Najnowsza interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0112-KDIL3.4012.227.2020.3.LS potwierdza jednoznacznie – brak rachunku bankowego nie może zwolnić podatnika z obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Organ podatkowy podkreślił, że wymóg posiadania rachunku rozliczeniowego jest pochodną obowiązku zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności. To znaczy, jeżeli do danej transakcji ma zastosowanie obowiązkowa płatność w mechanizmie podzielonej płatności, to brak rachunku rozliczeniowego – czy to po stronie nabywcy, czy po stronie sprzedawcy – nie jest czynnikiem, który mógłby zwolnić strony transakcji z obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Podatnik nie może być więc zwolniony z obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności – w przypadku nabywania towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług, gdy faktura opiewa na kwotę wyższą niż 15 tys. zł – z powodu braku możliwości założenia i prowadzenia odpowiedniego rachunku bankowego.

Czytaj w LEX: Split payment na przykładach >

Przepis nie jest nowy, ale wątpliwości ciągle dużo

Przepisy o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności, które weszły w życie w listopadzie 2019 r., nakładają na podatników w art. 108e ustawy o VAT obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego VAT. Przepis ten wywołuje nadal wiele wątpliwości, gdyż jego literalne brzmienie wskazuje na to, iż niezależnie od tego czy dana transakcja podlega obowiązkowi mechanizmu podzielonej płatności, czy nie, nabywca lub sprzedawca towarów lub usług z załącznika nr 15 do ustawy o VAT ma obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego VAT.

Zobacz również: Skarbówka podpowiada, jak uniknąć dzielenia płatności >>

Jeśli split payment jest obowiązkowy, trzeba go stosować

Agnieszka Górecka, główna księgowa w PGA Accounting zwraca uwagę, że mechanizm podzielonej płatności obejmuje towary i usługi głównie objęte wcześniej odwrotnym obciążeniem, czyli przerzuceniem obowiązku rozliczania VAT ze sprzedawcy na nabywcę lub odpowiedzialnością podatkową. Jeżeli nabywca, pomimo takiego obowiązku, nie zapłaci za pomocą split paymentu, to wówczas organ podatkowy ustali sankcję w wysokości odpowiadającej 30 proc. kwoty VAT, która przypada na nabyte towary lub usługi objęte obowiązkiem podzielonej płatności. - Dodatkowo, gdy kwota należności zostanie opłacona z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, mimo zawarcia na fakturze odpowiedniej adnotacji, że płatność powinna być dokonana w ten sposób, to podatnik nie może jej zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu – dodaje Agnieszka Górecka.

Czytaj w LEX: Split payment w księgach rachunkowych >

 

Przepisy trudne do zastosowania

Zdaniem Patrycji Kubiesy, doradcy podatkowego w kancelarii KiB, ustawodawca,  wprowadzając przepisy ustawy o VAT, zapewne nie zastanawiał się jednak nad praktycznymi aspektami regulacji i nie zadbał odpowiednio o to, aby dla wszystkich podatników zobowiązanych do posiadania rachunku rozliczeniowego VAT zaistniała taka możliwość w praktyce banków.

Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności >

Potwierdza to wydana właśnie interpretacja. Wystąpił o nią wspólnik spółki komandytowej, który nie będąc przedsiębiorcą, był podatnikiem VAT zobowiązanym do dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Podatnik napotkał problem z utworzeniem konta rozliczeniowego VAT, ponieważ rachunki takie są dodawane do kont firmowych przedsiębiorców, wpisanych do CEIDG czy KRS. Podatnik mimo obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności, nie miał możliwości jego realizacji. Uważał, że przysługuje mu zatem prawo do zwolnienia z konieczności dzielenia płatności. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się jednak z podejściem podatnika i podkreślił, iż obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności jest niezależny od tego czy podatnik ma, czy nie ma możliwości założenia rachunku rozliczeniowego VAT.

Zobacz procedurę w LEX: Zbiorcze płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności >

- Wprowadzanie przepisów bez analizy praktycznej weryfikacji możliwości ich stosowania, czy też ograniczające uprawnienia podatników staje się ostatnio coraz częstszą praktyką Ministerstwa Finansów i zmierzają w kierunku, w którym coraz więcej będzie sporów z organami podatkowymi – zwraca uwagę Patrycja Kubiesa.

Czytaj w LEX: Czy faktura korygująca, dotycząca rabatu powinna zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”? >