Od początku tego roku polscy podatnicy mieli duże problemy w rozliczaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). Wszystko przez to, że Ministerstwo Finansów nie zdążyło na czas wydać przepisów. Ostatecznie nowe reguły „Quick Fixes” zostały zaimplementowane w lipcu 2020 r. Jednak, jak wskazuje najnowsza interpretacja wydana przez Dyrektora KIS (nr 0112-KDIL1-3.4012.230.2020.2.AKS), podatnicy mogą nadal stosować przepisy ustawy o VAT w zakresie dokumentacji potwierdzającej wywóz towarów, w przypadku niespełnienia warunków wprowadzonych rozporządzeniem unijnym.

Skarbówka potwierdziła właśnie, że sprzedawca może udowodnić wywóz towarów w inny sposób, zgodny z dotychczasowymi przepisami ustawy o VAT. Istotne jest, aby z posiadanej dokumentacji jednoznacznie wynikał fakt dostarczenia towarów do nabywcy na terytorium innego kraju UE.

- Stanowisko skarbówki wpisuje się w liberalną praktykę podatkową w zakresie katalogu dowodów dla zastosowania preferencyjnej stawki 0-proc. w wywozie towarów do innego kraju UE w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – zauważa Magdalena Jaworska, doradca podatkowy, radca prawny i starszy menedżer w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy.

Zobacz również:
Sprzeczne zasady dokumentowania wewnątrzunijnych dostaw nie ułatwią rozliczeń VAT >>
Podatnicy nie wiedzą, jak dokumentować unijną sprzedaż z zerowym VAT >>
 

Istotna kwestia dowodów dla celów WDT i 0-proc. stawki VAT

Ekspertka przypomina, że kwestia dowodów dla celów WDT była szczególnie żywo dyskutowana w aspekcie nowych regulacji wprowadzonych do VAT w ramach pakietu tzw. szybkich poprawek Quick Fixes poprzez obowiązujące bezpośrednio w każdym kraju UE przepisy rozporządzenia Rady (UE) 282/2011. Nowy przepis tego rozporządzenia (art. 45a), wprowadził bowiem zestaw domniemań, które mają potwierdzić, że towary zostały przemieszczone do innego państwa członkowskiego w wyniku dokonanej transakcji WDT.

Magdalena Popiołek-Cichacka, doradca podatkowy, menadżer w TPA-Group, zwraca z kolei uwagę, że w przypadku transportu własnego lub w przypadku transportu wykonanego przez przewoźnika działającego na rzecz podatnika (sprzedawcy) - zgodnie z brzmieniem przepisów rozporządzenia, dla celów stosowania 0-proc. stawki podatku dla dostaw wewnąrzwspólnotowych, podatnik powinien posiadać co najmniej dwa dokumenty, niebędące ze sobą w sprzeczności, które zostały wydane przez dwie różne strony, które są niezależne od siebie nawzajem oraz od sprzedawcy i od nabywcy.

Czytaj w LEX: Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) - warunki stosowania stawki 0% na przykładach >

Dokumenty, o których mowa w rozporządzeniu to:

  • podpisany list przewozowy CMR,
  • konosament,
  • faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów,
  • polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu towarów,
  • dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów,
  • dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia,
  • poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.

- Powyższe brzmienie przepisów – zwłaszcza w zakresie „[…] braku sprzeczności, […] niezależności, wydania przez dwie różne niezależne strony” […] - wzbudzało liczne wątpliwości i budziło wiele obaw podatników, co do dokumentacji, którą będą musieli gromadzić w celu zastosowania stawki 0-proc. VAT dla WDT. Przepisy polskiej ustawy o VAT wydawały się prostsze, a poza tym podatnicy byli i są nadal przyzwyczajeni do ich stosowania już od wielu lat – zwraca uwagę Magdalena Popiołek-Cichacka.

 

Stosowanie przepisów unijnych nie jest obowiązkowe

Zdaniem Magdaleny Jaworskiej, organ interpretacyjny słusznie uznał, że wskazany rozporządzeniem katalog dowodów mających „uruchomić” domniemanie wywiezienia towaru poza granice Polski nie musi być przez podatników stosowany obligatoryjnie. - W praktyce bowiem istotą relacji pomiędzy nowym katalogiem dowodów z rozporządzenia a dotychczas obowiązującymi regulacjami ustawy o VAT (które podatnik nadal chciał stosować) jest przyznanie podatnikowi możliwości wyboru pomiędzy zastosowaniem reguł określonych w rozporządzeniu i reguł wynikających z ustawy o VAT.

Zobacz procedurę w LEX: Stawka 0% przy WDT >

- Jako, że przepisy ustawy o VAT wskazujące na możliwość zastosowania dokumentów przewozowych otrzymanych od przewoźnika wraz ze specyfikacją poszczególnych sztuk ładunku nadal obowiązują podatnik może, tak jak przed 1 stycznia 2020 r. korzystać z nich w celu udowodnienia wywozu. Sytuacja taka (potwierdzona również w innych interpretacjach indywidualnych), jest więc bardzo optymalna dla podatników – mogą bowiem dokonać wyboru, który zestaw dowodów stosować a do wywozów od 2020 r. nadal stosować dotychczasową praktykę dowodową – zauważa Magdalena Jaworska.

Z art. 42 ust. 3 i 11 ustawy o VAT wynika, że dowodami dla potrzeb udokumentowania WDT są:

  1. dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
  2. specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.

Jeśli zaś nie potwierdzają one jednoznacznie dostarczenia towaru, podatnik może zastosować również inne dokumenty wskazujące, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa (m.in. korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie; dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu).

Zobacz procedurę w LEX: Stawka 0% przy WDT (innych niż środki transportu wywożonych bez użycia środków transportu) >

 

Świadczenia złożone w VAT. Zasady stosowania z przykładami nieprawidłowości i nadużyć

Jacek Matarewicz

Sprawdź  

Dokumenty nie muszą być papierowe

We wrześniowej interpretacji pojawia się dodatkowo wątek formy dokumentów. Organ podatkowy wskazał bowiem, że moc dowodową będą mieć także dokumenty posiadane w innej formie, niż forma papierowa. A zatem, dokumenty otrzymane w formie elektronicznej, bądź ksero, skan lub faks będą akceptowane, pod warunkiem, że nie będą budzić wątpliwości co do ich autentyczności.

- Takie stwierdzenie, w dobie powszechnej digitalizacji i automatyzacji, niezmiernie cieszy i potwierdza, że fiskus stara się „iść z duchem czasu”. Ponadto, potwierdza pozytywną już istniejącą linię orzeczniczą w tym zakresie – ocenia Magdalena Popiołek-Cichacka. Zwraca także uwagę, że już dzisiaj wielu podatników stosuje elektroniczne kanały przekazywania dokumentów (eliminując zupełnie ich papierową formę) – w tym dokumentów przewozowych. Zapewnia to szybszą komunikację z przewoźnikami i natychmiastową dostępność listów przewozowych. - Pozytywna linia orzecznicza pozwoli podatnikom – bez niepotrzebnych obaw, czy postępują właściwie -  na wdrożenie sprawnych procesów komunikacji z firmami zewnętrznymi (przewoźnikami), a to bez wątpienia wpłynie na zmniejszenie kosztów administracyjnych, w tym związanych z archiwizacją, a także usprawni sam proces sporządzania deklaracji VAT – podsumowuje ekspertka TPA-Group.

Magdalena Jaworska z MDDP podkreśla dodatkowo, że organy podatkowe potwierdzają, że przepisy ustawy nie uzależniają zastosowania stawki 0-proc. VAT od posiadania oryginałów dokumentów w formie papierowej. Skoro przepisy nie stanowią o ich formie, stąd można wnioskować, że każda forma jest dopuszczalna, pod warunkiem, że autentyczność tych dokumentów zostanie uprawdopodobniona. Potwierdzają to m.in. interpretacje nr 0113-KDIPT1-2.4012.799.2019.2.KW i 0114-KDIP1-2.4012.516.2017.1.PC.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.