Czwartek, 21 marca, to był bardzo ważny dzień dla kredytobiorców Getin Noble Bank (GNB). TSUE zajął się czterema pytaniami Wojewódzkiego Sądu Administracyjny w Warszawie, dotyczącymi przymusowej restrukturyzacji GNB w upadłości, działalności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz potencjalnymi odszkodowaniami dla frankowiczów (sygn. akt C-118/23). 

To precedensowa sprawa, a stawka jest wysoka. W warszawskim WSA czeka na rozpatrzenie osiem tysięcy skarg frankowiczów z GNB. Korzystny  wyrok TSUE otworzy im drogę o ubieganie się o odszkodowania od Skarbu Państwa. W grę wchodzą więc miliony złotych. 
W związku z bezprecedensowym charakterem sprawy oraz niespotykaną liczbą skarg w WSA, w czwartek, 21 marca, przed TSUE odbyła się rozprawa, na której poprosił o opinię Rzecznika Generalnego TSUE. Opinia ma być gotowa 13 czerwca. Natomiast na wyrok trzeba będzie poczekać. 

- Osobiście składałem skargi do WSA w imieniu klientów kancelarii na decyzję BFG, dlatego liczę na pozytywny wyrok TSUE. Kluczowe jest także pozytywne udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy każdy indywidualny klient może zaskarżyć tę decyzję, czy też nie. Istotne jest również to, czy skargi można rozpoznać wspólnie – co znacznie ułatwiłoby procedowanie sprawy - mówi Maciej Wojciechowski, radca prawny w Xaltum Barczak Rozpara Kancelaria Radców Prawnych.

Czytaj też: Pytania do TSUE mogą sprawy kredytobiorców Getin Noble Bank zamrozić na lata

Czego dotyczą pytania sądu administracyjnego

26 stycznia 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zadał TSUE cztery pytania prejudycjalne. Dwa pytania prejudycjalne odnoszą się do wykładni polskich przepisów dotyczących procedury sądowo-administracyjnej, a dwa kolejne dotyczą organu, jakim jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz pełnione przez niego funkcje i zadania. TSUE ma rozstrzygnąć, czy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie powinien rozpoznawać skargi w trybie indywidualnym czy też wszystkie sprawy skarg łącznie oraz jak powinna przebiegać taka procedura - uwzględniając unijną dyrektywę BRRD, dotyczącą kwestii naprawy, restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków.

Ponadto, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zapytał TSUE, czy nie doszło do naruszenia przepisów o wydawaniu decyzji przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który łączy kilka funkcji: organu ds. restrukturyzacji banków, gwaranta depozytów oraz kuratora Getin Noble Bank S.A.

 


Konsekwencje wyroku TSUE 

Mimo, że pytania prejudycjalne WSA trafiły do TSUE  jeszcze przed ogłoszeniem upadłości GNB, to będą one wpływać na sytuację wszystkich kredytobiorców, którzy zawarli umowy kredytów waloryzowanych z tym bankiem lub jego poprzednikami prawnymi.

Wprawdzie stwierdzenie przez TSUE, że decyzja o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank S.A. została wydana z naruszeniem prawa, nie da sądowi możliwości jej cofnięcia, ani nie wpłynie na skuteczność czynności podjętych na tej podstawie. - Natomiast skarżący, czyli poszkodowani frankowicze, którzy posiadają umowy kredytowe z Getin Noble Bank S.A. liczą na korzystny wyrok TSUE, który pozwoli im dochodzić ewentualnych odszkodowań od Skarbu Państwa - tłumaczy Marcina Szołajski, radca prawny z Szołajski Legal Group. 

Zdaniem Macieja Orkusza, adwokata, partnera w kancelarii DZP, uzyskanie odpowiedzi umożliwi m.in. sądom administracyjnym optymalizację i skrócenie czasu postępowań ze skarg na decyzje Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w przedmiocie wszczęcia przymusowej restrukturyzacji banku. - Uznanie przez TSUE, że uwzględnienie skargi wniesionej przez radę nadzorczą banku stanowi skuteczny środek ochrony prawnej interesów pozostałych osób skarżących decyzję o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji, pozwoliłoby faktycznie rozstrzygać tego rodzaju sprawy jednym wyrokiem. Alternatywa w postaci łączenia spraw do wspólnego rozpoznania w trybie art. 111 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wydaje się być niedostępna w sprawie badanej przez sąd krajowy - w przypadku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Bank, do WSA wniesiono ok. 8 tys. skarg.

Także Cezary Korolczuk, adwokat z kancelarii prawnej Konieczny, Polak i Partnerzy uważa, że rozstrzygnięcie TSUE powinno sprowadzać się do tego, że uwzględnienie choćby jednej skargi rodzi skutki dla wszystkich zainteresowanych i WSA musi rozpoznać wszystkie skargi tak, aby zapoznać się ze wszystkimi zawartymi w nich argumentami i zapewnić wszystkim uczestnikom postępowania prawo do sądu.

Decyzja Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej będzie również miała wpływ na dalszy przebieg innych postępowań restrukturyzacyjnych, poprzez możliwą zmianę wykładni przepisów dotyczących przebiegu tych postępowań. - Ewentualna decyzja korzystna dla frankowiczów może być sygnałem dla innych banków, posiadających portfel kredytów waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego, aby nie rozważały pójścia śladem Getin Noble Bank S.A. Ponadto, istotne będzie zajęcie stanowiska przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące tego, czy skargi mają być rozpoznane łącznie czy oddzielnie, co wpłynie na czas trwania postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie oraz może przyspieszyć cyfryzację postępowań sądowo-administracyjnych - wyjaśnia mec. Szołajski