Wiesława Moczydłowska: W zeznaniu za 2022 r. możemy odliczyć nowe ulgi, wprowadzone Polskim Ładem. Jakie to ulgi?

Karolina Kubista: Polski Ład wprowadził szereg zmian w polskim systemie podatkowym. Wśród nich są nowe ulgi. Nowością jest wprowadzenie tzw. ulgi 4+ dla rodzin wielodzietnych, ulgi dla pracujących seniorów oraz bardzo kontrowersyjnej tzw. ulgi na zabytki.

Wprowadzono też tzw. ulgę na powrót, określając kategorię przychodów podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Polski, korzystającą ze zwolnienia z podatku. Ulga przysługuje tylko do kwoty 85 528 zł w roku podatkowym. Nadwyżka ponad tą kwotę podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zmiany dotknęły także ulgi rehabilitacyjnej. Zwiększono kwoty zarobków dziecka, których przekroczenie pozbawia rodziców prawa skorzystania z takich ulg jak ulga prorodzinna, czy ulga dla rodzin wielodzietnych. Dotychczas kwota ta wynosiła 3089 zł, Polski Ład limit ten uzależnił od równowartości dwunastokrotności renty socjalnej. Obecnie uprawnieni nie stracą prawa do ulg, jeżeli dochód dziecka nie przekroczy kwoty 16 061, 28 zł.

Sprawdź orzeczenia w LEX dotyczące ulgi prorodzinnej:

 

Wprowadzono też inne ulgi, głównie dla przedsiębiorców, z których warto wymienić ulgę na robotyzację, na prototyp, ulgę prowzrostową czy ulgę sponsoringową.

Zobacz również: Dziecko może zarobić więcej, rodzic nie straci prawa do ulgi prorodzinnej >>

Na czym polega ulga 4 plus, jakie są jej warunki?

Przejawem polityki prorodzinnej jest wprowadzenie ulgi dla rodzin wielodzietnych (4+) uprawniającej do skorzystania ze zwolnienia podatkowego przychodów podatnika nieprzekraczających w roku podatkowym 85 528 zł.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest sprawowanie w danym roku wobec co najmniej czworga dzieci: władzy rodzicielskiej, pełnienie funkcji opiekuna prawnego ( jeżeli dzieci z podatnikiem mieszkają) lub sprawowanie funkcji rodzinny zastępczej.

W przypadku dzieci pełnoletnich warunkiem skorzystania z ulgi jest wykonywanie przez podatnika ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego albo sprawowanie funkcji rodzinny zastępczej. Za dzieci uznaje się osoby małoletnie, osoby pełnoletnie otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (niezależnie od wieku), lub pełnoletnie, do ukończenia 26. roku życia, które wciąż się uczą lub studiują.

Z ulgi mogą skorzystać obydwoje rodzice, a zatem nie będą podlegać opodatkowaniu ich przychody do kwoty łącznie wynoszącej 171 056 zł. Jeżeli rodzice rozliczać się będą według skali podatkowej skorzystają również z kwoty wolnej od podatku ( ostatecznie kwota  wolna od podatku wyniesie nawet 231 056 zł).

PIT-DZ (1) Informacja o dzieciach uprawniających podatnika do ulgi dla rodzin 4+ w roku podatkowym - WZÓR >

 

Z ulgi skorzystają zarówno osoby samotnie wychowujące dzieci, jak i osoby w związku małżeńskim. Ulga obejmuje tylko rodziców pracujących, niezależnie od tego, czy są zatrudnieni na umowie o pracę, czy na podstawie umowy cywilnoprawnej ( np. zlecenie). Uprawnieni do ulgi są również podatnicy uzyskujący przychody z tytułu zasiłku macierzyńskiego lub prowadzący działalność gospodarczą jeżeli opodatkowują przychody według skali podatkowej, stawką jednolitą 5 proc. (IP Box) lub 19 proc. (podatek liniowy) albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Nieobjęte ulgą są przychody uzyskiwane z tytułu zasiłku pieniężnego z ubezpieczenia społecznego (oprócz zasiłku macierzyńskiego), umów o dzieło, praw autorskich (z wyjątkiem tych uzyskanych z umowy o pracę).

Zobacz w LEX: Polski Ład – Zwolnienie obejmujące przychody podatników wychowujących co najmniej czwórkę dzieci - postępowanie krok po kroku >>>

Czy ulga ta jest niezależna od ulgi prorodzinnej? Czy można skorzystać z obydwu ulg jednocześnie?

Skorzystanie z ulgi dla rodzin wielodzietnych nie wyklucza możliwości uwzględnienia ulgi prorodzinnej. Po przekroczenie limitu przychodów podatnik będzie mógł dodatkowo odliczyć od podatku ulgę prorodzinną wynoszącą na czwórkę dzieci 6 924,12 zł w skali roku.

A jakie są warunki skorzystania z ulgi prorodzinnej?

Ulga ta jest najczęściej występującą ulgą i polega na odliczeniu od podatku kwoty w wysokości od 92,67 zł – 225 zł miesięcznie (na każde kolejne dziecko kwota ulgi wzrasta). Z ulgi skorzysta wyłącznie podatnik opodatkowujący swoje dochody według skali podatkowej. Określono limit dochodów podatnika, po przekroczeniu którego nie skorzystamy z ulgi. W przypadku podatnika niepozostającego w związku małżeńskim limit ten wynosi 56 000 zł, z wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, do którego ma zastosowanie podwójna kwota dochodu (112 000). W przypadku podatnika pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim, limit wynosi 112 000 zł, przy czym sumuje się dochody obydwojga małżonków.

Ulga przysługuje podatnikowi, jeżeli w stosunku do małoletniego dziecka wykonuje władzę rodzicielską, lub pełni funkcje opiekuna prawego, jeżeli dziecko z podatnikiem zamieszkuje, albo jeżeli sprawuje opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W przypadku utrzymywania dzieci pełnoletnich z ulgi skorzystamy bez względu na wiek dziecka, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną albo do ukończenia 25 roku życia przez dziecko uczące się. W drugim przypadku dziecko dodatkowo nie może uzyskiwać dochodów  podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (według skali, niezależnie od źródła przychodów) lub art. 30b (papiery wartościowe) w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą 12-krotność renty socjalnej, czyli obecnie 16 061, 28 zł.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest posiadanie władzy rodzicielskiej i jej faktycznie wykonywanie.

 


Kto może skorzystać z nowej ulgi na zabytki?

Ulga pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na zakup, remont lub prace konserwatorskie zabytków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się w ewidencji zabytków. Po burzliwej dyskusji zdecydowano się na ograniczenie ulgi. Jedynie w rozliczeniu za 2022 r. dokonamy odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na sam zakup zabytku, z tym zastrzeżeniem, że odliczenie nie może przekroczyć iloczynu kwoty 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej zabytku, nie więcej jednak niż 500 000 zł na wszystkie wydatki poniesione z tego tytułu.

Zobacz w LEX: Polski Ład – Ulga na zabytki - postępowanie krok po kroku >>>

Czytaj w LEX: Ulga na zabytki od 1 stycznia 2023 roku >>>

Popularnością cieszy się zerowy PIT dla pracujących seniorów. O czym seniorzy powinni wiedzieć?

Z ulgi skorzystają seniorzy pracujący, przez których należy rozumieć kobietę po ukończeniu 60. roku życia i mężczyznę po ukończeniu 65. roku życia (czyli osoby, które osiągnęły wiek emerytalny), którzy pomimo nabytego uprawnienia nie otrzymują emerytury lub renty. Ulga przysługuje zarówno osobom, które mają ustalone prawo do emerytury, jak i tym, którzy nie mają takiego prawa ustalonego i nie otrzymali decyzji ZUS. Warunkiem skorzystania z ulgi jest albo pozostanie na rynku pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego albo powrócenie na rynek pracy i zawieszenie pobierania emerytury lub renty.

Sprawdź w LEX: Czy senior pobierający wojskową rentę rodzinną może korzystać z zerowego PIT? >>>

Ulga obejmuje przychody osiągnięte z stosunku pracy, z umowy zlecenia lub z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej do kwoty 85 528 zł rocznie.

Podobnie jak w przypadku ulgi dla rodzin wielodzietnych, osoby rozliczające się według skali podatkowej skorzystają z kwoty wolnej od podatku, a zatem łącznie nie zapłacą podatku od dochodów aż do kwoty 115 528 zł.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest podleganie z tytułu uzyskiwanych przychodów pod ubezpieczenie społeczne w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ulga może być uwzględniona już na etapie zaliczek na podatek dochodowy płatnych w trakcie roku podatkowego albo dopiero w rozliczeniu rocznym.

Ulga dla młodych zastosowanie ma w zasadzie w trakcie roku podatkowego. Kiedy może zdarzyć się, że skorzystamy z niej dopiero przy wypełnianiu zeznania?

Co do zasady płatnik automatycznie stosuje zwolnienie od podatku w stosunku do dochodów uzyskiwanych przez osoby młode do ukończenia 26 r. życia. Na podstawie art. 32 ust. 6 ustawy o PIT podatnik może jednak złożyć wniosek płatnikowi o nieuwzględnianie ulgi w trakcie roku podatkowego. Wówczas płatnik oblicza zaliczki bez stosowania tego zwolnienia, a podatnik skorzystać będzie mógł z ulgi składając rozliczenie roczne.

Czytaj w LEX: Zerowy PIT dla młodych - zasady oraz wyliczenie wynagrodzenia dla umowy o pracę i umowy zlecenia >>>

Co zmieniono w uldze rehabilitacyjnej i termomodernizacyjnej?

W zakresie ulgi termomodernizacyjnej Polski Ład doprecyzował w ust. 4 art. 26h ustawy o PIT, że za datę poniesienia wydatku uważa się dzień wystawienia faktury. Od dnia 1 stycznia 2022 r. momentem poniesienia wydatku jest zatem zawsze dzień wystawienia faktury, niezależnie od dnia, w którym nastąpiła sprzedaż.

Od 1 stycznia 2022 r. skorzystamy z ulgi, jeśli kupiliśmy kocioł przeznaczony wyłącznie do spalania biomasy, co oznacza usunięcie kotłów węglowych z ulgi.

Polski Ład wprowadził korzystne zmiany w uldze rehabilitacyjnej. Od dnia 1 stycznia 2022 r. każdy odpłatny przewóz osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego, stanowi koszt, upoważniający do zastosowania odliczenia, bez względu na cel przejazdu.

Czytaj w LEX: Ulga termomodernizacyjna na przykładach >>>

Czytaj w LEX: Ulga rehabilitacyjna na przykładach >>>

Zmiana ta ma na celu dostosować regulacje do przepisu normującego używanie własnych samochodów osobowych przez osoby niepełnosprawne (art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy PIT), który nie zawiera ograniczeń co do celu przejazdu.

W przypadku wydatków poniesionych na samochód osobowy, ustawodawca przewidział  możliwość ich odliczenia w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Znowelizowany punkt 13 art. 26 ust. 7a ustawy o PIT nie zawiera natomiast żadnego ograniczenia kwotowego wydatków, poniesionych na transport osoby niepełnosprawnej, które podlegają odliczeniu

Do wydatków na cele rehabilitacyjne zaliczmy również odpłatny przejazd środkami transportu publicznego związany z pobytem opiekuna osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16 na turnusie rehabilitacyjnym lub w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, lub zakładzie rehabilitacji leczniczej, jeżeli opiekun przebywa z osobą niepełnosprawną. Wydatkiem będzie również sam odpłatny pobyt opiekuna z osobą niepełnosprawną w wskazanych miejscach.

Zmieniono też ust. 7e art. 26 ustawy o PIT. Zgodnie z nowym jego brzmieniem z ulgi skorzystają osoby na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnoprawne, o ile w danym roku podatkowym dochody osób niepełnosprawnych nie przekroczą dwunastokrotności kwoty renty socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Natomiast do dochodów nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci wychowywanych samotnie przez rodzica, świadczenia uzupełniającego, dodatku energetycznego, osłonowego oraz zasiłku pielęgnacyjnego i dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów.

Czytaj w LEX: Najczęściej popełniane błędy przy wypełnianiu zeznań PIT na przykładach >>>

Jakie jeszcze „stare ulgi” możemy wykorzystać?

W dalszym ciągu możemy skorzystać z takich ulg jak ulga internetowa, ulga dla krwiodawców, ulga na wpłaty IKZE czy ulga odsetkowa.

Jeżeli dokonaliśmy darowizny na kościół, cele pożytku publicznego, edukacyjne dla szkół, walki z COVID-19 lub darowizny komputerów przenośnych (tabletów i laptopów) na rzecz jednostek prowadzących placówki oświatowe, to również skorzystamy z preferencji podatkowej. Od uzyskanego w 2022 roku dochodu odliczymy kwotę dokonanych darowizn.

Przed przystąpieniem do rozliczenia warto zatem zapoznać się z obowiązującymi preferencjami podatkowymi, co być może pozwoli nam na zmniejszenie podatku dochodowego, który finalnie będziemy musieli zapłacić.

W zeznaniu możemy wskazać organizację pożytku publicznego i cel szczegółowy, na który chcemy przekazać część naszego podatku. O czym należy pamiętać?

Zwiększenie kwoty wolnej od podatku, czy też obniżenie stawki podatku z 17 proc. na 12 proc. spowodowało, że osoby o niskich dochodach mogą nie zapłacić podatku w ogóle, inni zapłacą podatek w mniejszej wysokości, a tym samym zmniejszeniu ulegnie kwota 1 proc. przekazywana organizacji pożytku publicznego.

Sejm zgodził się zatem, by podatnicy mogli przekazać na rzecz organizacji pożytku publicznego 1,5 proc. podatku, zamiast dotychczasowego 1 proc.

Zeznania za rok 2022 składamy do 2 maja. Możemy to zrobić w usłudze Twój e-PIT, poprzez system e- Deklaracje lub w formie papierowej.