Minister finansów wskazuje na cele życiowe człowieka i możliwości normalnej ludzkiej egzystencji, a organy skarbowe na zamknięty katalog wydatków. A podatnicy nadal mają wątpliwości.
Tym razem miał je podatnik, który sprzedał mieszkanie przed upływem 5 lat od jego zakupu, i środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczył na zakup nowej nieruchomości i jej wykończenie. Przypomnijmy, że na 5-letni okres wskazuje art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Sprawdź też: Data nabycia nowego lokalu mieszkalnego w kontekście opodatkowania jego późniejszego zbycia - linia orzecznicza >
Sprawdź PROCEDURĘ: Zwolnienie od podatku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i niektórych praw majątkowych przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe >>>
Podatnik kupił działkę z domem w stanie deweloperskim od inwestora, a wszystkie pieniądze ze sprzedaży mieszkania przeznaczył na nowe cele mieszkaniowe (rozbudowa, nadbudowa, remont) nowego domu. Dokonał zakupu m.in: wewnętrznych rolet okiennych, ogrodzenia frontowego z domofonem i bramą przesuwną z automatyką, czarnoziemu, obrzeża i płyt chodnikowych, piasku, betonu, nasion trawy, grysu na podjazd, ogrodowego domku narzędziowego i pieca kominkowego. Wystąpił o interpretację, czy poniesione wydatki mogą korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, jako wydatki poniesione na realizację własnych celów mieszkaniowych? Jego zdaniem, odpowiedź jest twierdząca co do wszystkich wskazanych wydatków.
Zobacz również:
Opóźnienia na budowach utrudniają uniknięcie podatku po sprzedaży mieszkania >>
Zakup miejsca w garażu może być wydatkiem na cele mieszkaniowe >>
Skarbówka kwestionuje część wydatków
W interpretacji z 20 czerwca br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że stanowisko podatnika jest prawidłowe – w części dotyczącej wydatków poniesionych na zakup pieca kominkowego oraz rolet wewnętrznych z prowadnicami zamontowanymi na stałe do okien a nieprawidłowe – w pozostałym zakresie (nr 0114-KDIP3-1.4011.239.2022.2.AK).
Sprawdź też: Kwalifikacja wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe - przegląd orzecznictwa >
Organ przypomniał, że cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości uprawniają do skorzystania ze zwolnienia, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT. Odniósł się jednak do definicji budynku i wskazał, że jego elementem może być np. garaż, kotłownia czy taras a wszelkie elementy muszą być konstrukcyjnie związane z budynkiem i wyłącznie pod takim warunkiem można wydatek na wykończenie, remont tych elementów zaliczyć do wydatków wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Czytaj też: Doprecyzowanie katalogu wydatków na cele mieszkaniowe - omówienie interpretacji ogólnej MF >>>
Zdaniem dyrektora KIS, domek ogrodowy nie spełnia żadnego z tych warunków i nie mieści się w definicji wydatków na cele mieszkaniowe, jak również nie są nimi wydatki poniesione na ogrodzenie posesji. Wykonanie ogrodzenia (tj. ogrodzenie frontowe z furtką, domofonem i bramą, podmurówki), jak również zakupione materiały przeznaczone do zagospodarowania terenu przy budynku - nie są budową, rozbudową, nadbudową przebudową czy remontem własnego budynku mieszkalnego, lecz zagospodarowaniem terenu wokół budynku. Organ stwierdził, że ustawodawca przewidział zwolnienie dla budowy/remontu budynku mieszkalnego, co oznacza, że wydatki na wykonanie ogrodzenia posesji, zagospodarowania terenu na którym znajduje się posesja, nie korzystają ze zwolnienia. Nie mają one charakteru mieszkalnego, a zawarty w art. 21 ust. 25 ustawy katalog wydatków uprawniających do zwolnienia ma charakter zamknięty i tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim wskazanych pozwala na skorzystanie ze zwolnienia.
Natomiast wydatkowanie środków pieniężnych, uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na zakup pieca kominkowego na stałe zamontowanego do komina oraz zakup rolet okiennych zamontowanych na stałe do okien, będzie mieściło się w kategorii wydatków poniesionych na remont. Tym samym, wydatki te będą uprawniały do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.
Czytaj też: Wydatki na spłatę kredytu jako podstawa zastosowania ulgi mieszkaniowej >>>
Eksperci: Wątpliwości są mimo interpretacji ogólnej
- Moim zdaniem, poniesione przez podatnika wydatki, w zakresie domku ogrodowego i ogrodzenia posesji nie mieszczą się w katalogu zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych – tj. podatnik tego w obiektywny sposób nie wykazał – stwierdza radca prawny Stefan Kowalski, partner w Kowalski & Wisła Attorneys.
Stwierdza on, że jedynie w rozważaniach teoretycznych można by się zastanawiać, czy gdyby podatnik wykonanie prac dotyczących nawiezienia czarnoziemu, wykonania chodników i ogrodzenia zlecił inwestorowi, a następnie dopiero nabył od niego tą nieruchomość bez wyszczególniania elementów ceny, to organy podatkowe także by uznały, że trzeba podzielić poszczególne elementy ceny nieruchomości lub czy kolejny nabywca tej nieruchomości kupując ją jako całość także byłby zobowiązany do wyszczególnienia cen poszczególnych składników.
- Organ podatkowy w pewnym sensie ma rację, że wszelkiego rodzaju ulgi i zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania i wykładnia powinna być ścisła i literalna. Jednak skoro wydana została interpretacja ogólna w tym zakresie i organ wskazał na wykładnię celowościową to również należałoby ją uwzględnić – podkreśla Stefan Kowalski.
Kolejny ekspert również wskazuje na interpretację ogólną w tym zakresie, w której podejście jest dużo bardziej liberalne.
- Wątpliwości w zakresie katalogu wydatków, które można zakwalifikować jako poniesione na własne cele mieszkaniowe zgodnie z przepisami ustawy o PIT, istnieją od lat. Teza prezentowana w przedmiotowej interpretacji przez dyrektora KIS, jakoby wszelkie elementy przynależne do budynku mieszkalnego, musiały stanowić część budynku, musiały być konstrukcyjnie związane z budynkiem i wyłącznie pod takim warunkiem możliwe jest zaliczenie wydatku do wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, nie zasługuje na aprobatę – stwierdza Waldemar Skierś, doradca podatkowy.
Ekspert zauważa, że jak trafnie ujął to minister finansów w interpretacji ogólnej z 13 października 2021 roku, własny cel mieszkaniowy polegać ma bowiem na możliwości zamieszkiwania i funkcjonowania w budynku (lokalu), czyli normalnej ludzkiej egzystencji.
- Pojęcie budowy budynku mieszkalnego należy zatem interpretować przez pryzmat realizacji przez ten obiekt celu mieszkaniowego. Ten cel nie jest natomiast możliwy do zrealizowania bez infrastruktury towarzyszącej, która znajduje się poza budynkiem. Budynek mieszkalny musi być wyposażony przykładowo w dojście do drzwi wejściowych, podjazd do garażu znajdującego się w obrębie budynku, czy też w przyłącza – podkreśla Waldemar Skierś.
Doradca podatkowy zwraca uwagę, że obiekty te nie stanowią budynku w rozumieniu prawa budowlanego, lecz zapewniają możliwość użytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem, a w konsekwencji wydatki poniesione na ich realizację uznać należy za wydatki na cele mieszkaniowe.
Minister finansów o potrzebach życiowych człowieka
Przypomnimy, że chodzi o interpretację ogólną w sprawie stosowania zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z kwalifikacją niektórych wydatków poniesionych na remont i wykończenie nieruchomości jako wydatków stanowiących realizację celu mieszkaniowego.
Co prawda, interpretacja dotyczyła konkretnych wydatków poniesionych na zakup i montaż, to jednak istotne jest jej uzasadnienie (m.in. kuchenki gazowej, elektrycznej, płyty indukcyjnej, ceramicznej, piekarnika, zmywarki, pralki, lodówki, oświetlenia sufitowego i ściennego wewnętrznego, w tym taśm LED i oczek halogenowych, okapów kuchennych, mebli w zabudowie kuchennej).
Warto jednak zauważyć, że w interpretacji ogólnej minister finansów stwierdził, że co istotne, z uwagi na nieostry charakter pojęcia „własnych celów mieszkaniowych” należy uznać, że sam cel mieszkaniowy w danym budynku (lokalu) realizowany jest pośrednio dzięki możliwości zabezpieczenia i realizacji w nim podstawowych potrzeb życiowych człowieka.
Sprawdź też: Czy koszty cesji mogą stanowić wydatek objęty zakresem ulgi mieszkaniowej? >>>
W dalszej części minister finansów podkreślił, że projektując omawiane zwolnienie podatkowe, ustawodawca nie miał na celu zawężenia katalogu wydatków mieszkaniowych wyłącznie do tych wydatków, które wiążą się z przygotowaniem budynku (lokalu) do tzw. „stanu surowego zamkniętego”. Własny cel mieszkaniowy polegać ma bowiem na możliwości zamieszkiwania i funkcjonowania w budynku (lokalu), czyli normalnej ludzkiej egzystencji.
Minister finansów we wspomnianej interpretacji wskazał też, że badając przesłanki wypełnienia własnego celu mieszkaniowego, należy mieć na uwadze wsparcie państwa w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli. Przepisy art. 21 ust. 25 ustawy PIT mają charakter nieostry, elastyczny, właśnie z uwagi na konieczność dostosowania regulacji podatkowych do dynamicznych zmian zachodzących na rynku obrotu nieruchomościami, w tym do zmian technologii stosowanych w budownictwie oraz pewnych współcześnie przyjętych standardów wykończeniowych.
- Sądy wskazują, że organy podatkowe nie powinny z góry wykluczać podjazdów, chodników i innej infrastruktury towarzyszącej wokół budynku jako niepodlegającej zaliczeniu do wydatków na cele mieszkaniowe. Organy podatkowe powinny badać przede wszystkim czy poszczególny wydatek jest niezbędny do zapewnienia możliwości użytkowania budynku i nie ograniczać się wyłącznie do argumentu o braku konstrukcyjnego związania z budynkiem - zauważa Tomasz Basiura, doradca podatkowy w Kancelarii GLC.
Czy zatem ogrodzenie posesji, brama z pilotem czy chociażby podjazd do garażu w budynku to nie są „przyjęte standardy wykończeniowe i potrzeby życiowe człowieka”? Czy te standardy wykończeniowe w przypadku budownictwa jednorodzinnego nie powinny uwzględniać także tych elementów? Inne są „potrzeby życiowe człowieka” w przypadku mieszkania w bloku, a zdecydowanie inne posiadacza budynku jednorodzinnego. Miejmy nadzieję, że organy podatkowe łaskawiej zaczną podchodzić do kwalifikacji wydatków uznawanych za wydatki na własne cele mieszkaniowe.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
