Najnowsza interpretacja podatkowa wyjaśnia niejasne cały czas zasady opodatkowania 70-proc. wysokich odpraw dla odchodzących z pracy w m.in. spółkach skarbu państwa. Od 1 stycznia 2016 r. rozszerzono katalog dochodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nowe tytuły (pkt 15 i 16). Jak wynika z art. 30 ust. 1 pkt 15, opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlegają odszkodowania otrzymane z tytułu powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej otrzymane od określonej w przepisie spółki, w części w której wysokość odszkodowania przekracza wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania. Zryczałtowany podatek jest bardzo wysoki i wynosi 70 proc. tej części należnego odszkodowania. Przepis rodzi jednak  wątpliwości.

Odszkodowanie w wysokości 12 miesięcznego wynagrodzenia

W przedmiotowej sprawie podatnik w okresie od roku 2009 do roku 2016 był zatrudniony w oparciu o umowę o pracę na stanowisku członka zarządu, następnie wiceprezesa Grupy X S.A. Została z nim zawarta umowa o zakazie konkurencji po rozwiązaniu stosunku pracy. Podatnik miał powstrzymywać się od prowadzenia działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy. Z tego zobowiązania się wywiązał i otrzymał od spółki odszkodowanie w wysokości dwunastomiesięcznego wynagrodzenia brutto. Odszkodowanie wypłacono jednorazowo w lutym 2019 roku.

Zakład pracy zastosował zasady opodatkowania zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT i pobrał podatek zryczałtowany w wysokości 70 proc. od wypłaconego odszkodowania za drugą jego część (sześć miesięcy). Od wypłaconej kwoty odszkodowania w wysokości 330 tys.zł pobrał 231 tys. zł podatku.

Podatnik wystąpił o interpretację, czy zasadnym jest opodatkowanie otrzymanego odszkodowania, w sytuacji, gdy Skarb Państwa nie posiada bezpośrednio udziału w kapitale i nie posiada bezpośrednio głosów na walnym zgromadzeniu w spółce Grupa X S.A a na skutek posiadania 33 proc. akcji w spółce Grupa Y S.A. posiada pośrednio głosy na walnym zgromadzeniu w spółce Grupa X S.A.

Zdaniem podatnika, wypłacone mu odszkodowanie  przez spółkę Grupa X S.A. nie powinno zostać objęte zryczałtowanym podatkiem na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT, gdyż Skarb Państwa nie posiada bezpośrednio ani pośrednio większości głosów na walnym zgromadzeniu w spółce Grupa X S.A.

 

Istotne rozumienie pojęcia większości głosów

Dyrektor KIS uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Podkreślił, że do ustalenia, czy powyższa regulacja ma zastosowanie w konkretnym przypadku niezbędne jest m.in. ustalenie czy w danym przypadku mamy do czynienia ze spółką, w której Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, państwowa osoba prawna lub komunalna osoba prawna dysponują bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, w tym także na podstawie porozumień z innymi osobami.

Stwierdził, że sam fakt dysponowania pośrednio przez Skarb Państwa na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki, na dzień rozwiązania umowy o pracę, 33 proc. głosów nie przesądza, że Skarb Państwa – nie dysponuje faktycznie bezwzględną większością głosów na kolejnych walnych zgromadzeniach akcjonariuszy.

W konsekwencji, odszkodowanie wypłacone przez spółkę z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji podlegało opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT.

Podkreślił, że odkodowania znaczenia sformułowania „większością głosów” na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu podjął się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 lutego 2020 r. sygn. akt II FSK 2418/18. Sąd wskazał, że ustawodawca nie wprowadził legalnej definicji tego pojęcia i należy odwołać się do jego  językowego znaczenia, a następnie przejść do analizy systemowej porównując stylistykę art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT i art. 4 par. 1 pkt 4 lit. a Kodeksu spółek handlowych. Analizując pojęcie „większości głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu” należy mieć na uwadze językowe znaczenie zwrotu „większość”, który oznacza „więcej niż połowa". Następnie należy ustalić gdzie i w jakiej sytuacji ma być to - „więcej niż połowa głosów”. Ustawodawca w art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT wskazuje, że na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu. We wniosku o interpretację indywidualną spółka przedstawiła jedynie zasady jakie w jej statucie są zawarte i dotyczą głosowania na walnym zgromadzeniu. Zatem owo „więcej niż połowa głosów” dotyczy walnego zgromadzenia skarżącej spółki jako jej organu. Rezultat wykładni językowej jest w tej sprawie precyzyjny i wystarczający.

Zobacz również:
Podatek Belki wymaga zmian, ale o likwidacji nie ma mowy >>
Mimo zachęt, poziom innowacyjności polskich firm spada >>
 

Ważny jest układ właścicielski

Dyrektor KIS stwierdził, że art. 411 par. 1 kodeksu spółek handlowych stanowi, że jedna akcja daje prawo do jednego głosu na walnym zgromadzeniu ( w przedstawionym stanie faktycznym Skarb Państwa posiada 52 proc. głosów czyli większość na walnym zgromadzeniu). Przepis art. 4 par. 1 pkt 4 lit. a kodeksu dotyczy zagadnienia spółki dominującej. Pozostałe przepisy kodeksu powołane w uzasadnieniu przez sąd dotyczą zasad głosowania w organach spółek. Wynik tej wykładni nie doprowadził do odmiennego rezultatu, niż wykładni językowej. Sąd podkreślił, że określenie „większości głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu” z art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT jest spójna z zasadami głosowania w cytowanych wyżej przepisach Kodeksu spółek handlowych. Wielość rodzajów „większości” wskazywana przez spółkę jest oczywista, lecz przedstawiając stan faktyczny wyraźnie zaznaczono, kto dysponuje większością akcji. Wywody dotyczące sposobu i zasad głosowania na walnym zgromadzeniu nie niwelują opisanego układu właścicielskiego. Ustawodawca nie odwołuje się w art. 30 ust. 1 pkt 15 do pojęcia spółki dominującej. Podatnik nie twierdzi, że siła głosów w spółce jest odmienna niż uregulowana w art. 411 par. 1 kodeksu. Skarb Państwa jest większościowym akcjonariuszem w sensie rachunkowym, matematycznym, a nie tylko wówczas gdy de facto decyduje o istotnych sprawach spółki. Ponadto, trzeba stwierdzić, że zasada obowiązkowego udziału akcjonariuszy założycieli posiadających nie mniej niż 30 proc. akcji w Walnym Zgromadzeniu i wymóg kwalifikowanej większości głosów daje akcjonariuszowi posiadającemu 52 proc. akcji możliwość blokowania każdej decyzji.

Interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 sierpnia 2020 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.385.2020.1.JK2

 

Obowiązki płatników PIT w 2020 roku

Jarosław Sekita

Sprawdź  

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.