W ostatnich czasie mamy do czynienia z bardzo dużą liczbą interpretacji podatkowych dotyczących ulgi IP Box. Polega ona na opodatkowaniu 5-proc. stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Od początku 2021 roku wydano ich około 1000, przy czym tylko w co około dziesiątej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretacje negatywne, najczęściej w części, rzadziej w całości.
Na czym polega ulga IP BOX?
Preferencja IP Box skierowana jest do wszystkich podatników PIT oraz CIT prowadzących działalność, która kwalifikuje się jako działalność badawczo-rozwojowa, osiągających dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP), tj. IP objętych patentem lub innym prawem ochronnym, lub programów komputerowych.
Podatnik musi jednak przyczynić się twórczo do powstania kwalifikowanego IP, tj. poprzez wytworzenie, rozwinięcie, lub ulepszenie kwalifikowanego IP. To oznacza, że podatnik, który na przykład nabył oprogramowanie (lub inne kwalifikowane IP), ale go nie rozwinął ani nie ulepszył, nie będzie mógł skorzystać z preferencyjnego 5-proc. opodatkowania zgodnie z przepisami o IP Box.
Zobacz również: Tylko umowa pisemna da preferencje podatkowe w IP Box >>
Skarbówka utrudnia programistom korzystanie z niskiej stawki podatku >>
Kwalifikowane IP musi spełniać łącznie trzy warunki:
- zostać wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
- należeć do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 24d ust. 2 ustawy o CIT (odpowiednio art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT);
- podlegać ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Dochody, objęte ulgą, to przykładowo dochody z opłat licencyjnych, ze sprzedaży kwalifikowanego IP, z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży towaru lub usługi.
Opodatkowaniu 5-proc. stawką podlega dochód z kwalifikowanego IP, z uwzględnieniem tzw. nexus, tj. wysokości dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej i wskaźnika obliczonego według określonego wzoru, uwzględniającego koszty faktycznie poniesione przez podatnika.
Dodatkowo, należy prowadzić ewidencję w sposób umożliwiający prawidłowe rozliczenie ulgi IP BOX.
Programy komputerowe a prawo do ulgi
Najczęstszym obszarem stosowania ulgi jest IT, tj. tworzenie oprogramowania. Oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych (tj. w szczególności ma charakter twórczy, jest prowadzone systematycznie). Elementy programu komputerowego chronione prawem autorskim to przede wszystkim kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.
Stosunkowo łatwo jest skorzystać z ulgi IP Box w zakresie opodatkowania, gdyż nie jest konieczne uzyskanie dodatkowego prawa ochronnego (w postaci rejestracji). Jednak zdaniem Ministerstwa Finansów, podatnik chcący skorzystać z preferencji IP Box wobec dochodów z autorskiego prawa do programu komputerowego powinien złożyć wniosek o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
Jakich kosztów nie należy uwzględniać w rozliczeniu IP Box?
Wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus opartego na kosztach, wyliczonego według specjalnego wzoru.
Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu.
Koszty ponoszone przez podatnika można podzielić na:
- Koszty bezpośrednie - w 100 proc. stanowią koszty kwalifikowanego IP,
- Koszty pośrednie – mogą stanowić koszty kwalifikowanego IP według określonych współczynników,
- Koszty niezwiązane z wytwarzaniem kwalifikowanego IP – nie są uwzględniane w kalkulacji dochodu kwalifikowanego IP (koszty te powinny być uwzględniane w wyniku ogólnym).
Najczęstszym powodem negatywnej odpowiedzi w interpretacji indywidualnej jest zakwestionowanie przez organy podatkowe wydatków jako koszt związany z kwalifikowanym IP / podlegający uwzględnieniu we wskaźniku nexus. W szczególności, organy uznają, że nie powinny być uwzględniane:
- opłaty za firmowy rachunek bankowy,
- opłaty skarbowe (tj. opłaty za zmianę we wpisie CEIDG albo za wniosek o interpretację w sprawie IP Box),
- składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe),
- wynagrodzenie za czas urlopów oraz choroby,
- wydatki na zatrudnienie podwykonawcy do określonych prac,
- koszty pracy własnej,
- koszty wynajmu powierzchni biurowej (także wirtualnej),
- wydatki na zakup wyposażenia biura (tj. meble, klimatyzacja, monitoring CCTV, wentylatory, lampki, podłogi, materiały i sprzęt do utrzymania czystości biura, dywany, materiały dekoracyjne, czajniki, ekspresy do kawy, skanery),
- koszty marketingowe, w tym hostingu związanego z domenami dla celów marketingowych, usługi związane z prowadzeniem kampanii pozyskiwania użytkowników (user acquisition) oraz przygotowywaniem kreacji marketingowych (klipy, grafiki, itp.),
- wynagrodzenie kancelarii nie związane bezpośrednio z kwalifikowanym IP,
- koszty dzierżawy serwerów,
- koszty ogólnego zarządu,
- inne koszty (krople do oczu).
Dodatkowo, część negatywnych odpowiedzi wynika z braku prowadzenia prawidłowej ewidencji za rok, za który IP BOX jest rozliczana. Zdaniem dyrektora KIS, stworzenie odrębnej ewidencji przed złożeniem zeznania tylko po to, aby wypełnić obowiązek wynikający z przepisów podatkowych - nawet w sytuacji, kiedy na jej podstawie możliwe będzie prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5-proc. - uniemożliwia zastosowanie preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów.
W kilku interpretacjach można także spotkać się ze stanowiskiem, zgodnie z którym, gdy podatnik nie ponosi żadnych kosztów bezpośrednio związanych z konkretnymi prawami własności intelektualnej, nie można ustalić wskaźnika nexus. A zatem żadna część osiąganego dochodu, nie stanowi kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i przesłanki do zastosowania ulgi nie są spełnione.
W przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez podatnika w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, podatnik może przyporządkować wydatki do przychodów ze zbycia oprogramowania według proporcji ustalonej jako stosunek przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem podatnika z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.
Helena Bogdanowska, doradca podatkowy, Senior Associate w Kancelarii Ożóg Tomczykowski
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
