28 proc. wniosków w wydanie interpretacji kończy się decyzją odmowną skarbówki – wynika z danych za I półrocze 2023 r., przedstawionych w raporcie redakcji LEX i Prawo.pl „Podatkowy Rollercoaster, czyli codzienność księgowych i doradców podatkowych”. Na 16,3 tys. wniosków, 11,8 tys. zakończyło się wydaniem interpretacji, a 4,5 tys. innym rozstrzygnięciem: odmową wydania interpretacji (1,2 tys.) oraz postanowieniem o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia (2,7 tys.).
Wnioskodawcy muszą się też jednak liczyć z tym, że fiskus może zmienić zdanie już po wydaniu interpretacji, nawet po kilku latach. Od początku 2023 r. szef KAS zmienił z urzędu 99 interpretacji indywidualnych. Dla części podatników to dobra wiadomość, dla innych – kłopot.
Zobacz procedurę w LEX: Wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową >
Czytaj więcej: Interpretacje podatkowe - problemy praktyczne >>
Fiskus często zmienia zdanie
Część zmienionych interpretacji dotyczy ulgi termomodernizacyjnej. Wynika to z faktu, że Ministerstwo Finansów zmieniło stanowisko w sprawie niektórych odliczeń i w marcu 2023 r. po czterech latach wydało nowe objaśnienia w tej sprawie.
Ze zmiany ucieszą się ci, którzy odliczyli wydatki przed zakończeniem formalności. Przykładem jest mężczyzna, któremu w interpretacji z sierpnia 2021 r. dyrektor KIS zabronił odliczenia wydatków na fotowoltaikę ze względu na brak formalnego zakończenia budowy. Formalności przedłużyły się natomiast ze względu na pandemię Covid-19. 18 sierpnia 2023 r. szef KAS z urzędu zmienił pierwotną interpretację (nr DOP3.8222.79.2023.EILK). Tym razem stwierdził, że podatnik jednak może skorzystać z ulgi.
Czytaj w LEX: Wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej na przykładach >
Kłopot mają natomiast ci, którzy odliczyli w poprzednich latach klimatyzację z funkcją ogrzewania. W takiej sytuacji znalazł się podatnik, któremu w grudniu 2020 r. dyrektor KIS potwierdził, że może odliczyć wydatki na zakup i montaż klimatyzacji kanałowej z funkcją ogrzewania. Po prawie trzech latach, 8 września 2023 r., szef KAS zmienił z urzędu interpretację (nr DOP3.8222.126.2023.HTCE). Stwierdził w niej, że wydatków poniesionych na zakup klimatyzatora z funkcją grzania, w tym klimatyzatora z wbudowaną pompą ciepła, nie można uznać za wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne. Nie mogą więc zostać odliczone w ramach ulgi termomodernizacyjnej, o której mowa w art. 26h ustawy PIT.
Szef KAS zmienia też stanowisko w sprawie opłaty dodatkowej za brak biletu parkomatowego za wjazd na parking. Po czterech latach uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe i stwierdził, że jest to wynagrodzenie usług podlegające VAT (nr DOP7.8101.32.2023.FMLM). Po roku zakwestionował też możliwość odliczenia przez niepełnosprawną babcię ulgi rehabilitacyjnej na niepełnosprawną wnuczkę (nr DOP3.8222.78.2023.HTCE).
Zobacz procedurę: Zakres ochrony indywidualnej interpretacji podatkowej >
Chcesz zapisać ten artykuł i wrócić do niego w przyszłości? Skorzystaj z nowych możliwości na Moje Prawo.pl
Wnioskodawca odzyska podatek, albo może dopłacić
Jak wyjaśnia dr Jacek Matarewicz, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski, zgodnie z art. 14e. par. 1 ordynacji podatkowej szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub TSUE.
Dodaje, że wykorzystując ostatnią nowelizację ustawy o VAT, która weszła w życie od 1 lipca 2023 r., dyrektor KIS zmienia również wiążące informacje stawkowe (WIS). Przykładowo wcześniej potwierdzał możliwość stosowania stawki 8 proc. dla budynków dla więziennictwa, a teraz uznaje, ze właściwa jest stawka 23 proc.
Zobacz procedurę w LEX: Uzyskanie wiążącej informacji stawkowej >
Co to oznacza w praktyce? Podatnik, w którego przypadku dyrektor KIS zmienił stanowisko z nieprawidłowego na prawidłowe, może złożyć korektę deklaracji i odzyskać nadpłacony podatek. Przykładowo jeśli w 2020 r. dyrektor KIS nie zgadzał się na odliczenie ulgi termomodernizacyjnej, a teraz się zgadza, podatnik może odliczyć ulgę, składając korektę zeznania za 2020 r.
Bardziej skomplikowana jest sytuacja odwrotna, gdy fiskus zgadzał się wcześniej na odliczenia, a teraz zmienia zdanie na niekorzyść wnioskodawcy.
Zgodnie z art. 14k ordynacji podatkowej, zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą nie może szkodzić wnioskodawcy. Zakres ochrony różni się od momentu jej wydania. Jeśli interpretacja została doręczona podatnikowi przed wystąpieniem skutków podatkowych, ochrona obejmuje odpowiedzialność karną skarbową oraz zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku i odsetek od zaległości podatkowych. Jeśli została doręczone podatnikowi po wystąpieniu skutków podatkowych, nie ma już zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku.
Zobacz procedurę: Tryb zmiany indywidualnej interpretacji podatkowej >
Ponadto w przypadku rozliczenia rocznego ochrona obowiązuje do końca roku podatkowego, w którym doręczono zmienioną interpretację. Przy rozliczeniu miesięcznym – do końca tego oraz następnego miesiąca.
- Interpretacje podatkowe wciąż stanowią ważne narzędzie ochrony podatników. Nawet jeśli szef KAS zmieni z urzędu interpretację na niekorzyść wnioskodawcy, to - przy spełnieniu odpowiednich warunków – podatnik uniknie nie tylko odpowiedzialności karnej skarbowej i zapłaty odsetek, ale także zapłaty podatku. Co istotne, taką zmienioną interpretację również można zaskarżyć do sądu administracyjnego – mówi Lesław Mazur, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Thedy&Partners.
Zobacz procedurę: Skarga na interpretację podatkową do WSA >
Pytanie o zakres ochrony
Dr Jacek Matarewicz zaznacza, że przepisy dotyczące tej kwestii są dość skomplikowane.
- Przedstawmy to na przykładzie podatnika, który w 2020 r. otrzymał korzystną interpretację dotyczącą ulgi w PIT, a w 2023 r. szef KAS zmienił ją na niekorzyść. Co do zasady podatnik korzysta z parasola ochronnego do końca 2023 r. Jeśli w rozliczeniu za 2020 r. skorzystał z ulgi, to nie będzie musiał dopłacać podatku, odsetek od zaległości ani nie ponosi odpowiedzialności karne skarbowej. Ale warunkiem jest, że skorzystał z ulgi już po doręczeniu pierwszej interpretacji, czyli pytał w niej o zdarzenie przyszłe. Inaczej będzie, gdy najpierw skorzystał z ulgi, a potem wystąpił z wnioskiem o interpretację. W takiej sytuacji organ podatkowy może zażądać zwrotu ulgi, czyli dopłaty podatku. Wnioskodawca nie zapłaci natomiast odsetek ani nie ponosi odpowiedzialności karnej skarbowej. Oczywiście powstaje pytanie o zastosowanie zasady zaufania do państwa i tworzonego przez nie prawa – mówi partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski.
Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego, zaznacza z kolei, że zmiana interpretacji oznacza też konieczność zmiany sposoby rozliczenia, niejednokrotnie w trakcie roku. Jeśli np. podatnik otrzymuje zmienioną interpretację dotyczącą VAT w sierpniu (a płaci VAT w okresach miesięcznych), to od października musi rozliczać się na nowych zasadach.
Omówienie orzeczenia: Utrwalona linia orzecznicza może zmienić interpretację podatkową >
Brak własnej interpretacji naraża na kontrole
- W gorszej sytuacji są natomiast ci podatnicy, którzy nie występowali z własnym wnioskiem o interpretację, a rozliczali się w sposób, który został później zakwestionowany przez szefa KAS, np. korzystali z ulgi. Interpretacja indywidualna chroni bowiem tylko tego podatnika, który ją otrzymał – mówi Lesław Mazur.
Jednak jak dodaje, ci podatnicy, którzy nie wystąpili o własną interpretację, a postępowali zgodnie z interpretacjami wydawanymi w danym okresie przez dyrektora KIS, może powołać się na utrwaloną praktykę interpretacyjną organów Krajowej Administracji Skarbowej.
Sprawdź w LEX: Spółka uzyskała interpretację podatkową, która po 2 latach została zmieniona - czy taka praktyka jest dopuszczalna? >
Agata Malicka dodaje, że nawet pozytywna interpretacja może nie zapewnić podatnikowi ochrony. Co więcej często zmiana interpretacji pociąga kontrole u podatników, dotyczące kwestionowanego sposobu rozliczenia.
- Przypomnijmy, że ochrona przysługuje pod warunkiem, że interpretacja jest w zakresie zgodnym ze stanem faktycznym. Nawet pozytywna interpretacja nie zapewnia ochrony, jeśli urząd stwierdzi w trakcie kontroli, że opisany we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe były niezgodne z rzeczywistością.– mówi ekspertka.
Sprawdź w LEX:
Czy indywidualna interpretacja podatkowa może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
