Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał, że deweloper ma zapłacić 157 506 zł kary za cztery niedozwolone postanowienia w umowach proponowanych nabywcom mieszkań na osiedlu Strzeszyn Park w Poznaniu. - Deweloper wykorzystywał swoją pozycję i narzucał konsumentom niekorzystne dla nich warunki - mówi Marek Niechciał, prezes UOKiK. Spółka 3DOM musi też wysłać listy polecone do wszystkich klientów. Ma w nich poinformować, że zakwestionowane klauzule są bezskuteczne. - Decyzja jest nieprawomocna. W ciągu miesiąca od jej doręczenia 3DOM może się odwołać do sądu.
Zmiany w powierzchni mieszkania i kary umowne
Deweloper zastrzegł, że jeśli ostateczna powierzchnia lokalu będzie różnić się od tej z umowy w granicach do 2 proc., to takie zmiany nie wpływają na rozliczenie ceny. Oznacza to, że gdyby powierzchnia lokalu okazała się mniejsza, konsument i tak byłby zobowiązany do zapłaty wyższej ceny nieodpowiadającej rzeczywistej wielkości jego mieszkania.
Ponadto kary za opóźnienie ograniczałaby praw nabywców. Zgodnie ze wzorcem umowy, jeśli deweloper nie dotrzyma terminu ustanowienia odrębnej własności lokalu, przeniesienia prawa własności lub wydania mieszkania, to zapłaci kary. Za każdy dzień zwłoki - 0,05 proc. ceny brutto, ale w sumie nie więcej niż 5 proc. - W ten sposób spółka poniesie konsekwencje tylko za opóźnienie nieprzekraczające ok. 100 dni - mówi Marek Niechciał, prezes UOKiK. - Mając zagwarantowaną górną granicę kary umownej, 3DOM może zatem, nie narażając się na negatywne konsekwencje finansowe, przez dłuższy czas nie dotrzymywać terminu wykonania umowy. Konsumenci nie mają w tej sytuacji możliwości nacisku na spółkę, jaki mogłaby stanowić kara umowna zastrzeżona na ich rzecz bez ograniczenia wysokości - dodaje.
Sprawdź w LEX: Czy podawanie powierzchni pomieszczeń obliczonej po osiach ścian jest zgodne z przepisami? >
Brak wpływu na ważne głosowania
Urząd zakwestionował też klauzulę, zgodnie z którą kupujący udziela deweloperowi pełnomocnictw do głosowania i wszelkich innych czynności związanych z podziałem nieruchomości wspólnej do korzystania czy łączeniem i podziałem lokali. W efekcie spółka 3DOM może decydować o wielu ważnych sprawach, np. zmieniać przeznaczenie lokali lub pomieszczeń przynależnych. Nie zawsze musi to być zgodne z interesem danego konsumenta.
Postanowienie zostało sformułowane nieprecyzyjnie - nie wiadomo, jakie konkretnie działania i w jakich kwestiach spółka może podjąć w imieniu klienta. Ponadto była to jedna z wielu klauzul we wzorcu, którą kupujący łatwo mógł przeoczyć i nie musiał być świadomy jej konsekwencji, nie miał też właściwie możliwości podpisania umowy bez niej. Tymczasem postanowienia dotyczące pełnomocnictw powinny stanowić osobny dokument sformułowany precyzyjnie i jednoznacznie.
Czytaj również: Niektórzy mają po kilka miejsc postojowych, inni żadnego. Sąd: to niesłuszne >>
Ochrona praw konsumentów
W tym roku UOKiK otrzymał już ponad 40 skarg na deweloperów. Najczęściej dotyczyły postanowień umownych i nieprzeniesienia w terminie własności nieruchomości na nabywcę. Obecnie UOKiK postawił zarzuty i prowadzi postępowania przeciw 4 firmom deweloperskim. W sprawie kolejnych 22 toczą się postępowania wyjaśniające. Zdaniem adwokata Jacka Kosińskiego, partnera zarządzającego w kancelarii JK, w każdym przypadku posługiwania się wzorcem umowy – co stanowi standard na rynku usług deweloperskich – przedsiębiorca musi zwracać uwagę, czy nie kształtuje sytuacji swoich klientów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. - W przeciwnym razie może narazić się na poważne problemy związane z wykonaniem umowy, a tym samym sfinalizowaniem inwestycji - ostrzega Jacek Kosiński.
Warto też pamiętać, że w rządzie toczą się prace nad tzw. nową ustawą deweloperską. Jej projekt przygotował właśnie UOKiK. Ma ona wzmocnić ochronę nabywców mieszkań.
Czytaj w LEX: Środki ochrony nabywcy według ustawy deweloperskiej >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
