Krzysztof Koślicki: Czym jest strategia podatkowa?

Mariusz Tkaczyk: W polskim porządku prawnym brak jest definicji legalnej strategii podatkowej. Wprowadzane przepisy nakładają na przedsiębiorcę obowiązek jej sporządzania i publikowania, jednak jej nie definiują. Próbując zatem opisać strategię podatkową można określić ją jako odpowiedź przedsiębiorcy na nakładane na niego podatki. Jej celem jest dążenie do optymalizacji i zmniejszenia ciężaru podatkowego. Oznacza to, że przedsiębiorca stosując strategię podatkową powinien zwracać uwagę na wiele czynników dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej, takich jak: forma organizacyjno- prawna, rodzaj, przedmiot i miejsce (rezydencję podatkową) prowadzonej działalności,  źródła finansowania działalności czy kształtowania kosztów i dochodów.

Jaki jest cel wprowadzenia obowiązku ujawniania strategii podatkowej?

Głównym celem wprowadzanego przepisu do ustawy o CIT wskazywanym w uzasadnieniu projektu ustawy jest „dążenie do zwiększenia transparentności podatkowej podatników odgrywających istotną rolę na polskim rynku, w szczególności z uwagi na wysokość osiąganych przychodów”.

Ustawodawca chce zatem zapewnić obywatelom dostęp do informacji wskazujących reguły podatkowe, które stosują najwięksi przedsiębiorcy na rynku oraz zapewnić poprawę sprawowania kontroli nad podatnikami, którzy będą mieli szansę wyjaśnić rozbieżności między osiąganymi przez nie przychodami, a wysokością opłacanych podatków.

 

Kogo dotyczy nowy obowiązek?

Obowiązkiem zostaną objęte podmioty, których przychody za poprzedni rok podatkowy przekraczają równowartość 50 mln euro wyrażoną w polskich złotych przeliczonych na złotówki według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym poprzedniego roku kalendarzowego (było ich 2800 na dzień 1.09.2020 r.) oraz podatkowe grupy kapitałowe (PGK), niezależnie od wysokości osiąganych przez taką grupę przychodów (było ich 65 na dzień 1.09.2020 r.). Obowiązek ten nie dotyczy jednak podatników, którzy są stroną umowy o współdziałanie, o której mowa w art. 20s ust. 1 Ordynacji podatkowej.

Zobacz również: Firmy pokażą strategie podatkowe już za 2020 rok >>

Co powinna zawierać strategia podatkowa?

Dodany do ustawy o CIT przepis zawiera przykładowy katalog danych będących elementem strategii podatkowej. Obejmuje on w szczególności obowiązek informowania o podejściu podatnika do:

  • procesów i procedury dotyczącej zarządzania wykonywaniem obowiązków podatkowych i zapewniające ich prawidłową realizację;
  • realizacji obowiązków informowania Szefa KAS o schematach podatkowych;
  • informacji dotyczących transakcji z podmiotami powiązanymi;
  • informowania o planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych;
  • informowania o wystąpieniu z wnioskiem do organów podatkowych o wydanie np. interpretacji podatkowej;
  • danych dotyczących rozliczeń podatkowych w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.

Podatnik przygotowujący informację o realizowanej strategii podatkowej oprócz wskazanych wyżej elementów powinien wziąć pod uwagę charakter, rodzaj i rozmiar prowadzonej działalności oraz wskazać elementy polityki podatkowej będące istotne dla prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Należy jednak podkreślić, że strategia podatkowa nie powinna zawierać informacji, które objęte są tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub tajemnicą procesu produkcyjnego.

Dodatkowo sporządzające informację o realizowanej strategii podatkowe grupy kapitałowe (PGK) powinny przygotować ją w taki sposób, aby zapewnić możliwość odczytania z niej strategię nie tylko całej grupy, ale także każdego podmiotu wchodzącego w jej skład.

Sporządzenie strategii podatkowej będzie zatem procesem, który powinien być przygotowany w dokładny, przemyślany sposób. Powinien on wskazywać mechanizmy i założenia, którymi rzeczywiście cechuje się przedsiębiorca realizując strategię podatkową.

 

Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz

Sprawdź  
POLECAMY

Gdzie należy publikować informacje o realizowanej strategii podatkowej i w jakim terminie?

Informacje o realizowanej strategii podatkowej podatnik powinien zamieścić w języku polskim na swojej stronie internetowej, bądź udostępnić informacje (w przypadku braku posiadania własnej strony internetowej) na stronie internetowej podmiotu powiązanego. Ponadto na podatniku ciąży obowiązek przekazania elektronicznie naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o adresie tej strony internetowej, w tym samym terminie, w którym strategia zostanie opublikowana.

Czas na opublikowanie sprawozdania mija z końcem dziewiątego miesiąca następującego po upływie terminu do złożenia zeznania rocznego w podatku dochodowym (a więc dla podatników z rokiem podatkowym równym kalendarzowemu – do końca roku następującego po roku, którego dotyczy informacja).

 

 

A kiedy pojawi się pierwszy obowiązek sprawozdawczy?

Ustawodawca wprowadzając do ustawy o CIT przepis art. 27c nie sporządził do niego przepisów przejściowych określających od kiedy należy zacząć publikować informacje o realizowanej strategii podatkowej. Rozsądnym wydawałoby się stwierdzenie (zgodnie z zasadą lex retro non agit), że obowiązkowi publikacji będą podlegały dane za rok podatkowy rozpoczynający się 31 grudnia 2020 roku, a co za tym idzie obowiązek zostanie spełniony, jeśli pierwsza publikacja  zostanie dokonana do końca 2022 r. za rok podatkowy 2021.

Jednak Ministerstwo Finansów wskazuje, że „z uwagi na to, iż ustawa nowelizująca nie przewiduje szczególnych regulacji przejściowych, podatnicy podlegający obowiązkowi będą zobowiązani do sporządzenia i opublikowania informacji już za 2020 r., w terminie do 31 grudnia 2021 r.”

Jakie sankcje grożą za niedopełnienie obowiązku informacyjnego?

Brak sporządzenia i opublikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej zagrożony jest nałożeniem na podatnika w drodze decyzji wydanej przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego kary pieniężnej w wysokości do 250 000 zł.

Co zmieni wprowadzenie obowiązku publikowania strategii podatkowej?

Jasnym jest, że przygotowywanie i wdrażanie strategii podatkowych jest wyzwaniem dla podatników – są to nowe, dodatkowe obowiązki. Będą musieli stworzyć, utrwalić na piśmie bądź zaktualizować strategię podatkową, w zależności od sytuacji, w jakiej dany przedsiębiorca się znajduje. Nieodzowna jest konieczność podjęcia działań, ponieważ przepis zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2021 roku. Warto przeanalizować sytuację prowadzonego przedsiębiorstwa, przyjrzeć się stosowanym procesom i procedurom, w celu przygotowania się do nakładanego obowiązku sprawozdawczego, jak i doskonalszego zarządzania przedsiębiorstwem.

Mariusz Tkaczyk, doradca podatkowy, wspólnik GWW Tax, opiekun zespołu podatki dochodowe w GWW