Choć od wprowadzenia obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności minęło już ponad pół roku, zagadnienia z tym związane wciąż wywołują wiele wątpliwości u podatników. Dotyczą one m.in. obowiązkowego stosowania split paymentu, gdy wystawiana lub regulowana faktura nie przekracza kwoty 15 tys. zł, ale cała transakcja czy wartość wynikająca z umowy już tak.
Wątpliwości te wywołuje stosunkowo niefortunna redakcja przepisów. Przepisy ustawy o VAT odwołują się bowiem do faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy Prawo przedsiębiorców. Artykuł ten wspomina o kwocie 15 tys. zł w kontekście jednorazowej wartości transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności.
Czytaj w LEX: Konsekwencje uiszczenia płatności z pominięciem split payment >
Liczy się wartość transakcji czy faktury?
Takie odwołanie do prawa przedsiębiorców w ustawie o VAT rodzi u wielu podatników pytanie, czy dla stosowania obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności podatnicy powinni spoglądać wyłącznie na wartość samej faktury, czy też powinni odnosić wspomniany limit do wartości całej transakcji, nawet, jeżeli została ona podzielona na kilka części (dokumentowanych odrębnymi fakturami), które kwoty tej nie przekraczają. Odpowiedzi na to pytanie udziela najnowsza interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 maja 2020 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.156.2020.2.IK.
Organ podatkowy wskazał w niej, że dla stosowania obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności znaczenie ma wyłącznie kwota jednostkowej faktury, a nie wartość całej transakcji. Zdaniem skarbówki, skoro przepisy ustawy o VAT jednoznacznie odnoszą się do wartości faktury, to bez znaczenia pozostaje kwota transakcji zawarta w umowie między kontrahentami.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności >
- Ta interpretacja to ważny głos w dyskusji. Dotychczas wielu podatników z ostrożności i dla bezpieczeństwa obejmowało split paymentem wszystkie te przypadki, w których sumaryczna wartość transakcji przekraczała 15 tys. zł, niezależnie od wysokości poszczególnych faktur – podkreśla Bartosz Kubista, adwokat, doradca podatkowy, partner w kancelarii GLC. Jego zdaniem, strach przed konsekwencjami (i brak sankcji za niepotrzebne oznaczenie faktury adnotacją o mechanizmie podzielonej płatności) często sprawiał, że podatnicy woleli w takich sytuacjach chuchać na zimne.
Czytaj w LEX: Split payment w księgach rachunkowych >
- Pozostaje tylko się cieszyć z tego stanowiska. Taka interpretacja jest korzystna dla podatników. Zaproponowana przez dyrektora KIS wykładnia całkowicie ucina spekulacje i odwołuje się do bardzo prostego do zinterpretowania kryterium, jakim jest kwota wystawiona na fakturze. Kryterium to nie powinno nastręczać trudności dla podatników, bo jest jednoznaczne i oczywiste – podkreśla Bartosz Kubista.
Zobacz procedurę w LEX: Zbiorcze płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności >
Z kolei jak zauważa Małgorzata Kalinowska, konsultant podatkowy w kancelarii TPA Poland, to stanowisko nie jest niczym zaskakującym. Minister Finansów w wydawanych przez siebie objaśnieniach podatkowych z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności wyjaśnił, że obligatoryjny split payment ma zastosowanie tylko do faktur o wartości przekraczającej 15 tys. zł brutto. Ekspertka wskazuje jednak, że obowiązek wystawiania faktur z dopiskiem „mechanizm podzielonej płatności” występuje także wtedy, gdy towary objęte załącznikiem nr 15 do ustawy o VAT będą stanowiły znikomą pozycję na fakturze, której kwota ogółem przekroczy 15 tys. zł. Co prawda, obowiązek zastosowania split paymentu będzie dotyczył jedynie kwoty VAT tej konkretnej pozycji, lecz faktura powinna być odpowiednio oznaczona przez podatnika. Ewentualny brak umieszczenia adnotacji o mechanizmie podzielonej płatności będzie wiązał się z nałożeniem na podatnika, który wystawił fakturę, sankcji w wysokości 30 proc. kwoty podatku wykazanego na fakturze.
Zobacz również: Nie trzeba dzielić płatności tam, gdzie nie jest to konieczne >>
Fiskus pozwala dzielić transakcje
Okazuje się, że organy podatkowe próbują złagodzić nieco restrykcyjne przepisy. Wcześniej fiskus potwierdził również, że sprzedawca może do jednego zamówienia wystawić kilka faktur i tylko na jednej umieścić sprzedaż wymagającą obowiązkowe dzielenie płatności. W interpretacji nr 0111-KDIB3-2.4012.646.2019.1.AZ, organ podatkowy przypomniał, że obowiązek wystawiania faktur z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie istnieć, jeżeli łącznie spełnione będą trzy warunki, tj. faktura:
- będzie wystawiana na kwotę należności ogółem (kwotę brutto) przekraczającą 15 tys. zł lub jej równowartość,
- będzie dokumentować dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w dodanym załączniku nr 15 do ustawy o VAT,
- czynności będą dokonywane na rzecz podatnika.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek umieszczenia wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” na fakturze >
Oznacza to zatem, że nie ma przeszkód, aby sprzedawca w ramach realizacji jednego zamówienia dokonywał odrębnego fakturowania sprzedaży towarów ujętych w załączniku nr 15 do ustawy oraz sprzedaży towarów spoza tego załącznika. Organ podatkowy uznał, że sprzedawca może więc wystawić odrębne faktury. Jedna z nich będzie odnosić się do dostawy towarów objętych załącznikiem nr 15 do ustawy, druga zaś do sprzedaży towarów spoza załącznika nr 15 do ustawy. Dodatkowo, dyrektor KIS zwrócił uwagę, że dla dokonania zapłaty należności z zastosowaniem obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności istotne znaczenie ma wartość brutto na fakturze, a nie wartość całego zamówienia.
Zobacz również: Można wystawić dwie faktury i uniknąć split paymentu >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
