Chodzi o wątpliwości, czy z fundacji rodzinnej mogą skorzystać osoby, które zgromadziły majątek w detalicznych obligacjach skarbowych. O problemie pisaliśmy 21 czerwca w tekście pt. Luka w przepisach utrudni działanie fundacji rodzinnej >>
Teraz Ministerstwo Finansów potwierdziło w odpowiedzi na pytanie Prawo.pl, że fundacja rodzinna nie jest podmiotem tożsamym z fundacją tworzoną na podstawie ustawy o fundacjach.
Zobacz procedurę w LEX: Powstanie fundacji rodzinnej >
Fundacja rodzinna to nie fundacja
Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że zgodnie z art. 101 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych obligacje oszczędnościowe mogą jedynie nabywać:
- osoby fizyczne;
- stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe oraz fundacje wpisane do rejestru sądowego, a w przypadku nierezydentów – również wpisane do innego rejestru urzędowego.
Czytaj w LEX: Fundacja rodzinna - zasady opodatkowania >
W myśl tego przepisu podmiotami uprawnionymi do nabywania obligacji są m.in. fundacje w rozumieniu ustawy z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2023 r. poz. 166), jako szczególnego rodzaju podmioty ustanowione dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
Fundacje rodzinne są tworzone na podstawie ustawy z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej.
Sprawdź w LEX: Czy fundacja rodzinna może nabyć i odpłatnie zbyć udziały w spółce z o.o.? >
Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Tym samym fundacja rodzinna nie jest podmiotem tożsamym z fundacją tworzoną na podstawie ustawy o fundacjach. Wskazuje na to zarówno podstawa prawna funkcjonowania tych podmiotów, jak i ustawowy cel utworzenia takiego podmiotu. Brak jest przepisów wskazujących, że do fundacji rodzinnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o fundacjach. Ponadto, zgodnie z art. 3 ustawy o fundacjach rodzinnych, pojęcie fundacja rodzinna jest nazwą własną zastrzeżoną jedynie dla fundacji rodzinnych i takiego oznaczenia mogą używać tylko fundacje rodzinne. Wykładnia literalna przepisu art. 101 ustawy o finansach publicznych nie pozwala na utożsamianie pojęcia fundacja, jakim posługuje się ten przepis z pojęciem fundacji rodzinnej. Statusu tego podmiotu nie zmienia fakt, że fundacja rodzinna wpisywana jest do rejestru fundacji rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim.
- W związku z powyższym, w ocenie MF, fundacja rodzinna nie mieści się w kategorii podmiotów, o których mowa w art. 101 ustawy o finansach publicznych, i nie może być nabywcą skarbowych papierów oszczędnościowych - wskazało ministerstwo.
Sprawdź w LEX: Czy fundacja rodzinna może amortyzować środki trwałe? >
Możliwa "emigracja" majątku
Eksperci ostrzegają, że luka w przepisach może mieć bardzo negatywne konsekwencje.
Wojciech Pławiak, radca prawny, doradca podatkowy, partner w Litigato, wskazuje, że pozbawienie fundacji rodzinnej możliwości nabywania skarbowych papierów wartościowych jest sprzeczne z celami powołania instytucji fundacji rodzinnej. Jednym z nich miało być przeciwdziałanie „emigracji” kapitału, czyli przenoszeniu majątku przez polskich przedsiębiorców do zagranicznych fundacji lub trustów.
Jednak w sytuacji, gdy osoby fizyczne nie mogą wprowadzić obligacji skarbowych do polskiej fundacji rodzinnej, efektem może być „emigracja” majątku - mówi Wojciech Pławiak.
Czytaj w LEX: Funkcjonowanie fundacji rodzinnej, od założenia do wykreślenia z rejestru >
Według Michała Kwaśniewskiego, adwokata, partnera w Quidea, niektórzy fundatorzy planowali wnieść do fundacji rodzinnej obligacje skarbowe, by w przypadku ewentualnej likwidacji fundacji móc rozpoznać koszty uzyskania przychodu. Istnieją bowiem wątpliwości na gruncie literalnej interpretacji przepisów, czy mieliby takie prawo w przypadku wniesienia do fundacji środków pieniężnych.
- Okazuje się jednak, że obecnie wymiana pieniędzy na obligacje przed założeniem fundacji rodzinnej nie jest dostępną alternatywą – mówi Michał Kwaśniewski.
Sprawdź w LEX: Jak oskładkowane będą świadczenia wypłacane na rzecz beneficjenta w fundacji rodzinnej? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
