SN: Antypandemiczne zamiany składów, ale sędzia referent zostaje

Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Wejście w życie ustawy antycovidowej z 2021 r. spowodowało niemałe zamieszanie w sądach. Nie tylko opóźniło rozpoznawanie spraw, ale też wywołało zasadnicze pytanie: czy na czas pandemii zrywamy z kolegialnością, zwłaszcza przy rozpoznawaniu apelacji spraw w toku. Sąd Najwyższy wyjaśnia w uchwale: referent pozostaje ten sam, dwaj inni sędziowie - będą losowani.

01.06.2022

SN: Komornik pobiera opłatę stosunkową przy przedawnieniu roszczenia

Prawo cywilne Zmiany w k.p.c.

W przypadku odmowy wszczęcia egzekucji z uwagi na oczywisty upływ terminu przedawnienia roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego, gdy wierzyciel nie przedłożył dokumentów świadczących o przedawnieniu, komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10 proc. egzekwowanego świadczenia - taką uchwałę podjął SN na pytanie Sądu Rejonowego w Głubczycach.

06.05.2022

SN: Możliwe wyłączenie sędziów, którzy orzekają w sprawach swojego sądu

Prawo cywilne Zmiany w k.p.c.

W sprawie wszczętej i niezakończonej w pierwszej instancji przed wejściem w życie zmian w kodeksie postępowania cywilnego dotyczących wyłączenia sędziego, sąd drugiej instancji uwzględnia zarzut naruszenia przepisu, gdy to uchybienie mogło mieć wpływ na wynik sprawy. W takiej sytuacji uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje innemu sądowi równorzędnemu z sądem pierwszej instancji.

02.05.2022

Zakaz składania zeznań przez pełnomocnika - nowy projekt senacki

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Senatorowie przygotowali projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, w którym wyraźnie zaznaczono zakaz występowania pełnomocników w charakterze świadków. Jednak taki zapis może być wykorzystywany w sposób sprzeczny z prawem; aby wyeliminować niewygodnego świadka, można by ustanowić go swoim pełnomocnikiem.

10.02.2022

W pandemii sąd orzeka jednoosobowo, ale czy zgodnie ze standardami?

Prawo karne Prawo cywilne Zmiany w k.p.c.

Składy sądów zarówno cywilnych, jak i karnych w czasie pandemii Covid-19 nadal budzą wątpliwości i powodują rozbieżne interpretacje. Zmiany te wydają się być niezgodne ze standardem konstytucyjnym oraz standardem wynikającym z wiążącego Polskę prawa międzynarodowego. Sąd Najwyższy próbuje je teraz wyjaśniać w swoich najnowszych orzeczeniach.

08.02.2022

SN: Umarza postępowanie ten sam sąd, który rozpoznał wniosek w sprawie kontaktów z dzieckiem

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Postępowanie wywołane zażaleniem na postanowienie sądu pierwszej instancji w przedmiocie zabezpieczenia umarza sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, w składzie trzech sędziów - taką uchwałę w składzie trzech sędziów podjęła Izba Cywilna SN, odpowiadając na pytanie związane z rozstrzyganiem o kontaktach dziadków z wnukami.

28.01.2022

SN: Zażalenie na zwrot wniosku o udzielenie zabezpieczenia do sądu, który wydał zarządzenie

Prawo cywilne Prawnicy Zmiany w k.p.c.

Do rozpoznania zażalenia na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia w sądzie pierwszej instancji, wniesionego po 7 listopada 2019 r., właściwy jest sąd, w którym wydano zaskarżone zarządzenie w składzie trzech sędziów - taki jest sens uchwały, którą podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

20.12.2021

SN: Odrzucenie pozwu przeciwegzekucyjnego rozpoznaje sąd drugiej instancji

Prawo cywilne Emerytury i renty Zmiany w k.p.c.

W przypadku zaskarżenia postanowień sądu pierwszej instancji o odrzuceniu pozwu i w sprawie o zabezpieczenie zażalenie na pierwsze z tych postanowień podlega rozpoznaniu przez sąd drugiej instancji, a drugie – przez sąd, który wydał zaskarżone postanowienie. Dotyczy to również przypadku, w którym zaskarżone postanowienia zostały objęte jednym dokumentem, a zażalenia zawarto w jednym piśmie procesowym.

17.12.2021

SN: Trzech sędziów rozpoznaje i odrzuca zażalenie

Prawnicy Zmiany w k.p.c.

Zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji w postępowaniu egzekucyjnym odrzuca sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, w składzie trzech sędziów - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego, odpowiadając na wątpliwości sądu rejonowego, który rozpoznawał zażalenie na postanowienie komornika.

09.12.2021

Czy można pominąć nowy przepis kodeksu, gdy pozwany jest sąd - SN podejmie uchwałę

Wymiar sprawiedliwości Administracja publiczna Zmiany w k.p.c.

Sądy mają wątpliwości, jakie będą skutki niestosowania się do nowych regulacji w kodeksie postepowania cywilnego, które dotyczą przekazania sprawy innemu sądowi spraw w toku, gdy pozwanym jest Skarb Państwa. A konkretnie sam sąd. Izba Cywilna Sądu Najwyższego rozważy podjęcie uchwały w tej sprawie, mając na uwadze konstytucyjne gwarancje do bezstronnego rozpoznania sprawy.

03.12.2021

SN: Można się odwołać od postanowienia referendarza o kosztach sądowych apelacji

Prawo cywilne Zmiany w k.p.c.

Na postanowienie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od opłaty od apelacji, wydane w sądzie drugiej instancji, przysługuje skarga - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego. Według składu orzekającego, przemawiał za tym status referendarza, który nie sprawuje wymiaru sprawiedliwości i zapewnienie stronom gwarancji rzetelnego procesu.

29.11.2021

SN: W postępowaniu uproszczonym zażalenie rozpoznaje jeden sędzia

Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

W stanie prawnym wprowadzonym od 7 listopada 2019 r. nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego, sąd drugiej instancji rozpoznaje zażalenie na orzeczenie wydane przez sąd pierwszej instancji w sprawie toczącej się w postępowaniu uproszczonym w składzie jednego sędziego - tak brzmi uchwała trzech sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

18.11.2021

Dwa lata po wielkiej reformie procedura cywilna czeka na przemyślane zmiany

Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Już dwa lata minęły od rewolucyjnej zmiany procedury cywilnej, a Sąd Najwyższy nadal odpowiada na pytania jak ją stosować. To z kolei nie służy ani szybkości postępowań, ani samemu orzecznictwu. Co więcej, część instytucji, które miały być flagowe - jak np. posiedzenie przygotowawcze - okazała się martwa, bo uregulowano je zbyt kazuistycznie lub błędnie.

16.11.2021

SN: Wynagrodzenie kuratora po nowelizacji z 2019 r. z VAT

Prawnicy VAT Zmiany w k.p.c.

Zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji, wniesione po wejściu w życie kpc, tj. po 6 listopada 2019 r., którego przedmiotem jest wynagrodzenie kuratora, rozpoznaje inny skład sądu pierwszej instancji. Także w sprawach, w których wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Do wynagrodzenia kuratora wlicza się VAT - taką uchwałę podjęła Izba Cywilna Sądu Najwyższego.

09.11.2021

SN: Pełnomocnik z urzędu w sposób dorozumiany żąda zwrotu kosztów, gdy wygra

Prawo cywilne Zmiany w k.p.c.

Wniosek pełnomocnika z urzędu o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej nie musi zawierać wprost żądania zasądzenia kosztów procesu na rzecz reprezentowanej przez niego strony - jako wygrywającej - od strony przeciwnej - taki jest sens uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

20.10.2021

Prof. Misztal-Konecka: Nie można podważać statusu organów państwa

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Formułowanie obecnie opinii, że istnienie lub brak uchybień w ukształtowaniu organów uczestniczących w procesie powoływania sędziów może wpływać na obowiązywanie lub nie wydawanych przez tych sędziów wyroków, jest bardzo niebezpieczne z punktu widzenia stabilności systemu prawnego państwa - twierdzi prof. Joanna Misztal-Konecka, prezes Izby Cywilnej Sądu Najwyższego.

11.10.2021

Sędzia Barańska-Małuszek: MS chce poprawić procedurę cywilną, a dalej ogranicza prawo do sądu

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Projekt nowelizacji procedury cywilnej częściowo jest odpowiedzią na problemy, z jakimi po zmianach z 2019 r. borykali się sędziowie. Zmiany nie są jednak wystarczające, a co więcej, wiele z nich uderza w prawo do sądu. To kolejny krok, którego celem jest, by sędzia załatwił jak najwięcej spraw przy biurku, bez kontaktu z obywatelem i to z przyczyn formalnych umorzeniem, albo zwrotem sprawy

23.09.2021

SN odpowie, czy jest zbyt restrykcyjna wykładnia przepisów o uzasadnieniach wyroków

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku z niewielkim czasowym wyprzedzeniem, czyli w granicach daty kalendarzowej ogłoszenia wyroku, a nie „na zapas”, stanowi raczej wyraz dbałości o swoje interesy procesowe i zapobiegliwości, a nie świadczy o nadużyciu instytucji procesowej - uważa sąd rejonowy. Jednak dla pewności pyta Sąd Najwyższy czy dotychczasowa linia orzecznicza po nowelizacji kpc z 2019 r. zachowuje aktualność.

16.09.2021

MS chce ukrócić pisma procesowe "pisane na kolanie", ale ogranicza... prawo do sądu

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Pełnomocnicy też ludzie, więc pisma procesowe piszą różnie. Zdarza się, że są obszerne, a wniosków dowodowych trzeba się w nich doszukiwać. Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje więc rozwiązanie - wnioski dowodowe mają być wyraźnie wyodrębnione, a nie tylko zawarte w uzasadnieniu. W przeciwnym razie sąd ma ich nie brać pod uwagę. Prawnicy alarmują, że taki formalizm uderzy w obywateli.

15.09.2021

Sądy mogą, ale rzadko informują strony jak widzą sprawę - zmiana w kpc ma ich do tego zachęcić

Prawo cywilne Wymiar sprawiedliwości Zmiany w k.p.c.

Nowelizacja procedury cywilnej z 2019 r. dała sędziom możliwość sygnalizowania stronom, w jakim kierunku idzie sprawa. Jednak rozwiązanie, które miało być rewolucją i motywacją do ugód, w praktyce się nie sprawdziło. Część sędziów nie wie jak je stosować, inni obawiają się posądzenia o stronniczość. Teraz resort sprawiedliwości chce ich do tego zachęcić i doprecyzować, co mogą powiedzieć.

07.09.2021