Już w połowie sierpnia zostanie opublikowany raport CRIDO dotyczący „algorytmizacji życia”, jak i innych trendów podatkowych. Wynika z niego, że obszary eksploracji są wciąż ogromne i kolejne lata będą przynosić inwestycje po stronie organów podatkowych, zarówno w narzędzia analityczne, jak i w rekrutację osób o profilu analityka Big Data. Okazuje się także, że w dalszej perspektywie niewykluczona może być również integracja i koordynacja działań podmiotów biorących udział w transakcjach (organów podatkowych, podatników, kontrahentów, biur rachunkowych, platform realizujących płatności, banków itp.), tak aby jeszcze skuteczniej egzekwować obowiązki podatkowe.

Czytaj w LEX: Jak przejść z papierowego do nowoczesnego biura rachunkowego - nowe technologie w biurze rachunkowym >

 

Cyfryzacja coraz większym wyzwaniem dla firm

Tak dalece postępująca cyfryzacja rozliczeń podatkowych będzie kreować również coraz większe wyzwanie dla departamentów podatkowych w firmach. Konieczne będą analogiczne inwestycje w systemy i oprogramowanie pozwalające na prawidłowe wypełnienie obowiązków podatkowych i odnalezienie się w gąszczu mnożących się i często wzajemnie powielających się obowiązków sprawozdawczych. Okazuje się, że im mniejsza skala biznesu, tym wyzwanie może być większe.

 

Administracja podatkowa od kilku lat systematycznie rozszerza obszary, w których oczekuje raportowania w formie ustrukturyzowanych i wystandaryzowanych plików czy wręcz sama podatników rozlicza. Polskim przykładem są tu chociażby jednolite pliki kontrolne (JPK) oraz STIR. Jest to zespół algorytmów, które wykrywają anomalie na podstawie analizy danych finansowych przedsiębiorców. Celem są m.in. puste faktury. Dane dostarczane są tu obowiązkowo przez banki i SKOK-i.

Zobacz w LEX: Przechowywanie dokumentów w formie elektronicznej - szkolenie online >

Postęp technologiczny umożliwia organom skarbowym coraz lepszą analitykę danych, kiedyś dostępnych wyłącznie w formie papierowej, nieporównywalnych i niedających się przeanalizować w szerszym kontekście. W tej analitycznej grze organy podatkowe są wspierane przez algorytmy, które umożliwiają coraz skuteczniejszą analitykę Big Data, pozwalając na likwidację luk we wpływach podatkowych oraz na bardziej precyzyjne identyfikowanie podatników do kontroli. Stąd ministerstwa finansów w poszczególnych krajach – również w Polsce – zwiększają nakłady na inwestycje w złożone systemy informatyczne oraz poszukują kadr z odpowiednim doświadczeniem.

Zobacz również: Fiskus próbuje wyręczać się podatnikami >>

 

Po drugiej stronie barykady dynamicznie rozwija się i będzie rozwijać dalej, obszar technologiczny wspomagający podatnika w prawidłowym identyfikowaniu jego obowiązków podatkowych, tak aby jak najskuteczniej przeciwdziałać powstaniu błędów, zanim dane trafią do organów podatkowych. Jak wynika z badania firmy Thomson Reuters, blisko 30 proc. z ankietowanych firm analizowało wdrożenie w departamentach podatkowych rozwiązań w obszarze blockchain, Big Data Analytics czy Artificial Inteligence/Machine Learning, zaś zależnie od sytuacji 5-15 proc. firm takie rozwiązania już wdrożyło.

 

Konieczne procedury zarządzania procesem raportowania podatkowego

Innym – obok rozliczeń podatkowych – obszarem, w którym algorytmy będą podatnika wspomagać, jest zarządzanie samym procesem raportowania podatkowego, sprawdzanie i zapobieganie sytuacjom, w których wymagane obszary raportowania nie zostały przeprowadzone zarówno lokalnie, jak i na poziomie danej grupy międzynarodowej. W kolejnych latach będziemy również coraz częściej mówić o różnego rodzaju narzędziach i rozwiązaniach pozwalających np. na analizę orzeczeń czy decyzji w  sprawach podatkowych, tak aby prześledzić zmieniające się tendencje i dokonać predykcji rozstrzygnięcia we własnej sprawie czy analizę kontraktów, np. w ramach procesów transakcyjnych, tak aby precyzyjnie zidentyfikować ryzyka podatkowe.

Jak zauważa w rozmowie z Prawo.pl Jan Furtas, partner w CRIDO, już od kilku lat widać rosnące zainteresowanie organów podatkowych stosowaniem różnego rodzaju zaawansowanych narzędzi analitycznych. Pozwalają one zapobiegać nadużyciom, ale też coraz lepiej typować potencjalnych podatników do kontroli.

- Widać to zarówno na przykładzie statystyk z kontroli, jak i w zupełnie innych obszarach, chociażby w ogłoszeniach rekrutacyjnych Ministerstwa Finansów (coraz częściej poszukiwane są osoby o profilu np. analityk Big Data) czy działalności takich podmiotów jak spółka Aplikacje Krytyczne – zauważa Jan Furtas. Jego zdaniem, dla biznesu oznacza to oczywiście wyzwanie, jak dostarczać dane nieobarczone potencjalnymi błędami i jak dostosować zarządzanie funkcją podatkową do coraz bardziej zdigitalizowanej rzeczywistości. Tu z jednej strony będzie coraz bardziej wzrastać rola technologii, ale z drugiej bardzo istotna będzie kwestia zwykłego poukładania procesów podatkowych w ramach firmy. - Bez tego wdrożenie nawet najlepszej technologii może nie przynieść założonego celu. W najbliższych latach możemy się spodziewać coraz szerszego zakresu danych, które będą raportowane w formie cyfrowej i jeszcze lepszego oraz precyzyjniejszego dostrzegania przez organy podatkowe ewentualnych nieprawidłowości w rozliczeniach podatników – komentuje Jan Furtas.

 


Różne rozwiązania w innych systemach podatkowych

A jak wykorzystywanie automatycznych rozwiązań wygląda w innych systemach podatkowych? Ciekawym przykładem może być m.in. Wielka Brytania, która dąży do tego, aby stać się jedną z najbardziej zaawansowanych cyfrowo administracji podatkowych na świecie dzięki inicjatywie Making Tax Digital. Projekt ten ma doprowadzić do pełnej digitalizacji raportowania podatkowego, w tym podatków dochodowych. Chiny z kolei wdrażają narzędzia technologiczne i analityczne w ramach programu tzw. Złotego Systemu Podatkowego. Przeprowadzają także programy pilotażowe. Polegają one m.in. na badaniu możliwości wdrożenia fakturowania w oparciu o technologię blockchain.

Więcej informacji na temat „algorytmizacji życia”, jak i innych trendów podatkowych opisanych przez ekspertów CRIDO znajdzie się w raporcie, który zostanie opublikowany w połowie sierpnia.