Cudzoziemscy kupcy szybciej trafią do rejestru MSWiA

Notariusze już nie będą przekazywać w formie papierowej informacji o nabywaniu przez cudzoziemców mieszkań i gruntów oraz udziałów i akcji w spółkach będących właścicielami nieruchomości. Teraz dane te szybciej trafią do rejestru prowadzonego przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przy użyciu systemu teleinformatycznego CREWAN – zakłada przygotowywany rządowy projekt nowelizacji ponadstuletniej ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Projekt (numer RCL – UD 321) ma być przeprocedowany do końca obecnego roku, aby mógł wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. Chodzi o ustawę z z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2278). Cel jest jasny – wyeliminowanie papieru i wprowadzenie elektronicznego trybu przekazywania przez notariuszy dokumentów dotyczących dokonanych przez cudzoziemców nabyć nieruchomości oraz udziałów i akcji w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości. W 2024 r. do ministra wpłynęło 38 tysięcy dokumentów dotyczących transakcji nabycia nieruchomości i akcji tam, gdzie nie jest wymagane zezwolenie przez nabywającego. Na tej podstawie dokonano 31 tysięcy wpisów do rejestru, w tym 30 tys. wpisów dotyczących nabycia nieruchomości i 340 wpisów dotyczących nabycia ogółu praw i obowiązków oraz udziału i akcji w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości.

Sprawdź również książkę: Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców. Komentarz >>

Na czym polega problem? MSWiA prowadzi rejestr, który zawiera informacje o dokonanych transakcjach nabycia nieruchomości oraz nabycia akcji lub udziałów przez cudzoziemców. Obecnie podstawowym źródłem informacji o nabytych przez cudzoziemców nieruchomościach są wypisy aktów notarialnych przesyłane przez notariuszy. Rejenci mają na to siedem dni od dnia sporządzenia aktów notarialnych. Aktualnie wszystkie dokumenty przesyłane do MSWiA przekazywane są w wersji papierowej. Ponieważ ministerstwo co roku odnotowuje przypadki nieterminowego przesyłania dokumentów przez notariuszy - co ma wpływ na zachowanie pewności obrotu prawnego z udziałem cudzoziemców oraz na prawidłowość prowadzonych w MSWiA rejestrów nieruchomości, akcji i udziałów nabytych lub objętych przez cudzoziemców – to projekt zakłada przejście na elektroniczne przesyłanie informacji. Odbędzie się to przez rozszerzenie możliwości przesyłania dokumentów w systemie CREWAN.

Z danych MSWiA wynika, że w 2024 roku do ministra wpłynęło 2310 wniosków o udzielenie zezwolenia na nabycie nieruchomości. W porównaniu z rokiem 2023 odnotowano około 40 proc. wzrost liczby wniosków. W ramach złożonych wniosków 2272 dotyczyły nieruchomości, a jedynie 38 dotyczyło akcji. Zezwolenia dotyczyły najczęściej nieruchomości gruntowych położonych na Mazowszu, w Wielkopolsce oraz na Górnym Śląsku, a nabywcami są Ukraińcy, Białorusini, Brytyjczycy oraz Turcy.