Ministerstwo cyfryzacji chce zintensyfikować współpracę z samorządami. Krzysztof Głomb, powołany półtora miesiąca temu przez ministra Marka Zagórskiego pełnomocnik ds. współpracy z administracją samorządową RP, zaproponował „dekalog wyzwań cyfrowych”. Tak określił 10 najważniejszych punktów programu współpracy na lata 2020-2022, skorelowanych z Programem Zintegrowanej Informatyzacji Państwa.

 

Prace mają być intensywne

W rytmie cotygodniowych spotkań pełnomocnik i samorządowcy wspólnie wypracują nowy podział zadań w ramach cyfryzacji Polski na najbliższe 10 lat pomiędzy rządowym centrum a samorządami wojewódzkimi i lokalnymi. Może to być element nowego kodeksu cyfrowego - jednego aktu prawnego, który zbierze wszystkie zagadnienia związane z szeroko pojętą informatyzacją. Swój program Krzysztof Głomb najpierw omawiał z poszczególnymi organizacjami samorządowymi, a potem przedstawił zespołowi ds. społeczeństwa informacyjnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Chce bowiem, aby współpraca ta odbywała się w ramach Komisji.

– Znamy się już kilka lat i znamy koleje losu współpracy ministerstwa cyfryzacji z samorządami od 2011 roku, kiedy została uruchomiona pierwsza tzw. Linia Współpracy. Jestem przekonany, że obecny czas pandemii powoduje, że tego typu rozwiązania historyczne należy pominąć i zająć się myśleniem o przyszłości. Tym bardziej, że ona będzie trudna, a działania muszą być dynamicznie realizowane – powiedział.

Dlatego na ten trudny czas zaproponował pakiet tematów czy idei, wokół których miałaby się koncentrować współpraca między resortem cyfryzacji a samorządami, np. w ramach Programu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa, a więc do 2022 r. włącznie.

- Mamy więc 2,5 roku, aby inicjatywy, które wspólnie określimy i które zostaną tam zawarte, były realizowane, wyznaczone do realizacji czy określone, w jaki sposób miałyby być realizowane. Na początek chciałbym, abyśmy się porozumieli, co do najważniejszych tematów, którymi będziemy się zajmować, a potem już będziemy je operacjonalizować na podstawie rozmaitych inicjatyw praktycznych. Być może nawet w ramach wspólnych projektów, które będą realizowane w ramach nowej perspektywy budżetowej Unii Europejskiej - mówi pełnomocnik.

Czytaj też: ZUCH pomoże samorządom osiągnąć wyższy poziom technologiczny>>

„Dekalog” otwarty na nowe wyzwania

Jak powiedział pełnomocnik, nazwał tę propozycję „Dekalogiem wyzwań cyfrowych”, gdyż na wstępnej liście znalazło się dziesięć obszarów problemowych. Są one już kierunkowo uzgodnione z ministrem cyfryzacji. Lista spraw jednak nie jest zamknięta, samorządowcy mogą do niej dodawać kolejne kwestie. Co więcej, w dużej mierze obecna lista wynika z dyskusji przeprowadzonych w kwietniu br. z samorządowcami.

Zadania w ramach wstępnej listy zagadnień to m.in.

  • standaryzacja cyfrowych usług publicznych i utworzenie platformy rozwiązań „smart city”, a także wsparcie samorządów krajowymi platformami celowymi (np. do systemowej obsługi danin publicznych), na których mniejsze JST mogłyby realizować swoje usługi bez inwestowania w systemy IT
  • zapewnienie cyberbezpieczeństwa, efektywności działania oraz optymalizacji kosztów samorządowych systemów IT, dzięki wykorzystaniu Systemu Zapewniania Usług Chmurowych „ZUCH”
  • wsparcie samorządów przez Ministerstwo Cyfryzacji i jego jednostki w zakresie zapewnienia infrastruktury cyfrowej dla szkół – w oparciu o działania Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej
  • prace nad tematyką big data w samorządach: architekturą danych administracji, standaryzacją danych, porządkowaniem zasobów
  • stworzenie centralnego punktu wsparcia dla samorządów w zakresie cyfryzacji, w kontekście współdziałania systemów centralnych, regionalnych i lokalnych - punkt konsultacyjny online
  • standaryzacja i udostępnienie jednolitego rozwiązania elektronicznego obiegu dokumentów w modelu chmurowym
  • wsparcie powstawania informatycznych centów usług wspólnych oraz stworzenie systemu doskonalenia zawodowego dla informatyków
  • określenie przebiegu „linii demarkacyjnej” między projektami finansowanymi centralnie (z programów operacyjnych POPC i POWER) i Regionalnymi Programami Operacyjnymi w perspektywie budżetowej UE 2021-2027
  • uzgodnienie i wdrożenie nowego modelu zapewnienia skutecznej informacji, konsultacji i dokonywania uzgodnień między samorządami a Ministerstwem Cyfryzacji - poprzez bieżące działania podejmowane przez pełnomocnika.

Nowy pełnomocnik chce krok po kroku uruchamiać kolejne inicjatywy i wdrażać je po kolei. Potrzebny jest do tego uzgodniony wspólnie mechanizm pracy. Wyznaczenie obszarów tematycznych to początek drogi. Kolejnym zadaniem będzie wspólne, szczegółowe omówienie wszystkich zagadnień, a potem ich realizacja.

- Chcę, byśmy nie mieli wrażenia, że nasze spotkania kończą się na poziomie wymiany prezentacji w power poincie, jak to niekiedy bywało w poprzednich latach – zapewnił Krzysztof Głomb.

 

Samorządowcy są za, dodają nowe zagadnienia

- Na początek mamy przebudować cyfrowo całą Polskę, a potem zobaczymy – skomentował wyznaczony zakres zadań Jan Maciej Czajkowski, współprzewodniczący zespołu ze strony samorządowej. Zaznaczył jednak, że samorządowcom pomysł ten bardzo się podoba i na pewno godny jest realizacji.

Do zaproponowanych wyzwań Unia Metropolii Polskich dodała jeszcze zagadnienia związane z telemedycyną i teleopieką. – W obecnej sytuacji i przy aktualnych zagrożeniach ministerstwo cyfryzacji powinno dostrzegać te wyzwania. Dotychczas zadania z nimi związane nie były w pierwszej piątce priorytetów samorządowych, ale w czasie epidemii stały się naturalnym tematem – powiedział Tomasz Fijołek, dyrektor Biura UMP.

Wiceminister cyfryzacji Wanda Buk zaproponowała, by tym kwestiom poświęcić czas na kolejnym spotkaniu zespołu ds. społeczeństwa informacyjnego, gdyż wiele działań zostało podjętych lub przyspieszonych w ramach kolejnych przygotowywanych przez rząd tzw. tarczy antykryzysowych. – Aby mieć szeroką wiedzę z pierwszej ręki warto zaprosić np. wiceministra zdrowia, Janusza Cieszyńskiego i poprosić go o wyjaśnienia – zasugerowała.

 

Trzeba intensywnie pracować, bo czas nagli

Agnieszka Aleksiejuk ze  Związku Województw RP zaznaczyła, że koniecznie trzeba rozmawiać o zadaniach w kontekście przygotowań do przyszłej perspektywy finansowej UE, bo jeśli samorządy mają poważnie podejść do realizacji nowych procesów, to potrzebują na to czasu. A ten czas właśnie nadszedł, gdyż województwa już kończą aktualizować swoje strategie i trwają prace nad nowymi programami operacyjnymi. Z tego punktu widzenia ważne jest, by wiedzieć, kto i w jakim zakresie ma realizować swoje zadania i jak to wszystko skoordynować w jedną całość - uważa.

Przykładem może być projekt elektronicznego zarządzania dokumentacją (EZD). - Jako podmioty odpowiedzialne za funkcjonowanie systemu chcielibyśmy usłyszeć, kiedy i na jakich zasadach będziemy przechodzić na nowy system. Mamy opinie i deklaracje z wielu konferencji. To jednak nie są akty prawne. My to musimy z dużym wyprzedzeniem zaplanować w budżetach i uwzględnić w naszych uwarunkowaniach techniczno-informatycznych – powiedziała.

Wyzwania stojące zarówno przed pełnomocnikiem ministra cyfryzacji, jak i samorządowcami są ogromne. Pandemia i związane z nią ograniczenia w kontaktach społecznych paradoksalnie mogą pomóc samorządom przejść na wyższy poziom technologiczny.