Jeśli miejsce postojowe spełnia ten warunek – wówczas całość wydatków poniesiona na ten cel może zostać uznana za cele mieszkaniowe. Jeśli natomiast miejsce postojowe stanowi odrębną nieruchomość i tym samym odrębny przedmiot obrotu, wówczas wydatkiem na cele mieszkaniowe będzie wyłącznie ta część ceny zakupu, która odpowiada wartości samego lokalu mieszkalnego.

 

Cel mieszkaniowy – zakup garażu i miejsca postojowego

Brak możliwości uznania wydatków na zakup garażu (miejsca postojowego) jako związanego z celem mieszkaniowym był już podnoszony w wyrokach sądów administracyjnych. Zgodnie z ustawą o PIT wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Z przytoczonych przepisów wynika, że podatnik może skorzystać z omawianego zwolnienia podatkowego, jeżeli wydatkuje przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości na własne cele mieszkaniowe, a wydatkowania tego przychodu dokona w okresie trzech lat od daty sprzedaży.

Zobacz więcej:
Opóźnienia na budowach utrudniają uniknięcie podatku po sprzedaży mieszkania >>

Podatku od sprzedaży mieszkania da się uniknąć >>

 

Liczą się własne cele mieszkaniowe

Idąc za argumentacją sądów zauważyć należy, że wykładnia przepisu statuującego ulgę powinna być dokonywana w taki sposób, aby z jednej strony faktycznie nie dochodziło do rozszerzenia zakresu wykładanego przepisu, z drugiej jednak strony należy mieć na uwadze, aby w każdy przypadku faktyczny cel ulgi mógł zostać zrealizowany. Celem omawianego przepisu było preferowanie przeznaczenia przez podatników środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Prawidłowym zatem będzie ujęcie realizacji własnych celów mieszkaniowych poprzez objęcie wydatków  poniesionych tylko na lokal mieszalny służący zapewnieniu podstawowych potrzeb mieszkaniowych. Zapisy ustawy o PIT stoją bowiem na przeszkodzie skorzystania z analizowanej ulgi w sytuacji, gdy podatnik nabywa lokal użytkowy (np. miejsce garażowe), w którym nie zamieszkuje, lecz z którego de facto korzysta dla realizacji wielu różnych celów.

 

Zdaniem sądów, lektura przepisów nie pozostawia wątpliwości, że nabycie garażu, jako odrębnej nieruchomości lokalowej, nie zostało objęte celem mieszkalnym przez ustawodawcę na potrzeby omawianego zwolnienia podatkowego, właśnie z tego powodu, że odrębna nieruchomość lokalowa w postaci garażu realizuje wyłącznie cel niemieszkalny. Zupełnie inną kwestią jest, że ten cel niemieszkalny, w konkretnym stanie faktycznym, może być jedynie faktycznie (ale nie prawnie) powiązany z realizacją celu mieszkalnego, dla przykładu przez nabycie nieruchomości lokalowej o mieszkalnym przeznaczeniu, położonej w tym samym budynku. W ocenie sądu nie można ponadto zgodzić się z poglądem, że przepis art. 21 ust. 25 ustawy o PIT zawiera jedynie katalog wydatków poniesionych na cele mieszkaniowe skutkujących zastosowaniem przedmiotowej ulgi. W ten sposób, z ogółu możliwych do poniesienia w związku z realizacją celu mieszkaniowego wydatków, ustawodawca wyodrębnił te, od których wystąpienia uzależnił preferencyjne traktowanie polegające na zwolnieniu przedmiotowego przychodu z opodatkowania. Innymi słowy, przepis ten nie wyjaśnia, które wydatki należy uznawać za wydatki poniesione na "własne cele mieszkaniowe", lecz zawęża stosowanie omawianej ulgi do enumeratywnie wymienionych w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT wydatków. Dopiero do tak określonego katalogu wydatków o charakterze przedmiotowym należy zastosować kwalifikator o charakterze podmiotowym wyrażający się w zwrocie "własne" (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 listopada 2016 r. o sygn. akt: II FSK 546/15).

Podsumowując, nabycie odrębnej nieruchomości lokalowej, stanowiącej garaż, nie daje prawa do zwolnienia podatkowego, bowiem nabywana odrębna nieruchomość lokalowa (użytkowa), nie realizuje ze swej istoty celu mieszkalnego w rozumieniu powołanych wyżej przepisów. Tym samym skoro zwolnieniu przedmiotowemu nie podlega wydatkowanie środków na zakup garażu (miejsca postojowego), zasadnym jest uznanie, że wydatek w postaci kosztów notarialnych dotyczący tegoż nabycia nie może stanowić wydatków poniesionych na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 art. 21 ustawy o PIT na co wprost wskazuje art. 21 ust. 25 tej ustawy zawężający stosowanie omawianej ulgi do enumeratywnie wymienionych wydatków.

 

Wojciech Gonet, Piotr Marquardt, Michał Stawiński

Sprawdź