Zbliżają się wakacje, przed nami urlopy. W takim okresie marzymy o apartamencie w jakiejś nadmorskiej miejscowości. Marzenia takie miała też pewna podatniczka i je zrealizowała nabywając wraz z małżonkiem nieruchomość położoną w Chorwacji. Pod koniec 2021 r. zapłaciła zbywcy 40 proc. ustalonej ceny. Podatniczka planuje dokonać sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce, a środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczyć w części na zapłatę pozostałej części ceny nabycia nieruchomości w Chorwacji.

 

 

Podatniczka powzięła jednak wątpliwość, czy będzie mogła skorzystać z ulgi przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. We wniosku o interpretację podała, że zakup nieruchomości w Chorwacji nastąpił w celu realizacji jej własnych celów mieszkaniowych. Zamierza ona mieszkać w Chorwacji początkowo przez 3 lub 4 miesiące, a docelowo przez 7 lub 8 miesięcy w roku. Zamierza bowiem prowadzić zdalnie działalność gospodarczą. Zaznaczyła, że nieruchomość nie będzie wykorzystywana na cele rekreacyjne i nie planuje jej wynajmować.

Sprawdź PROCEDURĘ: Zwolnienie od podatku dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i niektórych praw majątkowych przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe >>>

Zobacz również: Podatku od sprzedaży mieszkania da się uniknąć >>

Środki wydatkowane na zakup przed sprzedażą bez zwolnienia

W interpretacji z 11 maja 2022 r. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał w części stanowisko podatniczki za prawidłowe (nr 0115-KDIT2.4011.164.2022.1.RS). Stwierdził, że sam zakup nieruchomości w Chorwacji nie jest wystarczającym warunkiem, aby podatniczka mogła skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, bowiem aby podatnikowi mogło przysługiwać to zwolnienie, istotny jest nie tylko sam zakup, ale również przeznaczenie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych na określone w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT własne cele mieszkaniowe.

Czytaj też: Nakłady na nieruchomość małżonka jako nieuzasadniające ulgi mieszkaniowej - Wyrok NSA >>>

Dyrektor KIS stwierdził, że wydatkowanie przez podatniczkę w 2021 r. posiadanych środków na zapłatę części ceny nabycia nieruchomości w Chorwacji nie uprawnia do zwolnienia przedmiotowego, z uwagi na to, że nie pochodziły z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Natomiast, w sytuacji, gdy przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości zostanie wydatkowany nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie, na zapłatę pozostałej części ceny zakupu nieruchomości położonej w Chorwacji, w której będzie realizowała własne cele mieszkaniowe to dochód uzyskany z tego tytułu będzie korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Na prawo do zwolnienia nie wpłynie fakt, że odpłatne zbycie nieruchomości nastąpi po dniu nabycia nieruchomości w Chorwacji, skoro środki z jej sprzedaży podatniczka przeznaczy na poczet ceny nabycia.

Czytaj też: Wydatki na spłatę kredytu jako podstawa zastosowania ulgi mieszkaniowej - LINIA ORZECZNICZA >

 

Zwolnienie z PIT po sprzedaży nieruchomości

Zwolnieniu podlegać będzie dochód w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Organ nie neguje więc prawa do zwolnienia przedmiotowego w sytuacji, gdy nabycie nieruchomości następuje przed dniem zbycia nieruchomości.

W określonych przypadkach, zwolnieniem tym mogą być objęte również środki uzyskane na poczet ceny sprzedaży (zadatek, przedpłata) i wydatkowane na nabycie nieruchomości przed zawarciem definitywnej umowy sprzedaży, jeżeli ich otrzymanie przez sprzedawcę zostało udokumentowane w sposób przyjęty w obrocie cywilnoprawnym. Momentem wydatkowania przez podatnika kwot uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości na nabycie innej nieruchomości jest data faktycznego wydatkowania przychodu, tj. data zapłaty całości lub części ceny nabywanej nieruchomości. Przepisy wiążą skutek prawny w postaci zwolnienia z podatku określonego dochodu, nie z faktem zawarcia umowy, lecz z terminem wydatkowania środków pieniężnych określonych w umowie.

 

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

Organ podkreślił, że tylko wydatkowanie przychodu ze sprzedaży nieruchomości przeznaczonego na nabycie innej nieruchomości, nawet gdyby nabycie nieruchomości nastąpiło przed definitywnym zbyciem nieruchomości, uprawnia do zastosowania  zwolnienia przedmiotowego.

Zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi ww. wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie osiągniętym z odpłatnego zbycia.

Czytaj też: Kwalifikacja wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe - przegląd orzecznictwa >>>

Eksperci: Interpretacja korzystna dla podatników

- Organ słusznie zauważył, iż zgodnie ze zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT wydatkowane mają zostać środki pochodzące z odpłatnego zbycia nieruchomości, a nie jakiekolwiek środki pieniężne – stwierdza Aleksandra Medlarska, adwokat, doradca podatkowy.

Ekspertka dodaje, że wydatkowanie środków pieniężnych na zapłatę ceny nabycia nieruchomości nie uprawnia do zastosowania wskazanego zwolnienia, jeśli środki te nie pochodzą z odpłatnego zbycia nieruchomości.

- Jednocześnie organ rozwiał wątpliwości podatników, iż nabycie nieruchomości w Chorwacji można uznać za wydatki na własne cele mieszkaniowe, a co za tym idzie skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy – zauważa Aleksandra Medlarska.

Dodaje ona, że do celów mieszkaniowych - wymienionych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy - których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania z omawianego zwolnienia, ustawodawca zakwalifikował m.in. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

- Zakup nieruchomości położonej w Republice Chorwacji, będącej państwem członkowskim Unii Europejskiej, mieści się w dyspozycji przepisu – stwierdza adwokat Medlarska.

 

 

Pozytywnie ocenia interpretację także inna ekspertka. - Słusznie dyrektor KIS uznał w opisanym przypadku. Także w orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT chodzi o wydatkowanie dochodu, który został uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, bowiem jego treść odnosi się jedynie do źródła przychodu (wyrok WSA w Gliwicach z 27 lipca 2020 r., sygn. akt I SA/GI/379/20) – podkreśla Paulina Biskup, radca prawny w JKP.Legal.

Zdaniem radczyni warto zwrócić uwagę, że możliwym jest wydatkowanie środków na cele mieszkaniowe przed zbyciem nieruchomości, co nie niweczy prawa do zwolnienia podatkowego. - Możliwe jest zatem wydatkowanie otrzymanej na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości zaliczki czy zadatku na dalsze cele mieszkaniowe, jeszcze przed definitywnym zbyciem nieruchomości, czyli przed zawarciem umowy przyrzeczonej – podkreśla Paulina Biskup.

Ekspertka zauważa, że w orzecznictwie sądowym wskazuje się, że kwota zadatku (zaliczki) otrzymana przy zawarciu przedwstępnej umowy odpłatnego zbycia nieruchomości wydatkowana na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 ustawy o PIT korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy, jeżeli następnie doszło do zawarcia umowy przyrzeczonej przenoszącej własność nieruchomości, a kwota zadatku (zaliczki) została zaliczona na poczet ceny jej odpłatnego zbycia.

- Stanowisko takie prezentuje uchwała NSA z 17 lutego 2020 r., II FPS4/19 – stwierdza Paulina Biskup.