Przedmiotem sporu w tej sprawie była kwestia, czy organ podatkowy miał obowiązek merytorycznie rozpoznać wniosek skarżącej o wydanie interpretacji indywidualnej, czy też był uprawniony do wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania.

Spółka kapitałowa prowadzi działalność wymagającą nawiązywania relacji biznesowych w różnych obszarach. Szereg stosunków biznesowych, w tym umów, których stroną jest spółka, realizowanych/zawieranych jest według wcześniej opracowanych i przyjętych sposobów działania, idei i pomysłów, które spółka wypracowała w przeszłości i powiela, jako sprawdzony schemat działania.

W związku z wejściem w życie nowelizacji ordynacji podatkowej wprowadzającej do polskiego systemu prawnego obowiązek raportowania schematów podatkowych (ustawa z 23 października 2018 r.) spółka dokonała przeglądu umów, transakcji, zdarzeń gospodarczych pod względem stosowania nowych przepisów, w tym w szczególności, w jakim zakresie na spółce ciążą obowiązki w zakresie informowania Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o schematach podatkowych (Mandatory Disclosure Rules, MDR).

Zobacz procedury w LEX:

 

Zakres działania przepisów o MDR

Spółka powzięła wątpliwość, czy niektóre z jej działań nie mogłyby być uznane za schemat podatkowy. Postanowiła się upewnić, czy jej obawy są słuszne i czy w związku z tym musi informować o nich szefa KAS, do czego zobowiązują przepisy o MDR. Spółka postanowiła wystąpić o interpretacje indywidualną.

Zobacz procedurę w LEX: Ziółkowski Paweł, Wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową >

Organ stwierdził, że w zakresie objętym przedmiotowym wnioskiem, organ podatkowy nie jest uprawniony do wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacji indywidualnej) bowiem stałoby to w sprzeczności z art. 14b par. 1 ordynacji podatkowej. Zagadnienie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji nie dotyczy bowiem interpretacji przepisów prawa materialnego.

Spółka wniosła skargę do WSA w Poznaniu, a sąd uznał ją za słuszną.

W wyroku z 20 maja br. (sygn. akt I SA/Po 234/21) WSA orzekł, że organ miał obowiązek wydać interpretację i zająć merytoryczne stanowisko, bo przepisy, o które pytała spółka, są przepisami prawa podatkowego. WSA stwierdził, że w całości podziela rozważania poczynione w uzasadnieniu wyroku z 28 stycznia 2021 r. o sygn. akt I FSK 1703/20, w którym Naczelny Sąd Administracyjny sformułował tezę, zgodnie z którą obowiązki prawno-podatkowe wynikające z działu III rozdziału 11a Ordynacji podatkowej tj. związane z tzw. obowiązkiem raportowania schematów podatkowych, objęte są zakresem postępowania interpretacyjnego na podstawie art. 14b i nast. Tej ustawy. Organy złożyły skargę kasacyjną od tego wyroku do NSA.

Zobacz również: Skarbówka coraz wnikliwiej weryfikuje schematy podatkowe >>

 

NSA po stronie podatników – przepisy o MDR to prawo podatkowe

Naczelny Sąd Administracyjny podzielił jednak wykładnię sądu niższej instancji, przyznając tym samym rację spółce. NSA wskazał, że część przepisów z rozdziału IIa – Informacje o schematach podatkowych, w tym art. 86a par. 1 pkt 6 lit. f, art. 86j par. 1 ma charakter materialnoprawny.

NSA podkreślił też, że celem interpretacji indywidualnych jest udzielanie wyjaśnień podatnikom w kwestii skomplikowanych przepisów, a regulacje o MDR do takich należą.

Warto dodać, że przepisy o MDR choć sprawiają podatnikom wiele problemów, to są niechętnie interpretowane przez skarbówkę. Może ten kolejny wyrok sprawi, że utrwali się już linia orzecznicza na korzyść podatników.

Same przepisy oceniane są przez ekspertów krytycznie.

- Przepisy te wpływają istotne na wykonywanie zawodu doradcy podatkowego. Ustawodawca rozszerzył ich zakres poza wymogi unijne nie tylko na podatek dochodowy, ale na wszystkie podatki i nie tylko na transakcje transgraniczne, ale i krajowe – stwierdza dr Krzysztof Radzikowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Dodaje on, że te przepisy obowiązują, ale jego zdaniem sprawiają problemy także administracji, bo udaje ona, że je respektuje. Dr Radzikowski podkreśla, że wyrok jest korzystny dla podatników.

Czytaj w LEX:  Wilk Michał, Ujawnianie schematów podatkowych a tajemnica zawodowa doradcy podatkowego >

 


Także zdaniem Alicji Sarny, doradcy podatkowego, partnera w SSW Pragmatic Solutions, trudno nie zgodzić się ze stanowiskiem NSA. – Przepisy o MDR to jedne z najbardziej skomplikowanych przepisów w całej ordynacji podatkowej. Co więcej, nakładają one obowiązki, których niewykonanie wiąże się z możliwością odpowiedzialności karnej skarbowej. Należy zatem oczekiwać od dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, że będzie dokonywał ich interpretacji – podsumowuje Alicja Sarna.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt III FSK 4548/21