Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej kilka dni temu interpretacji nr 0112-KDIL1-2.4012.153.2021.2.PG wskazał, że podatnik ma możliwość odliczenia 100 proc. kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z samochodem osobowym w sytuacji, gdy pojazd ten jest wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Dla celów pełnego odliczania VAT fakt jego wykorzystywanie wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. Przepisy ustawy nie określają jednak, w jaki sposób podatnik ma zapewnić wyeliminowanie użytku prywatnego używanego w nim pojazdu samochodowego dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego.

Obiektywne potwierdzenie o służbowym użytku

Organ podatkowy wyjaśnił, że działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdu muszą zatem obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku.

Dyrektor KIS podkreślił, że użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. Zdaniem fiskusa, nadzór kontrolny wprowadzony przez wnioskodawcę nie jest wystarczający, aby przyjąć, że samochody te będą wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Samo parkowanie pojazdu w miejscu zamieszkania pozwala bowiem na potencjalne wykorzystanie samochodu do celów prywatnych. W żaden sposób nie zmienia tego wprowadzony regulamin, w którym zostanie określony sposób używania przedmiotowych samochodów wykluczający użycie tych pojazdów do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

- Wydana interpretacja jest nie tylko niekorzystna dla podatnika, ale jest kuriozalna, sprzeczna z przepisami prawa, zawiera nieuprawnione treści i jest koronnym dowodem na brak styczności z realiami prowadzenia działalności gospodarczej w XXI wieku, w tym działalności polegającej na wynajmie kamperów (tych konkretnie pojazdów dotyczyła odpowiedź). Z całą pewnością sprawa ta powinna znaleźć swój finał przed WSA lub nawet NSA – komentuje Agnieszka Czernik, doradca podatkowy.

 

Odliczenie VAT od wydatków związanych z samochodami

Jej zdaniem, twierdzenie dyrektora KIS, że użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych, jest nieuzasadnione. Ekspertka zwraca uwagę, że właśnie po to stworzono w ustawie o VAT cały szereg wyjątków zapisanych:

  • w art. 86a ust. 9 (m.in. wielozadaniowe, vany, pick-upy, pojazdy specjalne),
  • w art. 86a ust. 3 (pojazdy przeznaczone co najmniej do przewozu 10 osób albo wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika),
  • w art. 86a ust. 4 (sposób wykorzystania wykluczający użytek prywatny lub sama konstrukcja wykluczająca użytek prywatny),
  • a w końcu w art. 86a ust. 5 (sprzedaż i najem samochodów jako działalność gospodarcza),

aby samo wyobrażenie, imaginacja co do możliwości prywatnego użytku nie była uznana za wystarczającą i pozbawiającą podatnika prawa do udowodnienia rzeczywistego użytku pojazdu (udowodnienia poprzez spełnienie warunków ustawowych). - Fikcja nie może zastępować faktów – konkluduje Agnieszka Czernik.

 

Problematyczne parkowanie samochodu pod domem

Do stanowiska dyrektora KIS zastrzeżenia ma także Patrycja Kubiesa, doradca podatkowy w kancelarii KiB. Jej zdaniem, interpretacja jest kolejnym przykładem na to, że polskie przepisy podatkowe w żaden sposób nie chronią podatników, ale także - co nawet istotniejsze - nie zapewniają stabilności podejścia organów podatkowych.

Zobacz również:
Skarbówka próbuje ograniczać odliczenie pełnego VAT od samochodów >>

Od samochodów zastępczych można odliczyć cały VAT >>
Firmowe samochody wciąż źródłem niejasności podatkowych >>

- Opinia organu podatkowego wydaje się zaskakująca z uwagi na fakt, iż art. 86a ust. 4 ustawy o VAT wskazuje bardzo jasno, iż pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą – twierdzi Patrycja Kubiesa. Dodaje również, że potencjalna możliwość użycia na cele prywatne, niezwiązane z działalnością gospodarczą istnieć będzie zawsze, zatem wprowadzenie takich regulacji dotyczących uznania samochód za użytkowany wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej mijałby się z celem ustawodawcy.

 


Niekorzystna zmiana podejścia do odliczeń VAT

Stanowisko fiskusa przedstawione w najnowszej interpretacji jest całkowicie odmienne od dotychczas prezentowanych zarówno w interpretacjach indywidualnych i orzeczeniach  sądów np. sygn. akt I FSK 2151/15. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał w nim, że parkowanie samochodu poza siedzibą firmy nie oznacza automatycznie, że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Sąd podkreślił jednocześnie, że chodzi jedynie o to, by możliwość parkowania pojazdu poza siedzibą firmy była uzasadniona specyfiką prowadzonej działalności, określona została w wewnętrznych regulacjach obowiązujących u podatnika, zaś podatnik zapewnił odpowiednie mechanizmy kontroli przestrzegania wykorzystania tak postawionych do dyspozycji pracowników.

- Zatem jeśli ustawodawca nie zdefiniował, jak mają wyglądać mechanizmy kontroli,  a tym samym pozostawił swobodę podatnikom w zakresie tworzenia regulaminów czy innych wewnętrznych regulacji sposób uniemożliwienia wykorzystania samochodu na cele prywatne, to nie można uzależniać odliczenia VAT od tego, jak te mechanizmy kontroli wyglądają – podsumowuje Patrycja Kubiesa.