Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej wejdzie w życie, po upływie sześciu miesięcy po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Ustawa zakłada prowadzenie lombardów tylko w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo akcyjnej, obowiązkową rejestrację w nowym systemie, nowe zasady zawierania umów pożyczek i surowe kary za naruszenie przepisów. Projekt ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej stworzony został wspólnie przez Ministerstwo Finansów oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jak zaznaczono w uzasadnieniu podjęcia prac nad projektem, w ostatnich latach – zwłaszcza od czasu pandemii Covid-19 – systematycznie wzrasta zainteresowanie pożyczkami „pod zastaw”, czyli właśnie udzielanymi w lombardach. Jedną z przyczyn identyfikowanych przez organy jest zaostrzenie zasad udzielanych kredytów konsumenckich, co sprawiło, że stały się one mniej dostępne, a konsumenci zaczęli szukać innych sposobów na pozyskanie pieniędzy. Z danych Polskiego Związku Pracodawców wynika, że kiedykolwiek z usług lombardu skorzystało 14 proc. Polaków, a więc łącznie ok. 4,5 mln osób. 

Czytaj też: Ograniczenia dla firm pożyczkowych korzystne dla lombardów>>

Omijanie przepisów

I choć teoretycznie klientów powinny zabezpieczać przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, w praktyce osobom prowadzącym działalność lombardową udaje się je omijać. Problemy występują również w zakresie ochrony danych osobowych i naruszeń praw konsumenta, zwłaszcza w obszarze zawieranych umów. Brakuje zwłaszcza kompleksowych regulacji obejmujących umowy zawierane na odległość, a warunki umów przekazywane klientom ustnie często różnią się od tego, co w widnieje później w postanowieniach umowy. W wielu przypadkach klienci nie mieli też możliwości zapoznania się z całością dokumentu. I między innymi takim praktykom ma zapobiec obecnie procedowany projekt.

Czytaj w LEX: Wierzytelności w branży pożyczkowej w świetle ustawy antylichwiarskiej >

 

Obowiązkowa rejestracja

Ustawa zakłada, że za działalność lombardową wprost ma być uznawane prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na zawieraniu przez przedsiębiorcę umów konsumenckiej pożyczki lombardowej lub sprzedaży przez przedsiębiorcę przedmiotu zabezpieczenia lombardowego. Wprowadzony zostanie również obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzących działalność lombardową. Rejestr ma być udostępniony w formie elektronicznej, a nadzór nad nim zostanie powierzony Komisji Nadzoru Finansowego. Składanie wniosków o rejestrację będzie odbywać się elektronicznie, a opłata za dokonanie wpisu wyniesie 600 zł.

Czytaj też: Lombardy będą prowadzić tylko zarejestrowane spółki >>

Czytaj też: II AKa 163/17, Zastawienie pożyczonego pierścionka w lombardzie jako sprzeniewierzenie. - Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach >>

Lombard tylko jako spółka kapitałowa, ewentualnie akcyjna

Nowością będzie wprowadzenie obowiązku prowadzenia działalności lombardowej w ramach spółki kapitałowej – czyli w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej. Dodatkowym warunkiem ma być też posiadanie minimalnego kapitału zakładowego w wysokości co najmniej 50 tys. zł. Dzięki temu konsumenci mają być lepiej zabezpieczeni i mieć większą pewność co do wiarygodności przedsiębiorcy. 

Sprawdź w LEX: Czy lombard może księgować zakupy jednorazowo w PKPiR na koniec miesiąca? >>>

 

Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe

Izabela Heropolitańska, Agnieszka Nierodka, Tomasz Zdziarski

Sprawdź  

Nowe elementy obowiązkowe umowy pożyczki

Ustawa przewiduje wprowadzenie kilkunastu obowiązkowych elementów umowy, które muszą zostać przekazane klientowi przed jej zawarciem. Co istotne, powinny znaleźć się na trwałym nośniku – czyli np. pliku do pobrania albo w formie papierowej. Podstawowe informacje mają obejmować m. in.:

  • firmę, siedzibę i adres, pod którym przedsiębiorca wykonuje działalność lombardową, a także numer rejestrowy;
  • kwotę konsumenckiej pożyczki lombardowej i sposób jej ustalania;
  • termin i sposób wypłaty kwoty konsumenckiej pożyczki lombardowej;
  • całkowity koszt konsumenckiej pożyczki lombardowej z wyodrębnieniem jego poszczególnych składników i ich wysokości;
  • skutki braku zapłaty całkowitej kwoty do spłaty;
  • szacunkową wartość przedmiotu zabezpieczenia lombardowego i sposób ustalenia tej wartości;
  • stosowane przez przedsiębiorcę wykonującego działalność lombardową procedury i zasady rozpatrywania reklamacji.

  Czytaj też: Nowe wykroczenia w ustawie lombardowej i "sądowe" uprawnienia KNF >>

Surowe sankcje dla przedsiębiorców

W przypadku niedopełnienia nowych obowiązków, przedsiębiorcy będą musieli liczyć się z wysokimi karami – nawet do 500 tys. zł. Projektodawcy zdecydowali się wprowadzić następujące przepisy karne:

  • zawieranie umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej z konsumentem lub dokonanie sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego bez wymaganego wpisu do rejestru – grzywna do 500 tys. zł;
  • dokonanie sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego z naruszeniem przepisów – do 100 tys. zł;
  • dokonanie rozliczeń z konsumentem niezgodnie z przepisami – do 100 tys. zł;
  • naruszenie zasad reklamy (niedopełnienie obowiązku zamieszczenia komunikatu o wykonywaniu działalności lombardowej) – do 50 tys. zł. 

Oznaczenia „lombard” w firmie spółki lub w reklamie będzie mógł używać wyłącznie przedsiębiorca wykonujący działalność lombardową.

Czytaj w LEX: Nowe regulacje prawne w celu przeciwdziałania lichwie >

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.