Z wnioskiem o interpretację indywidualną wystąpiła spółka kapitałowa działającą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, która jest członkiem międzynarodowej Grupy A mającej siedzibę w Niemczech. Jedynym udziałowcem (wspólnikiem) wnioskodawcy jest niemiecka spółka B z siedzibą w Niemczech, której z kolei jedynym udziałowcem (wspólnikiem) jest niemiecka spółka C z siedzibą w Niemczech. W ramach Grupy A, C podjął decyzję, że wykwalifikowany pracownik wnioskodawcy (specjalista ds. IT) zostanie oddelegowany przez wnioskodawcę do wykonania prac związanych z tworzeniem od podstaw infrastruktury IT w nowo powstającej jednostce wchodzącej w skład Grupy A, a położonej we Francji. Wnioskodawca z tego tytułu wypłacał mu standardowe wynagrodzenie oraz zwrócił koszty w ramach delegacji. Dodatkowo C zdecydował, że pracownik ten będzie na stałe wspierał dział IT Grupy A, za co będzie otrzymywał każdego miesiąca od C dodatkowe wynagrodzenie, które najpierw będzie wypłacane przez wnioskodawcę, a następnie refakturowane przez wnioskodawcę na C. W ramach Grupy A zdecydowano, że wszelkie koszty delegacji poniesione przez wnioskodawcę (tj. zakup: biletów lotniczych dla pracownika na trasie Polska-Francja oraz Francja-Polska, usługi hotelowej dla pracownika we Francji, koszt parkingu samochodu prywatnego pracownika na lotnisku, koszt przejazdu pracownika jego prywatnym samochodem z miejsca zamieszkania na lotnisko i z powrotem ‒ do wysokości tzw. kilometrówki, a także dieta pracownika) mają zostać zwrócone przez C.

Czytaj w LEX: Korekta sprzedaży krajowej i zagranicznej w księgach rachunkowych >

Faktura czy nota obciążeniowa

Wnioskodawca chciał wiedzieć, czy dokumenty księgowe, które wystawił na rzecz C są prawidłowe, tj. zgodne z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT). Co do biletów lotniczych wskazał, że zgodnie z art. 28f ustawy o VAT miejscem świadczenia usługi transportu pracownika będzie Francja, przez co miał prawo wystawić na rzecz C fakturę ze stawką VAT 0 proc. W przypadku usługi hotelowej we Francji ma zastosowanie zasada określająca miejsce świadczenia dla usług związanych z nieruchomością (art. 28e ustawy o VAT). Wnioskodawca mógł więc wystawić na rzecz C fakturę, która zawierała sformułowanie „odwrotne obciążenie”, ponieważ faktura dokumentowała sprzedaż usługi, która nie była opodatkowana w Polsce.

Czytaj też w LEX: Nota obciążeniowa (księgowa) - przypadki i zasady wystawiania >

Co do kosztów parkingu samochodu pracownika przy lotnisku, podobnie jak i przejazdu samochodem prywatnym pracownika (do wysokości tzw. kilometrówki), to według wnioskodawcy prawidłowe było wystawienie noty obciążeniowej. Jego zdaniem, analogiczna sytuacja dotyczyła także diet. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał to stanowisko za nieprawidłowe.

 

Liczy się działanie w imieniu i na rachunek usługobiorcy

Jak zaznaczył organ interpretacyjny, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, to przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy o VAT). Zgodnie jednak z art. 29a ust. 7, podstawa opodatkowania nie obejmuje m.in. kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku. Wówczas istnieje możliwość odrębnego rozliczenia takich kosztów bez wliczania ich do podstawy opodatkowania z tytułu świadczenia danej usługi.

Czytaj w LEX: Należności z tytułu podróży służbowej pracownika a składki ZUS >

Warunkiem jednak jest działanie podatnika w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy. Jeśli podatnik działa we własnym imieniu, lecz na rachunek klienta, to ww. przepis nie znajdzie zastosowania. W takiej sytuacji ma zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy, tzn. wystąpi dostawa towaru lub świadczenie usług, ponieważ gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej bierze udział w świadczeniu usług, wówczas przyjmuje się, że podatnik ten sam nabył i wyświadczył te usługi.

Według organu interpretacyjnego, zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz C i ujmowanych przejściowo przez wnioskodawcę w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku nie stanowi elementu podstawy opodatkowania świadczonych przez wnioskodawcę na rzecz C usług, ponieważ spełnione są warunki, o których mowa w art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy. W efekcie ponoszone przez wnioskodawcę w imieniu i na rzecz C koszty delegacji pracownika nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu VAT, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wbrew więc opinii wnioskodawcy, w sprawie nie ma zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, bo nie nabywa on usług w imieniu własnym, lecz na rzecz innego podmiotu.

Zobacz również: To podatnik odpowiada za prawidłową klasyfikację usługi >>

A ponieważ koszty delegacji pracownika nie stanowią czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to brak jest podstaw do wystawienia faktur dokumentujących te czynności, bo – zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT – faktury są dowodami dokumentującymi sprzedaż. Wnioskodawca nieprawidłowo więc wystawił faktury na rzecz C dokumentujące koszt zakupu biletów lotniczych dla pracownika oraz koszt zakupu usługi hotelowej dla pracownika we Francji. Mógł bowiem wystawić noty księgowe (obciążeniowe) na rzecz C dokumentujące poniesienie wszystkich poniesionych kosztów. Stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe, ponieważ błędnie zastosował on w przedmiotowej sprawie art. 8 ust. 2a, a nie art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy.

Interpretacja z 23 października 2019 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.422.2019.2.KB

Sprawdź w LEX: Zmiany w VAT na 2020 r. >