju ekonomicznego albo obniżonego wymiaru czasu pracy. Czytaj więcej o usunięciu gwarancji zatrudnienia dla pracowników >>

Czytaj w LEX: Wynagrodzenie pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy >

Ponadto nowelizacja zawiesi dotychczasowe zasady przeprowadzania szkoleń BHP i pozwoli na przeprowadzanie szkoleń wstępnych online, ale z wyjątkiem instruktażu stanowiskowego dla określonych grup pracowników. - W praktyce online można przeprowadzić tylko szkolenie ogólne, aby odbyć instruktaż stanowiskowy pracownik i tak się musi stawić, co się mija się z celem tych ułatwień - ocenia Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert ds. prawa pracy Pracodawców RP.

Czytaj w LEX: Szkolenia bhp w dobie koronawirusa >

Zmiany w postojowym dla samozatrudnionych

Nowe rozwiązania przewidują rozszerzenie pomocy w postaci tzw. świadczenia postojowego dla przedsiębiorców oraz osób wykonujących umowy cywilnoprawne -  dotychczas było ono jednorazowe i wynosiło 2080 zł. Za sprawą nowelizacji świadczenie będzie mogło być wypłacone:

  • ponownie, ale nie więcej niż trzy razy, czyli w sumie można otrzymać 6 240 zł;
  • kolejny raz zostanie wypłacone na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej, której wypłacono już wcześniej świadczenie postojowe,
  • po raz kolejny zostanie wypłacone nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty wcześniej przyznanego świadczenia postojowego.

Warunkiem przyznania kolejnego świadczenia postojowego będzie oświadczenie przedsiębiorcy lub osoby wykonującej umowę cywilnoprawną, że sytuacja materialna wykazana we wcześniejszym wniosku nie uległa poprawie - wówczas trzeba było wykazać 15 procent spadek przychodów w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku.

W przypadku świadczeń postojowych dla osób prowadzących działalność przyznawanych po raz pierwszy (również tych, w sprawie których wnioski zostały już złożone od 1 kwietnia 2020 r.) nie będzie obowiązywał limit przychodu. Dotychczas nie mogli skorzystać z niego samozatrudnienie, którzy mieli przychody wyższe od 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez prezesa GUS (ok. 15 tysięcy złotych). W przypadku świadczeń postojowych dla osób realizujących umowy cywilnoprawne przyznawanych po raz pierwszy, będzie obowiązywał warunek wykonywania umowy zawartej przed 1 kwietnia a nie jak dotychczas przed 1 lutego. Czytaj również: Zwolnienie ze składek ZUS dla samozatrudnionych jednak z limitem przychodów >>

 

 

Wnioski o restrukturyzację w katalogu spraw pilnych

W katalogu spraw pilnych poszerza się o wnioski restrukturyzacyjne oraz o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Ponadto przewiduje zawieszenie 30-dniowego terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli powód powstał w czasie stanu zagrożenia albo stanu epidemii.  - To dobry przepis, ale nie uwzględnia tego, że po ustaniu epidemii przedsiębiorca będzie miał tylko 30 dni na poprawienie sytuacji firmy – a potem będzie musiał złożyć wniosek o upadłość - zauważa Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich.
Dr Antoni Kolek zwraca też uwagę, że w końcu uwzględniono rozwiązanie dla firm transportowych. -  Spółka ARP Leasing będzie mogła wspierać przedsiębiorstwa transportowe, zapewniając utrzymanie finansowania leasingowania floty transportowej. Pomoc polegać będzie na udzielaniu pożyczek płynnościowych umożliwiających wsparcie bieżącego funkcjonowania przedsiębiorcy z 15 miesięczną karencją w spłacie - tłumaczy dr Kolek. Tyle, że z pomocy nie będą mogły skorzystać firmy, które złożą wniosek o upadłość lub restrukturyzację. Ponadto nowelizacja udostępnia dane zgromadzone na koncie ubezpieczonego i płatnia pełnomocnikowi Prezesa Rady Ministrów właściwemu do spraw analiz i studiów z zakresu kluczowych polityk publicznych Agencji Rozwoju Przemysłu i Polskiemu Funduszowi Rozwoju.

Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >

Rolnicy zyskają więcej

Nowelizacja tarczy przewiduje za to sporą pomoc dla rolników oraz przedsiębiorców sektora rolno-spożywczego. Rolnicy i pracujący z nimi domownicy, w sytuacji objęcia obowiązkową kwarantanną, nadzorem epidemiologicznym lub hospitalizacją w związku z COVID-19, dostaną zasiłek w wysokości 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 1300 zł. Ponadto w celu umożliwienie sprawnej realizacji PROW 2014-2020 rolnicy będą mogli załatwić sprawy bez konieczności osobistego stawienia się w podmiocie wdrażającym. Zmiany pozwalają na przywrócenie spraw w których uchybiono terminom, nie spełniono warunków lub nie wykonano zobowiązań w związku ze stanem zagrożenia lub stanem epidemicznym.

Doręczenie hybrydowe wprowadza fikcję doręczeń

Bardzo ważną zmianę zawiera nowy art. 15zzu1. Zgodnie z nim do 30 września 2020 r. w ramach realizacji zadań przeciwdziałania COVID-19 powierza się operatorowi wyznaczonemu (decyzją prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej operatorem wyznaczonym na lata 2016-2025 jest Poczta Polska) dostarczenie przesyłek listowych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej zwanej dalej „przesyłką hybrydową”. Co to oznacza w praktyce? - Każdy papierowy list, ktoś - człowiek lub maszyna - musi otworzyć, zeskanować i przesłać na adres elektroniczny - tłumaczy mec. Maciej Gawroński. Te odwzorowania cyfrowe powstałe w ramach realizacji przesyłki hybrydowej mają moc równą mocy dokumentów w postaci papierowej, z których zostały wykonane. Doręczenia hybrydowe  w okresie obowiązywania ustawy - póki co, są ważne przez 180 dni, licząc od 8 marca.  Co więcej, Poczta Polska zapewnia  możliwość odbioru przesyłki hybrydowej, pod warunkiem jednoznacznej identyfikacji odbiorcy. - W praktyce państwo zmusza wszystkich do założenia Profilu Zaufanego. Co więcej przesłane w ten sposób listy uważa za doręczone.

Zobacz procedurę w LEX: Wpływ ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii z powodu COVID-19 na bieg terminów procesowych w postępowaniach cywilnych >

Ponadto wszelkie terminy skrócą się co najmniej o miesiąc, zostaniemy więc zmuszeniu do regularnego monitorowania przesyłek i błyskawicznej reakcji. Problem, że to działa w jedną stronę. To urzędy i sądy mają możliwość takiego wysyłania listów, my już nie - podkreśla mec. Gawroński.  Co ważne w projekcie doprecyzowano, że doręczenie  przesyłki może nastąpić przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jeżeli adresat wyrazi na to zgodę i upoważni operatora wyznaczonego do obioru przesyłek poleconych celem ich przetworzenia i doręczenia w postaci dokumentów elektronicznych na skrzynkę elektroniczną adresata. W pierwotnej wersji przepisy o doręczeniach hybrydowych były niebezpieczne, o czym alarmowaliśmy tutaj: Miały być doręczenia pism sądowych online, będzie przesyłka hybrydowa >>

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie sądów i wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >

Czytaj również: Przesyłka hybrydowa tak, ale za zgodą adresata  >>

Czytaj w LEX: Definicja i rozpatrywanie przez sądy spraw pilnych w dobie koronawirusa i regulacji z tzw. tarczy antykryzysowej >

Inwigilacja po geolokalizacji

Dostęp do naszej korespondencji to nie wszystko. W związku z przeciwdziałaniem COVID-19, podczas stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo stanu klęski żywiołowej, operatorzy telekomunikacyjni  z mocy prawa będą obowiązani do  udostępniania ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji danych o lokalizacji, obejmujących okres ostatnich 14 dni, osób , które zostały objęte  kwarantanną. Telekomy będą musiały to robić na żądanie ministra oraz w sposób i w formie ustalonej przez niego. Szczegółowy zakres danych, sposób i tryb ich przekazywania mogą zostać określone w umowie pomiędzy ministrem a operatorem. Dane mają być zanominizowane, ale nie będzie do nich stosowane RODO. - Nadzwyczajne sytuacje wymagają oczywiście nadzwyczajnych środków. Zwykle jednak, gdy rzeczywistość wraca do normy,  środki nadzwyczajne pozostają. A ten przepis wprowadza prawo do geolokalizacyjnej inwigilacji osób podejrzanych o koronawirusa. Pytanie, czy może być rozszerzony na inne przypadki - ocenia Maciej Gawroński, radca prawny, partner w kancelarii Gawroński & Partners. . Czytaj więcej: Dane z telefonu pozwolą karać łamiących zakazy >>

Czytaj w LEX: Zagrożenie koronawirusem a prawo do prywatności >

Zmiany w kodeksie wyborczym

Za sprawą poprawek wniesionych przez posłów zostaną wyłączone ze stosowania, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, niektóre przepisy kodeksu wyborczego przy przeprowadzaniu w 2020 r. wyborów powszechnych na prezydenta. Chodzi m.in. o przepis dotyczący podawania w formie obwieszczenia do wiadomości wyborców informacji, o których mowa w art. 16 § 1. Zgodnie z nim wójt podaje, w formie obwieszczenia najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów informację o  numerach oraz granicach obwodów głosowania, siedzibach obwodowych komisji wyborczych, lokalach obwodowych komisji wyborczych ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, możliwości głosowania korespondencyjnego i głosowania przez pełnomocnika. Nie będą też stosowane przepisy dotyczące wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania, głosowania przez pełnomocnika, ustalania przez Państwową Komisję Wyborczą wzoru karty do głosowania i zarządzania przez nią druku tych kart.

Inne zmiany wprowadzone nowelą - graniczenie eksmisji nie dla sprawców przemocy i zwolnienia urzędników

W trakcie prac nad ustawą w Sejmie posłowie zgodzili się także, by do nowego prawa dodać przepis, który pozwala na eksmisję sprawców przemocy domowej, mimo generalnej zasady zakazu eksmisji w czasie epidemii koronawirusa. Propozycję w tej sprawie zgłosiła Koalicja Obywatelska. Ponadto za sprawą nowelizacji rząd może postanowić o redukcji zatrudnienia lub  zmniejszeniu wynagrodzenia pracowników służby cywilnej, w tym urzędników mianowanych, ale także sprzątaczek, kierowców. Prawdą jednak jest, że tarcza zawiera wiele przepisów ułatwiających zawieszenie pracy urzędów czy innych. Wprowadza też jednak kilka istotnych zmian z punktu widzenia firm.

Pozostałe zmiany dla pracodawców i przedsiębiorców

  1. Zmiany w mikropożyczkach ze środków Funduszu Pracy. To jednorazowa pożyczki na pokrycie kosztów mikroprzedsiębiorców, którzy prowadzili działalność gospodarczą przed dniem 1 marca 2020 r. Pożyczka w wysokości 5 tys. zł, przyznawana na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy z 6 miesięcznym okresem karencji, z możliwością umorzenia pod warunkiem, że będzie prowadził działalność przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Obecnie jest warunek, że przedsiębiorca przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r. Za sprawą tarczy 2 ten warunek zostanie zniesiony. Wniosek o pożyczkę składa się do powiatowego urzędu pracy.
  2. Warunki zatrudnienia. W celu walki z epidemią COVID-19 dopuszczalne jest: ograniczenie nieprzerwanego dobowego odpoczynku, zawarcie porozumienia o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, zawarcie porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami, w zakresie i przez czas ustalone w porozumieniu;
  1. Szkolenia BHP. Z wyjątkami (np. pracowników na stanowiskach roboczych) umożliwiono przeprowadzanie szkoleń wstępnych w dziedzinie BHP w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;  
  2. Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników, czyli obniżonego wymiaru czasu pracy oraz przestoju ekonomicznego.
  • Krąg odbiorców poszerzono m.in. o organizacje pozarządowe czy państwowe osoby prawne w rozumieniu ustawy o finansach publicznych;
  • Alternatywne, warianty brzmienia przepisu dotyczącego możliwego obniżenia wymiaru czasu pracy: - w pierwszym wariancie - obniżenie wymiaru czasu pracy może nastąpić o 20 proc., nie więcej niż do 0,5 etatu z zastrzeżeniem przepisów o płacy minimalnej, przy czym grono podmiotów uprawnionych do obniżenia zostało poszerzone podmioty (m.in organizacje pozarządowe w czy państwowe osoby prawne), w drugim wariancie - obniżenie wymiaru czasu nastąpić będzie mogło o maksymalnie 20 proc. (a nie jak obecnie o 20 proc.), nie więcej niż do 0,5 etatu z zastrzeżeniem przepisów o płacy minimalnej. Ponadto dofinansowanie przysługuje od miesiąca złożenia wniosku o jego przyznanie, a nie od daty złożenia wniosku.
  • Wyłączono stosowanie art. 13 pkt 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy, co oznacza, że usunięto gwarancje zatrudnienia dla pracowników po skorzystaniu przez pracodawców z dofinansowania. 
  • Obniżenie wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z powodu przeciwdziałania epidemii COVID-19 było traktowane jako utrata dochodu uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych za okresy zasiłkowe od 1 listopada 2019 r. do 31 października 2021 czy prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego za okresy zasiłkowe od 1 października 2019 r. do 30 września 2021 r.

 

Zmiany w podatkach

  1. Zmiany w podatku od nieruchomości – Z przepisów wynika, że w uchwale rada gminy będzie mogła wprowadzić również zwolnienia od podatku od nieruchomości gruntów, budynków i budowli organizacjom pozarządowym (nie tylko firmom), których płynność finansowa uległa pogorszeniu w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19.
  2. Zmiany w CIT i dokumentowaniu cen transferowych - Przedłużony do 30 września 2020 r. został termin do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz termin do złożenia oświadczenia o stosowaniu cen rynkowych w przypadku podmiotów, których rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczął się po dniu 31 grudnia 2018 r. i zakończył przed dniem 31 grudnia 2019 r. Więcej czasu jest także na dołączenie grupowej dokumentacji cen transferowych. Zmiany dodatkowo objęły także podatkowe grupy kapitałowe. Podatnik będący podatkową grupą kapitałową, który poniesie w 2020 r. negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19 i nie spełni z tego powodu warunku rentowności oraz braku zaległości podatkowych, zachowa status podatkowej grupy kapitałowej.
  3. Zmiany dla podatników PIT - 1 proc. podatku można przekazać w zeznaniu podatkowym złożonym do dnia 1 czerwca 2020 r. albo w korekcie tego zeznania złożonej do dnia 30 czerwca 2020 r.
  4. Zmiany w podatku od czynności cywilnoprawnych - Ustawa wprowadziła także zwolnienie od 1 lipca 2020 r. z podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaży i zamiany walut wirtualnych. Obowiązujące aktualnie zwolnienie wynika natomiast z cyklicznie wydawanych rozporządzeń.
  5. Zmiany w działaniu KAS – Minister finansów będzie mógł, w drodze rozporządzenia, określić niektóre zadania KAS, które mogą być wykonywane na obszarze całego kraju lub jego części przez odpowiednio dyrektorów izb administracji skarbowej, naczelników urzędów skarbowych, naczelników urzędów celno-skarbowych,  niezależnie od terytorialnego zasięgu ich działania.

Czytaj więcej: Rząd przyjął kolejne zmiany w podatkach  >>

Zobacz w LEX: Tarcza antykryzysowa w postaci procedur podatkowych >

Zmiany dla samorządów i obywateli

  1. Możliwość przeniesienia pracownika samorządowego do jednostki pomocy społecznej: ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, wprowadza zapis, że w czasie epidemii pracownika samorządowego można tymczasowo przenieść, za jego zgodą, do wykonywania innej pracy w jednostkach pomocy społecznej m.in. powiatowym centrum pomocy rodzinie czy ośrodku pomocy społecznej. Zastrzeżono, że ma to nie naruszać ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika, a po stronie jednostki przejmującej muszą być „ważne potrzeby”. Okres wykonywania pracy nie może być dłuższy niż 30 dni od dnia odwołania epidemii.
  2. Wydawanie poleceń przez wojewodę: ustawa wprowadza zapis, że wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie, państwowe osoby prawne, organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra. Podmiotom tym może również wydać polecenie Prezes Rady Ministrów z własnej inicjatywy. Polecenia wojewody i premiera są wydawane w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, w drodze decyzji administracyjnej i podlegają natychmiastowemu wykonaniu z chwilą ich doręczenia lub ogłoszenia oraz nie wymagają uzasadnienia.
  3. Opłaty związane z użytkowaniem wieczystym: specustawa zmieniła termin wnoszenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego do dnia 30 czerwca 2020 r. Pierwotnie rząd mógł w rozporządzeniu przedłużyć termin na wniesienie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Zgodnie z projektowaną zmianą minister (budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa) może określić, w drodze rozporządzenia, późniejszy termin wniesienia opłaty, mając na względzie czas epidemii i jego skutki, jednak termin ten nie może przekroczyć roku 2020.
  4. Możliwość zwolnienia z podatku od nieruchomości innych podmiotów: rada gminy może w drodze uchwały zwolnić za część roku 2020 przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu, z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Terminy płatności rat podatku od nieruchomości, płatne w kwietniu, maju i czerwcu 2020 r. mogą być przedłużone do 30 września 2020 r. Nowelizacja daje możliwość zwolnienia od podatków od nieruchomości również dla organizacji pozarządowych, instytucji kościelnych, stowarzyszeń samorządów, klubów sportowych czy spółdzielni socjalnych.
  5. Nie będzie wstrzymania i zawieszenia niektórych terminów: ustawa przewiduje, że wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów nie będzie dotyczyło opiniowania i uzgadniania projektu studium, projektu planu miejscowego oraz projektu uchwały ustalającej zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Nie będzie też wstrzymania opiniowania projektu gminnego programu rewitalizacji, wydania decyzji o warunkach zabudowy.
  6. Zbiorcza ocena jakości powietrza: zarząd województwa ma w terminie nie później niż 14 dni od dnia otrzymania wyników oceny poziomów substancji w powietrzu, przekazać ministrowi właściwemu do spraw klimatu informację o uchwaleniu przez sejmik województwa programu ochrony powietrza.
  7. Prawo o aktach stanu cywilnego: Do dnia 1 stycznia 2023 r. karta urodzenia i karta martwego urodzenia oraz karta zgonu mogą zostać przekazane kierownikowi urzędu stanu cywilnego w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
  8. Dostęp do informacji publicznej: Zakres podmiotów zobowiązanych do udostępniania posiadanych zasobów informacyjnych w centralnym repozytorium informacji publicznej poszerzono o jednostki samorządu terytorialnego. Zakres danych w proponowanym przepisie dotyczy ochrony zdrowia, transportu drogowego, pomocy społecznej, edukacji publicznej, kultury oraz ochrony zabytków, kultury fizycznej i turystyki, ochrony środowiska i przyrody i gospodarki komunalnej.

Czytaj również: Jakie zmiany dla samorządów wprowadza nowelizacja tarczy antykryzysowej >>

Zmiany w prawie o szkolnictwie wyższym:

  1. Obrony i egzaminy zdalnie: Uczelnia będzie mogła zorganizować weryfikację osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów, w szczególności przeprowadzać zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia oraz egzaminy dyplomowe, poza siedzibą uczelni lub poza jej filią z wykorzystaniem technologii informatycznych zapewniających kontrolę ich przebiegu i rejestrację.
  2. Obrona pracy doktorskiej będzie mogła być przeprowadzona poza siedzibą podmiotu doktoryzującego z wykorzystaniem technologii informatycznych zapewniających kontrolę jej przebiegu i rejestrację.
  3. Przedłużenie ważności legitymacji: Legitymacje studenckie i legitymacje służbowe nauczycieli akademickich są ważne w czasie ograniczenia zajęć i 30 dni po jego zakończeniu, bez konieczności potwierdzania ich ważności. Przepis stosuje się również do legitymacji, które utraciły ważność w okresie 14 dni.
  4. Ułatwienia w uzyskaniu pomocy materialnej: Odformalizowane zostaną wnioski składane przy staraniu się o pomoc socjalną na uczelni - do dnia 30 września 2020 r. wnioski o świadczenia będą mogły być składane w formie i w sposób określony przez uczelnię albo inny podmiot prowadzący studia doktoranckie. Dodatkowo zniknie wymóg dołączania do wniosku zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej.
  5. Zawieszenie rat kredytu studenckiego: Projekt zawiera również przepis, który ma umożliwiać zawieszenie spłat rat kredytu studenckiego. wniosek będzie obligował do zawieszenia spłaty na okres w nim wskazany, ale nie dłuższy niż trzy miesiące. Uzyskanie zwolnienia będzie możliwe do końca roku 2019/2020.

Czytaj więcej: Jakie zmiany nowelizacja tarczy antykryzysowej wprowadza dla samorządów >>

Najważniejsze pozostałe zmiany:

  1. Wprowadzenie w usługach komórkowych nielimitowanego dostępu do „publicznych” stron internetowych (w tym m.in. strony w domenie gov.pl, usługi umożliwiające zdalną diagnostykę medyczną, usługi e-learningu umożliwiające zdalną pracę nauczycieli i uczniów).
  2. Uruchomienie już w 2020 r. (zamiast w 2021 roku) Funduszu Szerokopasmowego celem niezwłocznego przeprowadzenia interwencji w obszarze zapewnienia obywatelom możliwości dostępu do podstawowych usług społecznych, które mogą być realizowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Fundusz zostanie zasilony dotacją z budżetu państwa. 
  3. Wejście na teren nieruchomości w asyście policji, gdy jej właściciel odmawia. Zapewnienie właścicielowi infrastruktury służącej zapewnianiu usług telekomunikacyjnych, energii elektrycznej, wody, gazu i odprowadzania ścieków lub jego upoważnionemu przedstawicielowi wejścia na teren nieruchomości, w tym do budynku, będzie możliwe po przedstawieniu właściwemu miejscowo komendantowi policji dowodów na odmowę takiego wstępu.
  4. Przyspieszenie procedur dla budowy przenośnych wolno stojących masztów antenowych. Do wykonywania robót budowlanych można już przystąpić w terminie jednego dnia roboczego następującego po dniu doręczenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej zgłoszenia.
  5. Pozwolenia na użytkowanie.  Udzielenie pozwolenia na użytkowanie złożone przed dniem wejścia w życie nowelizacji,  jeżeli nie wydano decyzji o pozwoleniu   traktuje się jak zawiadomienie o zakończeniu budowy
  6. Umożliwienie wyposażania szkół w sprzęt komputerowy i inne urządzenia multimedialne oraz oprogramowanie do prowadzenia zajęć zdalnych, celem ich udostępnienia nauczycielom i uczniom.
  7. Elektronizacja przekazywania dokumentów do Narodowego Funduszu Zdrowia.
  8. Zmiana w Programie pożyczkowym realizowanym przez BGK „Pierwszy biznes-wsparcie w starcie”, w tym m.in. wprowadzenie ulg w spłacie zaciągniętych pożyczek z programu.
  9. Wprowadzenie możliwości renegocjacji warunków kredytu bankowego przez wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od ich wielkości (ostateczne rozwiązania będą oczywiście wynikiem negocjacji stron umowy kredytu, pożądane jest jednak stworzenie przez ustawodawcę możliwości zmiany warunków w obliczu epidemii).
  10. Umożliwienie zdalnego udziału uczestnikom funduszy inwestycyjnych w  zgromadzeniach. Udział w zgromadzeniu uczestników może odbywać się przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, chyba że statut funduszu stanowi inaczej. O takim udziale w zgromadzeniu, postanawia zwołujący to zgromadzenie. W zależności od rodzaju funduszu inwestycyjnego mogą zostać w nim powołane zgromadzenie uczestników (otwarte fundusze inwestycyjne oraz specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte) zgromadzenie inwestorów (zamknięte fundusze inwestycyjne) oraz rada inwestorów (specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz zamknięte fundusze inwestycyjne). To rozwiązanie jest wzorowane na zdalnym zarządzaniu spółkami z tzw. tarczy antykryzysowej.
  11.  Wydłużenie terminów na realizację obowiązków przez obywateli, w tym m.in. dotyczących posiadaczy pojazdów, kierowców, czy też maszynistów
  • zachowanie ważności w okresie do 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii: praw jazdy, uprawnień do kierowania pojazdami oraz szkoleń okresowych i badań lekarskich i psychologicznych do pracy na stanowisku kierowcy, których termin ważności upłynął;
  • zachowanie ważności w okresie do 14 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii: pozwoleń czasowych i tablic rejestracyjnych, jeżeli termin ważności czasowej rejestracji upłynął w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;
  •  wydłużenie okresu obowiązywania certyfikatów audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego o okres stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;
  •  zawieszenie na okres zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii przeprowadzania badań lekarskich i psychologicznych oraz przedłużeniu ważności orzeczeń lekarskich psychologicznych dla maszynistów i pracowników kolejowych zatrudnionych na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego.

 

Bez konsultacji z RDS

Organizacje pracodawców zwracają uwagę, że o ile tarcza antykryzysowa była w dużej mierze konsultowana, to jej nowelizacji nie uzgodniono z Radą Dialogu Społecznego. - Nie można zaakceptować sytuacji, w której tuż przed rozpoczęciem obrad Sejmu nad kolejnym pakietem pomocowym, nie ma druku z treścią ustawy. Jego zapisy nie są konsultowane z organizacjami pracodawców. W zabrakło dziesiątek prostych do wdrożenia, a koniecznych dla funkcjonowania firm zmian - mówi Grzegorz Baczewski, dyrektor generalny Konfederacji Lewiatan.  I dodaje, że to nie jest tarcza antykryzysowa 2.0, która zawiera rozwiązania adekwatne do potrzeb gospodarki. Jednocześnie Jadwiga Emilewicz, minister rozwoju zapowiedziała, że rząd pracuje nad tarczą antykryzysową 2.0. (według mediów tarcza antykryzysowa 3). Prawo.pl dotarło do jej założeń, które opisaliśmy tutaj - ich głównym celem jest pomoc samorządom. Jednocześnie jest realizowana tzw. tarcza finansowa dla firm przez Polski Fundusz Rozowju Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, wyjaśnia, że podstawą tego programu jest art. 21 ustawy o systemie instytucji rozwoju. Zgodnie z nim Rada Ministrów w związku ze skutkami COVID-19 może powierzyć PFR realizację rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego. Zgodnie z nim po 25 miliardów złotych ma trafić do dużych i mikrofirm oraz 50 mld złotych do małych i średnich. W sumie pomoc ma wynieść 100 mld złotych i uratować od 2 do 4 mln miejsc pracy. Omawiana nowelizacja jednak doprecyzowuje zasady ubiegania się o tę pomoc, która na razie jest w trakcie notyfikowania z Komisją Europejską. Z informacji Prawo.pl wynika ponadto, że rząd pracuje nad kolejnym pakietem, zwanym nieoficjalnie Tarczą 4.