Podatnicy cały czas mają problemy ze stosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (tzw. split paymentu) i zasypują skarbówkę pytaniami o interpretację przepisów. Najnowsza odpowiedź dotyczy sytuacji, w których sprzedawca – mimo obowiązku – nie umieścił na fakturze dopisku o obowiązku stosowania split paymentu.
Okazuje się, że brak adnotacji o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności jest dosyć często spotykanym błędem w obrocie gospodarczym. Sprzedawca, który wystawił taki dokument ma obowiązek go poprawić i wystawić fakturę korygującą. Fakturę może też poprawić nabywca w formie noty korygującej. Z najnowszej interpretacji dyrektora KIS nr 0112-KDIL1-2.4012.664.2019.2.PG wynika dodatkowo, że nabywca towarów lub usług w każdym przypadku musi weryfikować przedmiot i wartość transakcji, bowiem to on inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Jeśli zatem z przepisów wynika obowiązek zastosowania split paymentu, to nawet jeśli na fakturze nie ma na ten temat żadnych informacji, nabywca musi podzielić płatność.
Zobacz również:
E-paragony i wirtualne kasy fiskalne coraz bliżej >>
Skarbówka tropi karuzele VAT, ale łamie przy tym prawo >>
Split payment obowiązkowy w niektórych przypadkach
Przepisy o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności obowiązują w Polsce od 1 listopada 2019 r. Dzielenie płatności jest konieczne dla towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Faktura musi zawierać stosowną adnotację w postaci wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” dla wszystkich należności, których kwota ogółem przekracza 15 tys. zł brutto dokonanych na rzecz jednego podatnika.
Zobacz procedurę w LEX: Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności >
Bartłomiej Senderowski z zespołu VAT, Akcyzy i Cła w Kancelarii Ożóg Tomczykowski zwraca uwagę, że obowiązek zapłaty w systemie split payment powstanie nawet wtedy, gdy na fakturze znajdzie się tylko jeden towar lub usługa wymieniona w załączniku nr 15 (nawet o niewielkiej wartości), a resztę wartości faktury będą stanowiły dowolne usługi czy towary niewskazane w załączniku nr 15.
Fakturę trzeba poprawić, inaczej grożą kary
- W razie stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę bez adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, naczelnik urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego zastosuje wobec niego dodatkową 30-proc. sankcję VAT. W stosunku do osób fizycznych, co prawda nie ustala dodatkowego zobowiązania podatkowego, jednak mogą one ponieść odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe – podkreśla ekspert. Dodaje, że podobne ryzyka i sankcje istnieją także po stronie nabywcy, który zgodnie z art. 108a ust. 7 ustawy o VAT ma obowiązek zapłacić dostawcy/świadczeniodawcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, gdy przepisy tego wymagają. Przed negatywnymi skutkami podatkowymi nie uchroni go fakt, że faktura nie zawierała wskazania „mechanizm podzielonej płatności”.
Zobacz procedurę w LEX: Zbiorcze płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności >
Obie strony transakcji mogą uniknąć odpowiedzialności
W sytuacji, gdy już doszło do błędu na fakturze, jak w stanie faktycznym niniejszej interpretacji, obie strony mają środki, by zapobiec sankcjom i uniknąć odpowiedzialności. Bartłomiej Senderowski wyjaśnia, że w pierwszej kolejności o nieprawidłowej fakturze należy powiadomić sprzedawcę, który będzie mógł ją skorygować poprzez dodanie słów „mechanizm podzielonej płatności”. Na podstawie tak skorygowanej faktury nabywca towarów lub usług może już bezpiecznie zapłacić swojemu kontrahentowi.
Zobacz procedurę w LEX: Sankcje za naruszenie obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności >
Nabywcy nie przysługuje prawo korekty faktury. Zgodnie z interpretacją może natomiast wystawić notę korygującą, w której wskaże konkretny błąd kontrahenta. W przypadku noty korygującej wymaga się jej akceptacji przez wystawcę faktury pierwotnej. Przepisy nie wspominają natomiast o tym, że konieczne jest posiadanie podpisu na papierze – wystarcza np. akceptacja mailowa.
- Możliwość wystawienia noty korygującej przez nabywcę w opisanej w stanie faktycznym sytuacji to korzystne podejście organu do tematu. Nabywca będzie bowiem w posiadaniu dowodu kwestionującego poprawność faktury także np. w przypadku sporu ze sprzedawcą – ocenia Bartłomiej Senderowski.
Zobacz procedurę w LEX: Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów ze względu na dokonanie płatności z naruszeniem obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności >
Interpretacja korzystna, ale nie rozwiązuje problemu
- Ze stanowiskiem KIS ciężko się nie zgodzić. Nie budzi też wątpliwości, że nie ma przeciwwskazań dla skorygowania tak wadliwie wystawionej faktury przez notę korygującą. W tym zakresie pojawia się jednak ciekawe pytanie, trochę na marginesie problemu. Chodzi o kwestię, czy akceptacja takiej noty przez sprzedawcę jest równoznaczna z „naprawieniem” faktury i automatycznie uwalnia sprzedawcę od potencjalnej sankcji za błąd na fakturze – wskazuje Piotr Leonarski, doradca podatkowy i adwokat w kancelarii Zięba i Partnerzy.
Ekspert zwraca uwagę, że jakkolwiek interpretacja tego wątku nie rozwija, skoro zainteresowanym jest potencjalny nabywca, to jednak można podejrzewać, że tu stanowisko administracji byłoby bardziej zachowawcze. W interpretacji przytoczony jest tylko przepis wskazujący, że od sankcji uwalnia sprzedawcę zapłata w wykorzystaniem podzielonej płatności. Teoretycznie można jednak wyobrazić sobie sytuację, w której nabywca wystawia notę korygującą, jednak w wyniku własnego błędu dokonuje płatności bez podziału. Wydaje się, że bezpieczniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia sprzedawcy byłoby zatem jednak wystawienie faktury korygującej.
- Należy też pamiętać o jednej kwestii praktycznej, istotnej dla sprzedawcy. Na gruncie nowych regulacji dotyczących deklaracji VAT połączonych z ewidencją, akceptacja noty korygującej w tej sytuacji wymagać będzie korekty deklaracji przez sprzedawcę. Nowa ewidencja wymagać przecież będzie oznaczenia faktur, które podlegają obowiązkowi zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, zatem akceptacja noty korygującej wymagać będzie dostosowania ewidencji w tym zakresie, co w praktyce oznacza przekazanie administracji podatkowej informacji, że pierwotnie faktura nie została prawidłowo oznaczona – zauważa Piotr Leonarski.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
