Mocno przyspieszony tryb uchwalania przepisów o schematach podatkowych w 2018 r. doprowadził niestety do szeregu wątpliwości interpretacyjnych, z którymi podatnicy muszą się mierzyć w praktyce. Dotychczas tryb uchwalenia przepisów nie kreował dla nich dodatkowych obowiązków – aż do teraz, kiedy to muszą ponownie zaraportować wszystkie transgraniczne schematy podatkowe w wyniku… nadgorliwości ustawodawcy.
Źródło problemów
Idea stojąca za schematami podatkowymi jest dość prosta – państwa członkowskie UE chcąc walczyć z międzynarodowym procederem unikania opodatkowania, będą wymieniać się informacjami o transgranicznych schematach, które mogą bezpośrednio lub pośrednio doprowadzić do optymalizacji podatkowej.
Zobacz również: Wraca temat raportowania schematów podatkowych >>
Aby maksymalnie zautomatyzować cały proces, Unia Europejska zaproponowała ujednolicenie formatów plików xml, by uniknąć różnic w jakości gromadzonych danych (tzw. unijna schema). Pomimo braku konkretnej daty publikacji unijnej schemy, z praktyki już wiemy, że polska struktura plików xml funkcjonująca od 2019 roku nie zawierała wszystkich wymaganych informacji – w efekcie dotychczas zgromadzone informacje o transgranicznych schematach podatkowych nie nadawały się do wymiany z pozostałymi państwami członkowskimi.
Polski rząd w 2020 roku postanowił działać i naprawić istniejącą lukę w implementacji dyrektywy w zakresie schematów podatkowych – niestety niekorzystnie dla podatników, zobowiązując ich do ponownego zaraportowania wszystkich transgranicznych schematów podatkowych (mimo że już raz w przeszłości wywiązali się z tego obowiązku). Ponowne raportowanie obejmuje schematy podatkowe, w ramach których tzw. pierwsza czynność miała miejsce pomiędzy 26 czerwca 2018 r. a 30 czerwca 2020 r. – czyli okres ponad 2 lat!
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy z początku 2020 r.: „dostosowanie posiadanych informacji o schematach podatkowych transgranicznych do unijnej schemy nie jest możliwe bez udziału ze strony promotorów, korzystających i wspomagających, gdyż tylko te podmioty posiadają wymagane informacje o tych schematach. Jednocześnie biorąc pod uwagę termin przekazania informacji przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej do UE, nie jest możliwe osiągnięcie celu (…) poprzez np. nałożenie na ten organ obowiązku występowania indywidualnie do podmiotów obowiązanych do składania informacji o ich uzupełnienie w celu dostosowania dotychczas przekazanych informacji do unijnej schemy. Nie tylko uniemożliwiłoby to zebranie niezbędnych informacji w wymaganym terminie, ale nie oznaczałoby to przyjęcia rozwiązania korzystniejszego dla tych podmiotów, gdyż ostatecznie podmioty te byłyby zobowiązane do przekazania tych informacji. Uwzględniając powyższe, zaproponowane w projekcie rozwiązanie jest zgodne z zasadą proporcjonalności (…).
Chociaż uzasadnienie do projektu ustawy nakładającej na podatników obowiązek ponownego wywiązania się z już raz spełnionego obowiązku pozostawia duże pole do dyskusji (m.in. w temacie zasady proporcjonalności), to faktem pozostaje, że podatnicy są zmuszeni od ponownej wysyłki wszystkich transgranicznych schematów podatkowych, w których brali udział.
Terminy ponownego raportowania
Plany dotyczące ponownego raportowania transgranicznych schematów podatkowych w 2020 r. pokrzyżowała epidemia COVID-19. W wyniku specjalnego rozporządzenia Ministra Finansów obowiązki te zostały przeniesione na końcówkę 2020 r. oraz na początek 2021 r..
Obowiązek ponownego raportowania schematów podatkowych, w ramach których tzw. pierwsza czynność miała miejsce pomiędzy 26 czerwca 2018 r. a 30 czerwca 2020 r., został podzielony według podmiotów uczestniczących w schemacie podatkowym – promotorów, korzystających i wspomagających:
- do 31 grudnia 2020 r. termin na ponowne raportowanie schematów transgranicznych w formie pliku MDR-1 mieli promotorzy;
- do 31 stycznia 2021 r. termin na ponowne raportowanie schematów transgranicznych w formie plików MDR-1 oraz MDR-3 mają korzystający;
- do 28 lutego 2021 r. termin na ponowne raportowania schematów transgranicznych w formie pliku MDR-1 mają wspomagający.
Warto podkreślić szczególną sytuację wspomagających – czyli m.in. notariuszy, biegłych, księgowych – którzy po raz pierwszy będą zobowiązani do przekazania informacji o transgranicznych schematach podatkowych, które wystąpiły w 2018 roku - dotychczas Ustawodawca pomijał ich w tym zakresie.
Sytuacja podatników
Podatnicy od początku roku muszą mierzyć się z szeregiem wyzwań w zakresie transgranicznych schematów podatkowych – nie dość, że od 1 stycznia odwieszone zostały terminy raportowania bieżących schematów, to nałożony został na nich obowiązek dokonania ponownego raportowania już raz zaraportowanych schematów podatkowych. Wszystkie te obowiązki zostały skumulowane na początku 2021 roku, co nie ułatwia działania.
Kolejnym wyzwaniem związanym z ponownym raportowaniem transgranicznych schematów podatkowych, o którym warto wspomnieć, jest zmiana zakresu danych przekazywany w ramach plików xm. W praktyce oznacza to, że podatnicy, chcąc wywiązać się z obowiązku ponownego raportowania schematów podatkowych, będą zmuszeni do wygenerowania wszystkich plików xml jeszcze raz, od podstaw.
Więcej na ten temat opowiedzą specjaliści Olesiński & Wspólnicy, twórcy narzędzia MDRnow, partnera platformy LEX HUB, podczas bezpłatnego webinarium, które odbędzie się 27 stycznia o godz. 10. Agenda spotkania oraz rejestracja dostępne są TUTAJ >> Zapraszamy!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
