Pracownicy samorządowych instytucji kultury nie mają statusu pracowników samorządowych i nie dotyczą ich rozwiązania zawarte w ustawie o pracownikach samorządowych. Pomiędzy obu grupami zawodowymi jest wiele nierówności na niekorzyść pracowników instytucji kultury. Dotyczy to m.in. nagród, odpraw emerytalnych i ścieżki awansu.
- Mamy do czynienia z nierównościami, a nie ma powodu, żeby różnicować pracowników, którzy mają analogiczne kompetencje, staż i odpowiedzialność - mówi Paweł Kamiński, prezes Stowarzyszenia Dyrektorów Samorządowych Instytucji Kultury, redaktor serwisu MenedżerKultury.pl. Jak dodaje, miejsca pracy obu grup są finansowane z tego samego źródła – budżetu gminy.
Zobacz w LEX: Czy dla wójta oraz dyrektora gminnego ośrodka kultury prowadzi się ewidencję czasu pracy? >
Całkowicie odrębny status
Poseł Grzegorz Lorek zauważa w interpelacji, że chociaż funkcjonalnie grupa zawodowa pracowników kultury powiązana jest z samorządem terytorialnym, to na gruncie pracowniczym posiada całkowicie odrębny status. Obecne przepisy o pracownikach samorządowych instytucji kultury wynikają z przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Podkreśla, że pracownicy samorządowych instytucji kultury w małych miejscowościach realizują wiele istotnych projektów - czynności od przygotowania przez realizację do rozliczenia wykonuje jeden pracownik. - Dla danej społeczności ta działalność jest często jedynym kontaktem z kulturą i sztuką, poza powszechnymi mediami. Zwykle pracownicy ci pracują na tym samym stanowisku całe zawodowe życie. Nie ma regulacji w zakresie awansu zawodowego, nie zawsze otrzymują nagrody -pisze poseł. I dodaje, że wątpliwości budzą obowiązujące przepisy i związane z nimi rozporządzenia.
Sprawdź w LEX: Czy pracę w gminnym centrum kultury można uznać za pracę w samorządzie lub samorządowej jednostce budżetowej? >
Jak podkreśla w odpowiedzi na interpelację wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Paweł Szefernaker, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji nie są prowadzone prace zmierzające do ujednolicenia przepisów w sprawie pracowników samorządowych instytucji kultury. Wyjaśnia jednak, że rozporządzenie ministra kultury w sprawie wynagradzania pracowników instytucji kultury określa warunki ustalania prawa do m.in. dodatku za wieloletnią pracę i jego wypłacania, ekwiwalentu pieniężnego i jego wysokości, nagrody jubileuszowej, odprawy emerytalnej czy dodatku funkcyjnego.
W jakim kierunku zmiany w prawie?
Minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński poinformował w odpowiedzi na interpelację, że w ostatnim czasie do resortu wpływała korespondencja z innych źródeł, poruszająca problem ujednolicenia przepisów w sprawie pracowników samorządowych instytucji kultury. - MKiDN analizuje tę kwestię i jest ona przedmiotem prac legislacyjnych, które wkrótce zaowocują propozycjami konkretnych rozwiązań w tym zakresie - zaznacza. Nie wiadomo jeszcze jednak, jakie będą założenia zmian, nad którymi pracuje resort.
Sprawdź w LEX: Czy roczny staż pracy w Centrum Kultury można utożsamiać z podjęciem pracy w urzędzie gminy? >
Zdaniem Pawła Kamińskiego, nadanie pracownikom samorządowych instytucji kultury statusu pracownika samorządowego nie jest zasadne. - Wystarczyłoby dopisać do ustawy o działalności kulturalnej, że stosuje się do ich wynagradzania zasady z rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych – podkreśla.
Czytaj też: Posłowie nie będą interweniować w sprawie niedofinansowania lokalnych placówek kultury>>
Resort wspiera działalność samorządowych instytucji kultury
Minister zaznacza jednocześnie, że resort kultury stale prowadzi inne działania mające na celu kompleksowe wspieranie działalności samorządowych instytucji kultury. Celem jest danie im szansy na wygospodarowanie środków finansowych, które mogłyby zostać przeznaczone na niwelowanie różnic będących skutkiem braku ujednolicenia uprawnień.
Sprawdź w LEX: Czy pracownicy zatrudnieni w instytucjach kultury i miejskich szpitalach są pracownikami administracji publicznej? >
Jednym z takich działań jest tzw. współprowadzenie, czyli włączanie się w finansowanie działalności takich jednostek przez zawieranie umów z ich organizatorami - samorządami, na których podstawie przekazywane są dotacje na pokrycie kosztów bieżącego funkcjonowania, w tym na wynagrodzenia pracowników. Takie umowy resort w 2018 roku podpisał m.in. z AUKSO Orkiestrą Kameralną Miasta Tychy, Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce czy Teatrem Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie.
Zobacz w LEX: Organizowanie imprez artystycznych i rozrywkowych przez instytucje kultury >
Programy ministra dodatkowym źródłem dodatków do pensji
Minister podkreśla też, że samorządowe instytucje kultury mogą występować do resortu o dodatkowe dofinansowania w ramach Programów Ministra – instrumentu umożliwiającego przekazywanie dotacji na określony cel, np. organizację festiwalu czy wystawy. Dzięki takiej formie finansowania instytucja nie ponosi już całkowitego kosztu finansowania zadania, a jedynie zapewnia wkład własny na poziomie ok. 20 proc. kosztów. W szczególnych sytuacjach jest możliwe pokrycie z dotacji MKiDN 100 proc. kosztów realizacji zadania. Jak zaznacza, w ramach tych środków możliwe jest również finansowanie wynagrodzeń.
Zobacz w LEX: W oparciu o jakie przepisy powinni być zatrudniani i wynagradzani pracownicy w samorządowym centrum kultury? >
- Programy ministra to największe źródło finansowania projektów kulturalnych – mówi Paweł Kamiński. Samorządy utrzymują i zapewniają środki bieżące, ale na zadania dodatkowe brakuje i programy są dużym wsparciem. Ekspert zaznacza, że programy są tak skonstruowane, żeby nie stanowiły źródła łatania budżetów instytucji kultury, ale żeby odnieść efekt założony w celu programu.
Jednak środki resortu nie przekładają się na zarobki pracowników instytucji kultury, bo nie zasilają funduszu płac instytucji. Co nie oznacza, że część tych pieniędzy nie trafia jednak do pracowników, bo część z nich otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie za realizację projektu.
Zobacz też w LEX:
Dotacje w instytucjach kultury - ewidencja księgowa >
Nieprawidłowości w gospodarce finansowej instytucji kultury >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
