Wciąż nie ma jednolitej linii orzeczniczej w wypadku zabezpieczeń udzielanych frankowiczom z Getin Noble Bank. To, czy kredytobiorca dostanie pozytywne postanowienie czy nie, zależy od tego, jak skład sędziowski orzekający w jego sprawie interpretuje prawo upadłościowe.
- Najczęściej spotykane postanowienia zabezpieczające to: wstrzymujące obowiązek dokonywania spłat rat do czasu prawomocnego zakończenia postępowania; zakazujące syndykowi wypowiadania umowy kredytu oraz zakazujące syndykowi umieszczania w Biurze Informacji Kredytowej informacji o niespłaceniu przez kredytobiorcę rat kredytu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania - wylicza Tomasz Konieczny, radca prawny i partner w Konieczny, Polak Partnerzy.
Jak tłumaczy mec. Tomasz Konieczny wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie musi wcale ograniczać się do jednego tylko sposobu zabezpieczenia oraz możliwe jest połączenie kilku środków zabezpieczających w jednym wniosku.
Czytaj też: Niepłacenie ubezpieczenia przez kredytobiorcę z Getin jest ryzykowne
Jeden frankowicz z zabezpieczeniem, a drugi - nie
Część sądów idzie już na rękę frankowiczom i udziela im zabezpieczenia roszczenia.
- Od momentu ogłoszenia upadłości Getin Noble Banku w sprawach prowadzonych przez kancelarię, sądy uwzględniły większość wniosków o zabezpieczenie, lecz nie wszystkie. Orzeczenia uwzględniające wnioski zapadły m.in. przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku oraz w Gdańsku, a także przed Sądem Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie - wylicza Maciej Wojciechowski, radca prawny w Xaltum Barczak Rozpara Kancelaria Radców Prawnych.
Zobacz procedurę: Rozpoznanie wniosku o udzielenie zabezpieczenia >
Korzystne dla kredytobiorców postanowienia zaskarża jednak syndyk masy upadłości. - W związku z czym skuteczność udzielonej kredytobiorcom tymczasowej ochrony prawnej, mimo natychmiastowej wykonalności postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia, nie jest jeszcze w istocie „przesądzona” - ostrzega Adam Torzewski, adwokat z Kancelarii Radcy Prawnego Beata Strzyżowska.
Są jednak i takie sądy, które mówią frankowiczom - nie. - Zdarzają się orzeczenia nie tylko odmawiające kredytobiorcom udzielenia zabezpieczenia, lecz również takie, które odrzucają możliwości dochodzenia takiego roszczenia na drodze sądowej, z uwagi na toczące się „równolegle” postępowanie upadłościowe banku - wyjaśnia Adam Torzewski.
Czytaj w LEX: Frankowicze mogą żądać zawieszenia spłaty rat. Omówienie wyroku TS z dnia 15 czerwca 2023 r., C-287/22 (Getin Noble Bank) >
Różne orzecznictwo nie bierze się znikąd. Okazuje się, że sądy różnie interpretują prawo upadłościowe, a konkretnie art. 146. Jeden ze składów sędziowskich w Sądzie Okręgowym w Poznaniu uznał, że nie jest możliwe udzielenie zabezpieczenia i powołał się na art. 146 ust. 3 prawa upadłościowego. Zgodnie z tym przepisem, po dniu ogłoszenia upadłości niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy upadłości oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu lub zarządzenia zabezpieczenia na majątku upadłego (z pewnymi wyjątkami).
- Oś sporu jest zatem analogiczna jak w przypadku, gdy Getin Noble Bank był w przymusowej restrukturyzacji – czy zabezpieczenie takie jest skierowane do majątku banku, czy też kredytobiorców. W sprawie złożyliśmy zażalenie i czekamy na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - tłumaczy mec. Maciej Wojciechowski.
Według niego interpretacja tego właśnie przepisu jest głównym powodem, dla którego sądy mogą różnie oceniać kwestię udzielenia zabezpieczenia.
Natomiast w sytuacji, gdy postanowienia o zabezpieczeniu staną się prawomocne, powinny być respektowane przez syndyka na czas trwania całego procesu.
Czytaj też w LEX: Wynagrodzenie za korzystanie z kapitału nie dla banku. Omówienie wyroku TS z dnia 15 czerwca 2023 r., C-520/21 (Bank M) >
Jeden przepis kością niezgody
Także prawnicy podzielili się na dwa obozy, jeden uważa, że zabezpieczenie jest dopuszczalne, a drugi, że nie.
- Zabezpieczenie w postaci zwolnienia kredytobiorców z obowiązku regulowania rat kredytu jest prawnie dopuszczalne. Nie jest ono bowiem skierowane bezpośrednio do majątku upadłego banku, ponieważ w żaden sposób tego majątku nie ogranicza, nie pomniejsza czy nie wprowadza ograniczeń co do jego likwidacji - mówi Karolina Pilawska, adwokat, partner w Kancelarii Prawnej Pilawska Zorski Adwokaci.
Według niej stanowi ono jedynie unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania procesu. Sytuacja konsumentów, będących klientami różnych banków powinna być taka sama i powinny im przysługiwać tożsame uprawnienia. Klienci upadłego Getin Noble Bank S.A. nie powinni ponosić w związku z tym negatywnych konsekwencji wydania postanowienia o upadłości podmiotu, w którym zaciągnęli swój kredyt. Na tę sytuację nie mieli przecież większego wpływu.
Mec. Karolina Pilawska, podobnie jak inni prawnicy frankowi uważa, że do zabezpieczenia w postaci zwolnienia z obowiązku regulowania rat kredytowych nie stosuje się art. 146 ust. 3 prawa upadłościowego. - Przepis ten dotyczy zabezpieczenia, które podlega wykonaniu w drodze odpowiedniego stosowania przepisów egzekucyjnych i jest skierowane do majątku upadłego dłużnika, czyli na pewno nie zabezpieczenia, którego domagają się kredytobiorcy z upadłego Getin Noble Bank S.A. -zaznacza.
Natomiast Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich twierdzi, że wykładnia art. 146 ust. 3 prawa upadłościowego, przy uwzględnieniu celów i charakteru postępowania upadłościowego wskazuje, że postanowienia sądów polegające na wstrzymaniu obowiązku uiszczania rat kredytu nie są skuteczne wobec syndyka banku i masy upadłości.
- Choć ostatnio pojawiają się orzeczenia, w których sądy powołując się na czerwcowy wyrok w sprawie C-287/22 udzielają zabezpieczeń. Tu podkreślenia wymaga, że w naszej ocenie sprawa C-287/22 nie dotyczy wprost zagadnienia wszczynania postępowania zabezpieczającego i egzekucji zabezpieczeń z majątku banku po dniu wszczęcia przymusowej restrukturyzacji - dodaje.
Zobacz nagranie szkolenia: Postępowania dotyczące kredytów frankowych - aspekty proceduralne, nowela KPC, zabezpieczenie powództwa >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
