Kongres zorganizowała PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. we współpracy z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi S.A. i CPK sp. z o.o. Partnerem merytorycznym była Polish In-house Lawyers Association (PILA). Trend jest wyraźny - działy prawne spółek Skarbu Państwa się powiększają, nikogo już nie dziwi kilkunastu, kilkudziesięciu radców prawnych, mających pełne ręce roboty. Państwowe firmy wyszukują też do pracy i inwestują w obiecujących utalentowanych prawników, specjalistów od obszarów objętych regulacjami rynkowymi, zamówieniami publicznymi, a także działami prawa specyficznymi dla danej firmy. Natomiast usługi prawne dotyczące wąskich dziedzin, są chętnie powierzane zewnętrznym, wyspecjalizowanym kancelariom – państwowe spółki kładą bowiem nacisk na rozwój kompetencji swoich własnych działów prawnych, ale muszą też racjonalnie gospodarować swoimi budżetami. Wszystko to jest też efektem zmiany klimatu, daleko już odeszły od wizerunku podupadłych zakładów czekających na prywatyzację, teraz to nierzadko czempiony w takich branżach jak infrastruktura, a nawet międzynarodowi gracze. W dobie nacisku na sztuczna inteligencję i cyberbezpieczeństwo, działy prawnego powinny tez ściśle współpracować m.in. z IT, inspektorami ochrony danych osobowych czy compliance.

Zmienia się też - choć nie rewolucyjnie - nastawienie do prawników ze strony zarządów i innych działów, zwłaszcza IT. W wynikach ankiety przeprowadzonej wśród uczestników Kongresu dominowało przekonanie, że działy prawne traktowane są przez zarządy - po pierwsze – jako tarcza ochronna (45 proc. głosów), ale – po drugie – niestety nadal często też jako hamulcowi (33 proc.). Choć pokazuje to rosnące znaczenie działów prawnych jako partnerów wspomagających biznes, to nadal nierzadkie jest przekonanie, że ich rolą jest głównie wskazywanie i mitygowanie ryzyka. Zdaniem Dominiki Niewiadomskiej-Sineckiej, członka zarządu Giełdy Papierów Wartościowych S.A., tutaj kluczem jest umiejętność odpowiedniej komunikacji pomiędzy działem prawnym a innymi komórkami w spółce. W tej dziedzinie firmowi prawnicy mogą jeszcze sporo poprawić.

 

Sprawdź również książkę: RODO dla AI >>


AI pomoże inteligentnym, ale nie zastąpi leniwych

W spółkach Skarbu Państwa coraz większe znaczenie odgrywają regulacje – nie chodzi tylko o zamówienia publiczne, ale np. prawo konkurencji, nadzór Komisji Nadzoru Finansowego i wiele innych instytucji. Dla państwowych firm wcale nie ma bowiem taryfy ulgowej. - Odpowiadamy nie tylko za majątek inwestora, którym jest Skarb Państwa, ale de facto za majątek wszystkich podatników – podkreślała Agnieszka Okońska, wiceprezes PSE S.A. Skomplikowaną rzeczywistość mają upraszczać narzędzia informatyczne dla prawników, w tym flagowy produkt wydawnictwa Wolters Kluwer Polska (WKP), jakim jest LEX.pl. Marcin Zręda, dyrektor strategiczny Rynku Usług Prawnych i Przedsiębiorstw w WKP, zapowiedział podczas Kongresu, że wydawnictwo przygotowuje już nowoczesne narzędzia sztucznej inteligencji, które jeszcze bardziej wspomogą pracę z LEX-em, a także ułatwią zarządzanie kancelarią, w tym analizę dokumentów. - AI daje niekiedy złudne poczucie, że jest drogą na skróty. My stawiamy na sztuczną inteligencję, ale chcemy zaoferować produkt bardzo dobrej jakości i taki się już niedługo pojawi na rynku – deklarował dyr. Zręda, który zauważył tez, że choć już ok. 90 proc. prawników deklaruje korzystanie z instrumentów AI, to jedynie 1 proc. działów prawnych ma swoje własne, odrębne procedury, jak się to powinno odbywać.

 

Local content trzeba robić z głową

Od 9 września br. obowiązuje, dotycząca w praktyce większości spółek Skarbu Państwa, nowelizacja Prawa zamówień publicznych – jeśli w warunkach postępowania zamawiający będzie milczał na temat dostępu podmiotów z państwa trzecich (niemających odpowiednich umów z Unią Europejską), to oznacza to, że nie dopuszcza ich do startu. Póki co, tylko nieliczni zamawiający w Polsce (np. powiat kętrzyński) wyraźnie dopuszczają do postępowań podmioty z państw trzecich, ale nie są to duże, kluczowe dla gospodarki, inwestycje. Zdaniem dra Jarosława Koli z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (a jednocześnie counsel’a w kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr) takich pojęć jak repolonizacja i local content nie powinno się jednak zamykać w sztywnych ramach i traktować jak fetyszu. - Prawo jest instrumentem, a celem jest zaspokojenie konkretnych potrzeb – podkreślał dr Kola, który jest zwolennikiem pragmatycznego podejścia do możliwości ograniczania startu w postępowaniach podmiotów z takich państw jak Chiny czy Turcja. Wskazywał jednocześnie, że po wyrokach TSUE ws. Kolin i Qingdao, Polska znalazła się w awangardzie państw UE przyjmujących nowe regulacje prawne konsumujące te dwa orzeczenia.

Na zdjęciu panel "Cyfryzacja i budowa nowoczesnego działu prawnego", w którym uczestniczyli (od lewej): dr Barbara Skardzińska, dyrektor biura prawnego PLK S.A., Paweł Raczyński – dyrektor departamentu transformacji cyfrowej w Poczcie Polskiej, Marcina Zręda – dyrektor strategiczny rynku usług prawnych i przedsiębiorstw Wolters Kluwer Polska, Zbyszek Konieczny – Konieczny Consulting, Marcus Rajkowski – szef firmy Legora na Polskę i Europę Środkowo-Wschodnią oraz Kamila Kubek, radca prawny CML Construction Services Sp. z o.o.
 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.