20 stycznia br. odbyło się posiedzenie składu 7 sędziów NSA w sprawie dotyczącej charakteru klasyfikacji statystycznej (PKWiU) w postępowaniu o wydanie interpretacji podatkowej. Rzecznik małych i średnich przedsiębiorców skorzystał ze swoich uprawnień i wystąpił o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych.
Jak traktować klasyfikację statystyczną?
W ocenie rzecznika na tle orzecznictwa sądów administracyjnych powstała wątpliwość, czy w świetle art. 14b § 3 w zw. z art. 14c § 1 ustawy ordynacja podatkowa wskazana przez składającego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej klasyfikacja statystyczna (PKWiU) stanowi element stanu faktycznego, a w konsekwencji czy organ interpretacyjny związany jest powołaną klasyfikacją statystyczną (PKWiU) i nie jest uprawniony do jej weryfikacji, czy też klasyfikacja statystyczna (PKWiU) stanowi element normy prawnej, w konsekwencji czego organ interpretacyjny zobowiązany jest w toku prowadzonego postępowania do zweryfikowania jej prawidłowości.
Zobacz również: Najwyższa Izba Kontroli oceniła działania skarbówki >>
Rzecznik powoływał się na opinie, według których rozbieżność w orzecznictwie to stan, który wystąpi wówczas, gdy sądy administracyjne orzekające w konkretnych sprawach wydają różne rozstrzygnięcia albo nawet takie same rozstrzygnięcia, ale oparte na różnej wykładni tych samych przepisów.
W ocenie rzecznika, w orzecznictwie ukształtowały się dwie, sprzeczne linie interpretacyjne w przedmiocie wykładni art. 14b § 3 w zw. z art. 14c § 1 ustawy ordynacja podatkowa, w zakresie kwalifikowania wskazywanej we wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych klasyfikacji statystycznej (PKWiU).
Pierwsza linia orzecznicza
Według pierwszej linii orzeczniczej w świetle art. 14b § 3 w zw. z art. 14c § 1 ustawy ordynacja podatkowa, klasyfikacja statystyczna stanowi element stanu faktycznego, w efekcie czego organ interpretacyjny w postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej związany jest wskazaną przez wnioskodawcę klasyfikacją statystyczną i nie jest uprawniony do jej weryfikacji w procesie jej wydawania.
Zdaniem rzecznika, ten kierunek potwierdzają wyroki: NSA z 9 marca 2012 r. sygn. akt I FSK 750/11, NSA z 6 sierpnia 2014 r., sygn. akt I FSK 1298/13, NSA z 7 marca 2016 r. sygn. akt I FSK 1031/14. Rzecznik przywołał wyrok NSA sygn. akt I FSK 1298/13 z 6 sierpnia 2014 r. W tej sprawie wnioskodawca zwrócił się do organu o wydanie interpretacji w zakresie prawidłowości stawki VAT.
W opisie stanu faktycznego wyjaśnił, że świadczy usługi gastronomiczne, w ramach których sprzedaje napoje, których zasadniczym składnikiem jest mleko, a dodatkiem napar kawowy lub czekolada w proszku. Podkreślił, że w wydanej na jego wniosek opinii statystycznej usługi przyrządzania, podawania i sprzedaży powyższych napojów w punkcie gastronomicznym zakwalifikowane zostały jako „usługi przygotowywania i podawania posiłków w lokalach samoobsługowych” (grupowanie 56.10.13 wg PKWiU z 2008r.) oraz jako „usługi gastronomiczne w restauracjach” (grupowanie 55.30.11 wg PKWiU z 1997r.) Natomiast napoje te, jako towary, zakwalifikowane zostały jako „pozostałe napoje bezalkoholowe” (grupowanie 11.07.19.0 wg PKWiU z 2008r.) oraz jako „napoje bezalkoholowe zawierające tłuszcz mlekowy, pozostałe” (grupowanie 15.98.12-70.00 wg PKWiU z 1997r.) W świetle powyższego winny one podlegać opodatkowaniu 8-proc. stawką podatku. Organ uznał za nieprawidłowe stanowisko wnioskodawcy w części dotyczącej sprzedaży napojów mlecznych z kawą. Zdaniem organu, z pewnymi wyjątkami usługi gastronomiczne klasyfikowane do PKWiU ex 56, wskazane zostały w poz. 7 załącznika nr 1 do rozporządzenia wykonawczego, przewidującego obniżoną 8% stawką podatku. Stawka ta jednak nie dotyczy m.in. sprzedaży kawy i herbaty (wraz z dodatkami). W ocenie organu z opodatkowania preferencyjną stawką powinien być wyłączony napój, przy którego przygotowaniu następuje proces parzenia kawy (zawierający napar kawowy). Oznacza to, że do napojów m.in, kawy wraz z dodatkami zastosowanie ma 23-proc. stawka VAT.
WSA uchylił interpretację, wskazując, że przepisy ustawy o VAT oraz rozporządzenia wykonawczego, dotyczące obniżonych stawek podatku jednoznacznie odwołują się do symboli przypisanych towarom i usługom w PKWiU. Oznacza to, że organ nie może zignorować podanej przez skarżącego klasyfikacji statystycznej towarów i usług opisanych we wniosku o interpretację.
Sąd podkreślił, że klasyfikacja statystyczna jest elementem stanu faktycznego podanego przez wnioskodawcę i skoro wnioskodawca zakwalifikował swoją działalność do określonego grupowania PKWiU, to organ nie jest władny dokonywać własnych ustaleń.
NSA podtrzymał argumentację sądu I instancji, stwierdzając, że interpretacje klasyfikacji statystycznych, nie są wiążące, ani dla podmiotu, który ją uzyskał, ani dla organu podatkowego. Mogą stanowić jedynie dowód w sprawie podatkowej. Niemniej jednak w postępowaniu o wydanie interpretacji organ podatkowy związany jest stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę i nie ma prawa dokonywać własnych ustaleń w tym zakresie. Skoro wnioskodawca zakwalifikował swoją działalność do określonego grupowania PKWiU, to organ nie jest władny w tym postępowaniu dokonywać własnych ustaleń. Takie uprawnienia będzie miał dopiero w ewentualnym postępowaniu podatkowym (por. wyrok NSA z 9 marca 2012 r. 1FSK 750/11).
Druga linia orzecznicza
Natomiast, według drugiej linii orzeczniczej, klasyfikacja statystyczna (PKWiU), w świetle art. 14b § 3 w zw. z art. 14c § 1 ustawy ordynacja podatkowa, stanowi element normy prawnej, w konsekwencji czego organ interpretacyjny w procesie wydawania interpretacji indywidualnej posiada uprawnienie do weryfikowania prawidłowości wskazanej przez wnioskodawcę klasyfikacji statystycznej (PKWiU). Zdaniem rzecznika za tym kierunkiem orzeczniczym opowiadają się następujące wyroki: NSA z 7 lipca 2011 r., sygn. akt I FSK 1114/10, NSA z 26 stycznia 2012 r., sygn. akt I FSK 483/11, NSA z 29 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 176/16, NSA z 26 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 938/16, NSA z 5 grudnia 2018 r., sygn. akt I FSK 1917/16.
Uchwała NSA nadzieją podatników
Czy spełnione zostały przesłanki do wystąpienia na podstawie art. 264 § 2 w zw. z art. 15 § 1 pkt 2 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi o wydanie uchwały abstrakcyjnej? Według Rzecznika tak. Począwszy od 2008 roku do chwili obecnej w orzecznictwie sądów administracyjnych spotykane są dwa odmienne poglądy w zakresie uznawania przez sądy administracyjne na podstawie art. 14b § 3 w zw. z art. 14c § 1 ustawy ordynacja podatkowa, wskazywanej we wnioskach o wydanie interpretacji klasyfikacji statystycznej i rozbieżność ta jest trwała.
Rzecznik wyjaśnił, że podziela pogląd prezentowany przez drugą linię orzeczniczą, zgodnie z którą, klasyfikacja statystyczna wskazana we wniosku o interpretację stanowi element normy prawnej, w efekcie czego organ zobowiązany jest do oceny jej prawidłowości w toku prowadzonego postępowania w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej.
Zdaniem rzecznika, uznanie klasyfikacji statystycznej za element normy prawnej gwarantuje spełnienie celu jakim jest uzyskanie przez wnioskodawcę gwarancji prawidłowości przyjętej kwalifikacji prawnopodatkowej, a w efekcie uzyskanie przez wnioskodawcę ochrony wynikającej z art. 14k, 141 oraz 14m ustawy ordynacja podatkowa w sytuacji zakwestionowania jej prawidłowości przez organ podatkowy w toku prowadzonego postępowania podatkowego. Zgodzenie się natomiast z pierwszą linią orzecznictwa, w myśl której klasyfikacja statystyczna stanowi element stanu faktycznego prowadzi do wypaczenia celu i sensu składania wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej.
NSA odmówił podjęcia uchwały w omawianej kwestii. Zdaniem NSA wnioskodawca nie wykazał istnienia rozbieżności orzeczniczych w tym przedmiocie.
Wniosek rzecznika małych i średnich przedsiębiorców z 28 sierpnia 2019 r., sygn. RMSP-387/2019/WIP, NSA sygn. akt I FPS 3/19
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
