Zgodnie z projektem obowiązek wniesienia opłaty zostanie przeniesiony z podmiotów dokonujących sprzedaży detalicznej lub sprzedających napoje do punktów sprzedaży detalicznej – na producentów, importerów oraz podmioty nabywające wewnątrzwspólnotowo napoje. Według MF w znacznym stopniu ułatwi to ustalenie podmiotu obowiązanego do zapłaty, co ma również znaczenie dla zapewnienia skutecznej kontroli systemu. Projekt nowelizacji (numer RCL – UD 290) zakłada, że dzięki temu zostaną wyeliminowane wszystkie luki wynikające z obowiązujących przepisów.

Obliczenie opłaty na nowych zasadach

Resort finansów zaproponował jednoznaczne wskazanie, że opłata od środków spożywczych jest obliczana od łącznej ilości cukrów zawartych w napoju – dodanych i naturalnych, czyli od ilości cukrów wskazanej w informacji o wartości odżywczej umieszczanej na opakowaniu jednostkowym napoju. MF wyliczyło, że w pierwszym roku budżet państwa zyska dzięki temu ponad 10 mln zł, a Narodowy Fundusz Zdrowia – ok. 113,6 mln zł. W kolejnych latach będzie to odpowiednio po 20 mln zł i 227,23 mln zł rocznie. Ministerstwo zaznaczyło, że obecnie ok. 60 proc. napojów energetycznych nie podlega opłacie, z uwagi na dodatek 20 proc. soku oraz obniżoną zawartość cukru (do 5 gram) na rzecz substancji słodzących tzw. słodzików.

 

Sprawdź również książkę: Zarządzanie podatkami w Polsce >>


Projekt wskazuje, że opłatą cukrową objęte będą wszystkie koncentraty niezależnie od ich postaci (płynnej, półpłynnej, stałej bądź syropu). Z uwagi na znacznie wyższą zawartość cukru w skoncentrowanym produkcie w stosunku do wyrobu gotowego do spożycia, MF proponuje uzupełnienie regulacji o odrębną wysokość opłaty za litr lub kilogram koncentratu. Biorąc pod uwagę obowiązującą maksymalną wysokość opłaty 1,20 zł za litr napoju, opłata naliczana od koncentratów, które zawierają znacznie więcej cukru niż napój gotowy do spożycia, jest bowiem obecnie nieproporcjonalnie niska w stosunku do zawartości cukru w skoncentrowanym produkcie.

Opłatą mają być też objęte suplementy diety w postaci napojów i syropów - z wyjątkiem tych, które sprzedawane są w opakowaniach nieprzekraczających 200 ml, oferowanych co do zasady przez apteki, wspomagających leczenie farmakologiczne. Ma to ograniczyć praktykę zgłaszania wytwarzanych syropów do prowadzonego przez głównego inspektora sanitarnego rejestru produktów objętych powiadomieniem o pierwszym wprowadzeniu do obrotu jako suplementy diety. Obecnie dzięki temu dużo firm unika wnoszenia opłaty cukrowej od produktów, które do czasu wprowadzenia opłaty funkcjonowały w obrocie jako zwykła żywność lub - ze względu na obecność witamin i składników mineralnych – jako żywność wzbogacona. Ponadto opłata obejmie napoje zawierające co najmniej 20 proc. soku oraz do 5 gramów cukrów, które jednocześnie zawierają substancje słodzące, kofeinę lub taurynę.

 

Katalog zwolnień z opłaty

Zgodnie z projektem opłacie nie będą natomiast podlegać napoje, które są mieszaniną wody i soku owocowego lub warzywno-owocowego lub owocowo-warzywnego albo warzywnego, z zastrzeżeniem, że nie dodano do tego napoju cukrów, substancji słodzących, kofeiny ani tauryny. Opłata nie obejmie także nektarów z pigwy, rokitnika, aronii, czarnej porzeczki, agrestu lub wiśni, w których zawartość cukrów jest równa lub mniejsza niż 13 gram (w przeliczeniu na 100 ml napoju) oraz nie dodano do nich substancji słodzących, kofeiny ani tauryny. Skąd taka propozycja? Urzędnicy z ulicy Świętokrzyskiej wyjaśniają, że w przypadku takich nektarów nie jest możliwe spełnienie warunku, który obecnie zwalnia z opłaty cukrowej (czyli zawartość co najmniej 20 proc. soku i do 5 gram cukrów), a nektary te zawierają w swoim składzie cenne składniki, takie jak polifenole, antyoksydanty, witaminy, składniki mineralne.

Projekt wprowadza także możliwość zwrotu opłaty cukrowej w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu od napojów, od których opłata została zapłacona w Polsce.

kos/pap