Wolters Kluwer Polska opublikował właśnie kolejną edycję raportu Podatkowy Rollercoaster, czyli codzienność księgowych i doradców podatkowych. Publikacja tym razem dotyczy drugiej połowy 2021 roku.
Autorzy raportu przypominają, że już pierwsza połowa 2021 r. przyniosła wiele zmian w podatkach. Były to przede wszystkim obowiązujące od początku stycznia nowe regulacje dotyczące estońskiego CIT oraz spółek komandytowych, a także bardzo kłopotliwe dla księgowych przepisy dotyczące rozliczania faktur korygujących. Jak jednak wynika z raportu, te pierwsze sześć miesięcy to była tylko rozgrzewka przed tym, co czekało księgowych, biura rachunkowe i doradców podatkowych w drugiej połowie roku.
Czytaj też: Odpowiedzialność karna skarbowa doradców podatkowych i księgowych na przykładach >
W samym tylko drugim półroczu ubiegłego roku w Dziennikach Ustaw opublikowano aż 130 aktów prawnych z zakresu głównych ustaw podatkowych oraz aktów wykonawczych do nich. Poza tym opublikowano 85 akty zmieniające główne ustawy podatkowe. Pojawiło się aż 35 wersji czasowych głównych ustaw podatkowych, a zmienionych jednostek w analizowanych ustawach podatkowych było aż 1661.
Średni czas trwania procesu legislacyjnego wyniósł z kolei 45 dni.
Problemem jest nie tylko zmienność prawa
Z raportu Podatkowy Rollercoaster wynika także, że dużym problemem księgowych i doradców podatkowych jest nie tylko zmienność prawa, ale także brak czasu na przygotowanie się do wprowadzanych zmian. W trakcie II półrocza 2021 r. aż 48 akty prawne z zakresu podatków miały datę wejścia w życie wcześniejszą niż data ich publikacji, a 10 z nich weszło w życie w dniu publikacji. Nagminne jest również publikowanie przepisów na kilka dni czy dzień przed ich wejściem w życie. Przykładami takich zmian ogłaszanych w ostatniej chwili były chociażby nowelizacje jeszcze nieobowiązujących przepisów Polskiego Ładu, które zostały ogłoszone 27 i 30 grudnia 2021 r., a zaczęły obowiązywać 1 stycznia 2022 r.
Czytaj też: Biuro rachunkowe i kancelaria podatkowa z perspektywy klienta >
- Gdy pół roku temu przygotowywaliśmy pierwszą edycję naszego raportu o zmianach prawa podatkowego, wydawało się, że kondycja polskiego prawa podatkowego jest już tak zła, iż niewiele już może zmienić się na gorsze. Niestabilność i niejasność przepisów, publikowanie ich w ostatniej chwili oraz „tworzenie” prawa podatkowego poprzez tweety i slajdy na konferencjach, to była już właściwie norma – mówi Magdalena Stankiewicz, redaktor naczelna LEX Księgowość. Nasza rozmówczyni dodaje również, że druga połowa 2021 r. niestety nie przyniosła podatnikom tak oczekiwanego spokoju i wytchnienia od kolejnych nowelizacji przepisów. Maraton zmian rozpoczął się już 1 lipca, kiedy weszły w życie przepisy wdrażające pakiet VAT e-commerce. W tym samym czasie podatnicy musieli przygotować się do sporządzania plików JPK_VAT na nowych zasadach. Co więcej, Ministerstwo Finansów dało księgowym i przedsiębiorcom niewiele czasu na przygotowanie się do tych zmian, ogłaszając je w ostatniej chwili. Później przyszła pora na kolejny pakiet uproszczeń w ramach pakietu SLIM VAT 2, który na szczęście nie sprawił podatnikom tak wielu kłopotów, jak jego poprzednik, oraz zmiany w podatku akcyzowym.
Sprawdź też: VAT e-commerce w praktyce polskich firm - odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania >
Nie każda zmiana przepisów podatkowych jest dobra
Ministerstwo Finansów wprowadzane zmiany w przepisach prawa podatkowego uzasadnia często, że jest to spełnieniem oczekiwać podatników i wychodzeniem naprzeciw przedsiębiorcom.
Z raportu wynika jednak, co potwierdza także Monika Brzostowska, doradca podatkowy w kancelarii KiB, że niestety nie wszystkie wprowadzane pomysły ustawodawcy okazują się dobrym rozwiązaniem. Wynika to poniekąd ze zbyt późnego odnoszenia się do głosów doradców podatkowych, czy księgowych.
Sprawdź też: Polski Ład - wzory wniosków i oświadczeń >>
- Takim rozwiązaniem, które ostatecznie okazało się fiaskiem, był obowiązek raportowania w jednolitym pliku kontrolnym transakcji, do których ma zastosowanie mechanizm podzielonej płatności. Podatnicy mieli mnóstwo wątpliwości, jak prawidłowo realizować ten obowiązek. Problemy budziły faktury, na których widniały nie tylko pozycje wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, ale również towary nieobjęte mechanizmem podzielonej płatności - wskazuje Monika Brzostowska. Dodatkowo oznaczenie MPP (mechanizm podzielonej płatności) miał wskazywać nie tylko sprzedawca, ale również odbiorca faktury. Powodowało to kolejne komplikacje.
Zobacz również: Fiskus ma prawo odmówić podatnikowi dostępu do zebranych dowodów >>
Nieco mniej wyroków w sprawach podatkowych
Z najnowszej edycji raportu Podatkowy Rollercoaster wynika także, że w drugiej połowie 2021 r. polskie sądy wydały 8426 orzeczeń w sprawach podatkowych, co stanowi spadek o 12 proc. w stosunku do I półrocza. Wojewódzkie sądy administracyjne wydały w tym czasie 6040 orzeczeń, a Naczelny Sąd Administracyjny 2386 orzeczeń. Łącznie w całym roku 2021 sądy wydały więc o 3 proc. mniej orzeczeń niż w roku poprzednim. Tak jak w poprzednich latach oraz w I połowie 2021 r., najwięcej wydanych orzeczeń dotyczyło podatku od towarów i usług, podatku od nieruchomości oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast znacznie zwiększyła się liczba orzeczeń wydanych z zakresu odpowiedzialności podatkowej osób trzecich oraz ulg płatniczych.
Sprawdź też: Komunikacja z klientem w kancelarii doradztwa podatkowego i w biurze rachunkowym >
Autorzy raportu wskazują także listę 50 przepisów podatkowych, do których została wydana największa liczba orzeczeń. Na pierwszym miejscu znalazły się regulacje dotyczące zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Z raporcie znajduje się także prezentacja najważniejszych wyroków sądów administracyjnych w sprawach podatkowych i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Więcej objaśnień podatkowych
Rok 2021 okazał się z kolei rekordowy pod względem liczby stron objaśnień podatkowych, z którymi musieli zapoznać się podatnicy. W drugim półroczu 2021 r. zostało opublikowanych 5 objaśnień podatkowych, które zajęły aż 216 stron. Łącznie objętość objaśnień podatkowych wydanych w 2021 r. wyniosła 347 stron i była największa od 2017 r., kiedy Ministerstwo Finansów rozpoczęło ich wydawanie. Od lipca do grudnia 2021 r. zostały opublikowane objaśnienia podatkowe w zakresie:
- ulgi na zakup kas rejestrujących mających postać oprogramowania i obowiązku prowadzenia ewidencji na kasie rejestrującej sprzedaży, za którą płatność nastąpiła za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej; » ulgi abolicyjnej;
- pakietu VAT e-commerce; » zasad rozliczania dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych środków z funduszu na cele inwestycyjne;
- ryczałtu od dochodów spółek.
Z pełną wersją raportu (77 stron) można się zapoznać po kliknięciu w poniższy baner:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
