Krzysztof Koślicki: Czym jest faktura ustrukturyzowana?

Małgorzata Trzęsimiech: Jak wynika z projektu nowelizacji ustawy VAT faktura ustrukturyzowana jako odmiana faktury elektronicznej będzie wystawiana i otrzymywana przez podatników za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, tj. Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Faktury ustrukturyzowane będą przygotowywane bezpośrednio w programach finansowo-księgowych podatnika oraz przesyłane do KSeF poprzez API (zbiór reguł ściśle opisujących, w jaki sposób programy lub podprogramy komunikują się ze sobą). Co istotne, dotychczas udzielona zgoda odbiorcy na wystawianie faktur w formie elektronicznej nie będzie wystarczająca.
Oznacza to, że wystawienie faktury ustrukturyzowanej będzie możliwe jedynie w przypadku wcześniejszej akceptacji tej konkretnej formy przez odbiorcę faktury. Tym samym decyzja o rozpoczęciu wystawiania wyłącznie faktur ustrukturyzowanych będzie musiała być poprzedzona uzyskaniem zgodny wszystkich kontrahentów, co może być czasochłonne i zniechęcające dla wielu przedsiębiorców. Uzyskanie zgody odbiorcy będzie się również wiązało z tym, że do faktur ustrukturyzowanych nie będą miały zastosowania przepisy regulujące zasady wystawiania duplikatów faktur, ponieważ nie będzie istniała możliwość zagubienia lub zniszczenia faktury wystawionej za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).
Ponadto, warto zaznaczyć, że KSeF nie będzie przewidywał możliwości wystawiania i przesyłania not korygujących w postaci ustrukturyzowanej do faktur ustrukturyzowanych, ze względu na ich specyfikę, tj. okoliczność, że wymagają akceptacji odbiorcy. Noty korygujące będą zatem wystawianie i otrzymywane na zasadach dotychczasowych, tj. poza KSeF. 

Zobacz również:
Rządowy system wystawiania faktur obowiązkowy od 2023 roku >>

E-faktura i Centralny Rejestr Faktur – kolejne narzędzia e-kontroli? >>

 

Stosowanie nowych przepisów ma być jednak dobrowolne…

Projekt nowelizacji przewiduje, że stosowanie ustrukturyzowanych faktur będzie miało charakter fakultatywny. Dobrowolność w stosowaniu nowych rozwiązań należy ocenić pozytywnie - każda większa zmiana w systemie podatkowym powinna być poprzedzona okresem przejściowym, w którym podatnicy mają możliwość przygotowania się do nowych zmian oraz dostosowania systemów księgowych. Pytanie jednak czy podatnicy zdecydują się na stosowanie faktur ustrukturyzowanych już od 1 października 2021 r.? Biorąc pod uwagę fakt, że omawiany projekt wciąż nie trafił do Sejmu, można założyć, że jego uchwalenie będzie miało miejsce dopiero po wakacjach - zatem podatnicy nie dostaną wystarczającej ilości czasu na sprawne wdrożenie tego rozwiązania od 1 października 2021 r. Pytanie też czy warto spieszyć się z fakultatywnym stosowaniem przepisów o fakturach ustrukturyzowanych.

 

Jakie więc są zachęty do stosowania faktur ustrukturyzowanych?

Z pewnością stosowanie faktur ustrukturyzowanych będzie korzystne dla wszystkich tych podatników, którzy do 1 stycznia 2021 r. mają problem ze stosowaniem nowych zasad dot. faktur korygujących in minus. Projekt nowelizacji ustawy VAT zakłada bowiem, że w sytuacji, gdy podatnik wystawia faktury korygujące przy zastosowaniu KseF, nie znajdą zastosowania wymogi z art. 29a ust. 13 ustawy VAT dot. posiadania odpowiedniej dokumentacji dot. uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania oraz spełnienia tych warunków.
Kolejną zachętą do stosowania dobrowolnych faktur ustrukturyzowanych będzie skrócenie do 40 dni terminu zwrotu podatku VAT dla podatników, którzy wystawiają wyłącznie faktury ustrukturyzowane. W sytuacji jednak, gdy zasadność tego zwrotu będzie wymagała dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika.
Trzecią i ostatnią zachętą do stosowania faktur ustrukturyzowanych ma być zwolnienie podatników z obowiązku przesyłania na żądanie organów podatkowych struktury Jednolitego Pliku Kontrolnego dla Faktur (JPK_FA) w zakresie obejmującym faktury ustrukturyzowane wystawione przez podatnika lub podmiot uprawniony do dostępu do KSeF.

 


Skąd pomysł na faktury ustrukturyzowane?

E-faktury jako sposób na uszczelnienie systemu podatkowego są rozwiązaniem stosowanym we Włoszech, Hiszpanii oraz Portugalii. Polska będzie zatem kolejnym krajem UE stosującym dobrowolny państwowy system wystawiania e-faktur. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy VAT projektowane rozwiązania przyczynią się nie tylko do wzmocnienia kontroli prawidłowości rozliczania podatku VAT, ale także uproszczenia samego procesu kontroli rozliczeń u przedsiębiorców, z uwagi na możliwość zdalnego monitorowania przez organy podatkowe obrotu dokumentowanego fakturami. Proponowane rozwiązania umożliwią także zwiększenie dochodów budżetu państwa w wyniku zakładanego zwiększenia poboru podatku VAT na każdym etapie obrotu towarami i usługami. Przedmiotowe rozwiązanie przyniesie zatem wiele korzyści organom podatkowym, dokonującym kontroli i weryfikacji VAT.

 

Czy czekają nas obligatoryjne faktury ustrukturyzowane?

Biorąc pod uwagę fiskalne oraz kontrolne korzyści z faktur ustrukturyzowanych należy spodziewać się, że w przyszłości Ministerstwo Finansów zaproponuje obowiązkowe stosowanie faktur ustrukturyzowanych. Na dzień dzisiejszy nie są znane oficjalne informacje dot. planowanej daty obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych, data ta nie pojawia się również w omawianym projekcie nowelizacji ustawy VAT. Z zapowiedzi wiceministra finansów Jana Sarnowskiego wynika, że obligatoryjne faktury ustrukturyzowane miałyby wejść w życie w pierwszym kwartale 2023 r.

Małgorzata Trzęsimiech, doradca podatkowy, adwokat, supervisor w Mazars Polska