Przyjrzyjmy się przykładowi przedsiębiorcy (osoby fizycznej), który w okresie zawieszenia działalności gospodarczej sprzedaje własne środki trwałe lub wyposażenie.

Stosownie do reguły zawartej w art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. W przypadku sprzedaży na rzecz innych podmiotów (np. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) obowiązek wystawienia faktury, w myśl art. 106b ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, powstaje na żądanie nabywcy - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie trzech miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. 

Z kolei, w myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Stosownie do art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży: 

  • a) w postaci papierowej lub 
  • b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony, w tym przy użyciu systemu teleinformatycznego szefa Krajowej Administracji Skarbowej pośredniczącego przy wydawaniu paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej nabywcy, bez konieczności podawania jego danych osobowych.  

Należy zaznaczyć, że podatnik ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, bez względu na fakt, czy sprzedaż ta jest dokumentowana fakturą wystawioną na żądanie nabywcy, czy też nie. 

Uwaga: Faktura lub paragon fiskalny jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego. 

 

Sprawdź również książkę: Samochód osobowy w działalności gospodarczej osoby fizycznej. Aspekty podatkowe ebook >>


Co można robić w czasie zawieszenia działalności gospodarczej

Odnosząc się do kwestii obowiązku wystawiania faktur oraz paragonów fiskalnych w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, stwierdzić należy, że ustawa nie definiuje pojęcia „zawieszenie działalności”. 

Zasady zawieszenia działalności gospodarczej regulują przepisy art. 22 – art. 25 Prawa przedsiębiorców. Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych (art. 22 ust. 1 Prawa przedsiębiorców). Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni (art. 23 ust. 1 Prawa przedsiębiorców). 

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 25 ust. 1 Prawa przedsiębiorców). W myśl art. 25 ust. 2 Prawa przedsiębiorców, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca: 

  1. może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów; 
  2. może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej; 
  3. może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie; 
  4. ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej; 
  5. wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa; 
  6. może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej; 
  7. może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą; 
  8. może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170). 

Zatem w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Może natomiast zbywać własne środki trwałe i wyposażenie.  

Kto sprzedaje środki trwałe, wystawia fakturę lub paragon

Organy podatkowe przyjmują, że zawieszenie działalności gospodarczej samo w sobie nie stanowi zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej. Przedsiębiorca, który zawiesza prowadzenie działalności gospodarczej na pewien czas, nadal pozostaje podatnikiem, z tym że w okresie zawieszenia nie prowadzi aktywnej działalności. Zgłoszenie zawieszenia nie oznacza zatem ustania bytu przedsiębiorcy, a jedynie przerwę w wykonywaniu działalności gospodarczej. Podatnik, który „zawiesza” prowadzenie działalności gospodarczej na pewien czas, pozostaje nadal podatnikiem podatku od towarów i usług i dlatego spoczywają na nim określone obowiązki podatkowe. Jednocześnie w myśl powołanych przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z działalności, ma jednak pewne uprawnienia i obowiązki, które mają związek z działalnością prowadzoną przed datą zawieszenia (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 maja 2023 r., 0114-KDIP1-3.4012.152.2023.3.AMA).  

Zatem przedsiębiorca, dokonując w okresie zawieszenia działalności gospodarczej sprzedaży własnych środków trwałych i wyposażenia, działa w charakterze podatnika VAT i dokonuje odpłatnej dostawy towaru. Sprzedaż tę powinien udokumentować fakturą lub paragonem fiskalnym stosownie do art. 106b lub art. 111 ustawy o VAT.   

Uwaga: Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych (JPK-V7M/JPK_V7K) za okresy rozliczeniowe objęte zawieszeniem nie dotyczy m.in. okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu  (zob. art. 99 ust. 7a i ust. 7b pkt 5 ustawy o VAT).  

Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy 

Czytaj również: Dwa auta w kosztach jednoosobowej firmy - fiskus się zgadza

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.