Fundacja rodzinna tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego przedsiębiorstwa, zarządzania nim oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych jej beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji, dodatkowo przepisy ustawy o fundacji rodzinnej określają również zakres, w jakim fundacja może prowadzić działalność gospodarczą. Działalność fundacji rodzinnej uregulowana została dopiero w tym roku, przepisami ustawy z 21 lutego 2023 r. o fundacji rodzinnej. Przepisy te nie doczekały się jeszcze zbyt wielu interpretacji, stąd pojawiają się różne wątpliwości.
Takie wątpliwości miał podatnik będący przedsiębiorcą prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania. Podatnik zamierza w przyszłości wnieść jako darowiznę do fundacji rodzinnej, której będzie fundatorem, całe swoje przedsiębiorstwo. Wszystkie wnoszone składniki majątkowe pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przeznaczone są dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej oraz wykorzystywane są w tej działalności. Przy nabyciu wskazanego mienia odliczono VAT naliczony. Zapytał, czy wniesienie darowizny w postaci przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej będzie podlegać opodatkowaniu VAT, czy fundacja rodzinna będzie miała obowiązek korekty naliczonego podatku od towarów i usług. Wyjaśnił, że nabywca (fundacja rodzinna), w oparciu o nabyty majątek będzie kontynuował działalność gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim działalność gospodarczą prowadzi podatnik.
Zdaniem podatnika wniesienie przez niego darowizny w postaci przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Fundacja rodzinna nie będzie miała obowiązku korekty naliczonego podatku od towarów i usług, jeśli środki trwałe nabyte w drodze darowizny przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) k.c. będą wykorzystywane wyłącznie do działalności opodatkowanej.
Czytaj też w LEX: Funkcjonowanie fundacji rodzinnej, od założenia do wykreślenia z rejestru >
Czytaj również: Fundacje rodzinne chronią majątek na pokolenia - Paweł Tomczykowski >>
Fiskus zgadza się z podatnikiem
W interpretacji z 27 listopada br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał rację podatnikowi (nr 0111-KDIB3-1.4012.598.2023.4.ICZ). Stwierdził, że skoro darowizna całości przedsiębiorstwa na rzecz fundacji rodzinnej stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) kodeksu cywilnego, a fundacja rodzinna, jako czynny podatnik VAT, będzie kontynuowała identyczną działalność gospodarczą, nie zmieniając przeznaczenia nabytego majątku przedsiębiorstwa, to takiej sytuacji fundacja rodzinna nie będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy w związku z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.
Eksperci: Następstwo prawne nabywcy
- Pierwsze pytanie dotyczące wniesienia przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej nie budzi większych wątpliwości dotyczących niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z ustawą zbycie przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu, odpowiedź organu jest zatem prawidłowa – ocenia Stefan Kowalski, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego Stefan Kowalski.
Dodaje on, że odpowiedź na drugie pytanie jest także prawidłowa.
- Warto jednak podkreślić, że zarówno wnioskodawca, jak i organ podatkowy, mogli wprost odwołać się do art. 19 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej jako regulacji bardziej przejrzystej i wprost mówiącej o następstwie prawnym nabywcy. Na konieczność prounijnej wykładni przepisów dotyczących niniejszej interpretacji wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny m. in. w wyroku z 1 października 2020 (sygn. akt I FSK 12/18) i z 30 czerwca 2021 r. (sygn. akt I FSK 2240/19) – podkreśla Stefan Kowalski.
Kolejny ekspert również pozytywnie ocenia interpretację.
- Słusznie zwrócił organ podatkowy uwagę, że korekty VAT dokonuje się, jeśli dojdzie do zmiany przeznaczenia nabytego majątku. W mojej ocenie słusznie organ podatkowy zastosował przepisy o VAT. Fundację rodzinną należy traktować jako podatnika VAT i nie ma specjalnych reguł jej opodatkowania – ocenia dr Mateusz Gogol, doradca podatkowy w Kancelarii Głowacki i Wspólnicy.
Zauważa on, że w każdym przypadku transakcje z wykorzystaniem fundacji rodzinnej powinny być analizowane na gruncie ustawy o VAT.
- Słusznie podatnik wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie, czy darowizna przedsiębiorstwa korzysta ze zwolnienia z VAT. Problematyka ta wywołuje szereg wątpliwości interpretacyjnych. W mojej ocenie wydana interpretacja odpowiada prawu i jest prawidłowa – podkreśla dr Mateusz Gogol.
Polecamy nagranie szkolenia: Fundacje rodzinne i inne modele sukcesji międzypokoleniowej. Nowe możliwości podatkowe >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
