Raportowanie schematów podatkowych (MDR) jest obowiązkowe od kilku lat, jednak dopiero w ostatnich miesiącach organy podatkowe wykazują duże zainteresowanie tym tematem. Chodzi tu o obowiązek zgłaszania transakcji lub czynności, określonych precyzyjnie w ordynacji podatkowej. Celem raportowania jest identyfikacja potencjalnych ryzyk unikania lub zaniżania wysokości płaconych podatków. Po otrzymaniu zgłoszenia schematu, urzędnicy nadają mu specjalny numer identyfikacyjny (NSP – numer schematu podatkowego).

Z danych, do których dotarliśmy wynika, że do końca 2021 r. zaraportowano w sumie 10 750 schematów na druku MDR-1 (to podstawowa forma raportu), z czego 2833 od 1 lipca 2020 r. stanowiły schematy transgraniczne, zaś MDR-3 (czyli oświadczenie o korzystaniu ze schematu w danym okresie rozliczeniowym) złożono w sumie 11 451 razy. 

Czytaj: Ujawnianie schematów podatkowych a tajemnica zawodowa doradcy podatkowego >

Czy to dużo? Zestawmy te wartości z liczbą podatników podlegających pod każdy z wyspecjalizowanych urzędów skarbowych w Polsce. Chodzi o te urzędy, które od 1 stycznia 2021 r. obsługują podatników osiągających roczny przychód netto o równowartości w walucie polskiej między 3 mln euro a 50 mln euro). Takich podatników jest obecnie około 41 tys. Liczbę potwierdza Centralny Rejestr Podmiotów Krajowej Ewidencji Podatników Nie u każdego większego podatnika zidentyfikowano zatem dotychczas schemat podatkowy.

- To oczywiście nic złego, bowiem schematy podatkowe nie u każdego przecież występują. Dodatkowo wpływ na to może mieć także to, że terminy dotyczące raportowań krajowych schematów podatkowych są obecnie zawieszone (zawieszenie obowiązuje w okresie od 31 marca 2020 r. do 30 dnia po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19.) – uważa dr Anna Wojciechowska, doradca podatkowy, partner w Solveo Advisory.

PROCEDURY:

 

O ile jednak świadomy brak identyfikacji schematów podatkowych poprzedzony szczegółową analizą  nie jest niczym złym, to opcją najgorszą jest celowe ignorowanie przepisów dotyczących MDR, bądź utożsamianie schematów podatkowych wyłącznie z optymalizacją podatkową.

Z praktyki dr Anny Wojciechowskiej wynika, że niestety część przedsiębiorców nadal uważa, że skoro nie działają na granicy prawa podatkowego i nie prowadzą agresywnej polityki podatkowej – to nie występuje u nich schemat podatkowy – a to błąd. Trzeba o tym pamiętać, bowiem od 1 stycznia 2022 r. kary dotyczące niezaraportowania schematów podatkowych wzrosły do prawie 29 mln zł.

- Warto zatem zinwentaryzować swoje transakcje i umowy pod kątem przepisów dotyczących schematów podatkowych – tak by ewentualny brak raportowań był świadomą decyzją poprzedzoną stosowaną analizą – radzi dr Anna Wojciechowska.

 

Raportowanie schematów podatkowych coraz bardziej uciążliwe

Problem jednak w tym, że obowiązek raportowania schematów podatkowych staje się dla podatników coraz bardziej problematyczny.

Sprawdź: Obowiązki JST w zakresie raportowania schematów podatkowych >

Dotychczas przyjmowanie dokumentów przez skarbówkę i nadawanie NSP odbywało się niemal automatycznie, od jakiegoś czasu organy podatkowe jednak po otrzymaniu zgłoszenia raportu ślą do podatników długie listy z dodatkowymi pytaniami. Sytuacja, jak podkreślają doradcy podatkowi, zaczyna powoli przypominać problem, który istnieje przy wydawaniu interpretacji podatkowych.

Proszący o zachowanie anonimowości doradca podatkowy w rozmowie z serwisem Prawo.pl potwierdza, że po wysłaniu raportu MDR, przed wydaniem numeru NSP, pracownicy KAS przesyłają do jego kancelarii szereg pytań dodatkowych. W jego ocenie, część z nich nie ma podstawy prawnej. O co pyta fiskus? Pytań, jak się okazuje, jest wiele. Pracownicy urzędu chcą wiedzieć m.in.:

  • w jaki sposób zaraportowane uzgodnienie wpływa na powstanie korzyści podatkowej w  jurysdykcjach, w których rezydencję podatkową mają inni uczestnicy uzgodnienia,
  • jakie skutki wywołuje umorzenie odsetek od pożyczek w podatku dochodowym od osób prawnych w przypadku jurysdykcji polskiej,
  • czy opinia prawna przekazana polskiej spółce kapitałowej wskazywała jasno na wybór określonego sposobu postępowania,
  • czy opisane przez Państwa uzgodnienie spełnia przesłanki do uznania go za schemat podatkowy inny niż schemat podatkowy transgraniczny,
  • w jaki sposób zaraportowane uzgodnienie wpływa na opodatkowanie podmiotu składającego informację MDR-1 w podatku CIT,
  • jakie czynności w związku z powiększeniem kapitału zapasowego są planowane w przyszłości i jakie zrodzą one skutki podatkowe.

 

Przegląd Podatkowy - Nr 2/2022 [370]

Sprawdź  

Weryfikacja MDR-ów możliwa, ale w ograniczonym zakresie?

O komentarz poprosiliśmy Piotra Prokockiego, doradcę podatkowego, radcę prawnego w Vistra Poland. Co istotne, ekspert potwierdza praktykę skarbówki. Jego zdaniem, niepotrzebnie wydłuża ona całą procedurę raportowania.

- Z moich obserwacji wynika, że szereg pytań zadawanych przez pracowników KAS przy okazji raportowania MDR, jest nową praktyką. Przy zgłaszaniu raportów MDR w początkowym okresie (po wprowadzeniu przepisów MDR w 2018 roku), na jakąkolwiek reakcję ze strony KAS musieliśmy czekać nawet kilkanaście miesięcy. Numery NSP nadawane były schematom z dużym opóźnieniem. Sytuacja inaczej wyglądała już w ubiegłym roku. Dla wielu raportów, które zgłosiłem w 2020 roku, numery NSP zostały nadane w bardzo krótkim czasie po zgłoszeniu i nie pojawiły się wtedy żadne dodatkowe pytania ze strony pracowników KAS. Aktualna praktyka wygląda trochę inaczej – potwierdza Piotr Prokocki.

LINIA ORZECZNICZA: Dopuszczalność wydania interpretacji indywidualnej w zakresie raportowania schematów podatkowych >

Sytuacja wygląda tak, że pracownicy KAS wykazują się teraz bardzo dużą aktywnością w zakresie MDR i często – w zaledwie kilka dni po przesłaniu raportu – wracają z szeregiem dodatkowych pytań dotyczących raportowanego schematu.

Tak jak w przypadku pytań ze strony pracowników KIS, podstawa prawna części pytań zadawanych przy pracowników KAS może budzić pewne wątpliwości. Co do zasady, podmiot zgłaszający schemat podatkowy powinien zamieścić w raporcie MDR-1 pełen opis tego schematu.

- Jeżeli zatem – zgodnie z wiedzą tego podmiotu – schemat nie powoduje powstania jakichkolwiek konsekwencji podatkowych w obcych jurysdykcjach, nie widzę potrzeby dodatkowego dopytywania o tę kwestię ze strony pracowników KAS. Ewentualne „przemilczenie” korzyści podatkowych w obcych jurysdykcjach, do którego może prowadzić schemat, obciąża podmiot dokonujący zgłoszenia (jeżeli miał lub powinien mieć świadomość tych korzyści). Szef KAS powinien natomiast nadać numer NSP na podstawie informacji przekazanych w zgłoszeniu, przyjmując założenie, że są one kompletne – uważa Piotr Prokocki.

Osobnym problemem jest fakt, że organy podatkowe nie chcą wydawać interpretacji podatkowych dotyczących raportowania schematów. Pisaliśmy o tym w artykule pt. Skarbówka nie może odmawiać wydania interpretacji przepisów o schematach podatkowych >>

Zobacz również: Skarbówka coraz wnikliwiej weryfikuje schematy podatkowe >>

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.