Przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na instalację paneli fotowoltaicznych, służących wytwarzaniu energii elektrycznej pozwalającej na zaspokojenie własnych potrzeb przedsiębiorcy, a czasem również jej odsprzedaż. Budowa małej lub większej farmy fotowoltaicznej rodzi jednak istotne skutki na gruncie podatku od nieruchomości – i tu właśnie zaczynają się problemy. Sytuację komplikuje bowiem brak jednoznacznej definicji budowli dla potrzeb podatkowych. Powoduje to, że nie wiadomo, jak takie panele opodatkowywać – czy daninę trzeba naliczać od całej konstrukcji, czy tylko od części budowlanej, która łączy panel z gruntem. Nie jest jasne także, czy podatek trzeba płacić od całego gruntu, czy tylko od fragmentu, na którym znajduje się konstrukcja wsporcza panelu. Rodzi to niepotrzebne i kosztowne spory między firmami a gminami, do budżetów których wpływają wpłaty z podatku od nieruchomości. Piszemy o tym również w Legal Alert.
Czytaj w LEX: Ustalanie podstawy opodatkowania budowli przez organ podatkowy >>>
Czytaj w LEX: Opodatkowanie elektrowni fotowoltaicznych – im dalej w las, tym więcej drzew >>>
Konstrukcje paneli fotowoltaicznych jako budowle
Jak tłumaczy w rozmowie z serwisem Prawo.pl dr Grzegorz Keler, adwokat w kancelarii SPCG, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz grunty. Z przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. W świetle tej definicji wątpliwości budzi właśnie to, czy panele fotowoltaiczne można uznać z budowlę – i w rezultacie, czy i jak je opodatkowywać. Nie bez znaczenia jest fakt, że są one posadowione na gruncie za pomocą specjalnych konstrukcji, które co do zasady są związane z gruntem.
Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że konstrukcja, która posiada części budowlane, może być uznana za budowlę, aczkolwiek, co do zasady, dotyczy to właśnie tej części budowlanej. W przypadku paneli fotowoltaicznych oznacza to, że same ogniwa fotowoltaiczne mogą nie stanowić budowli, natomiast konstrukcja wsporcza związana z gruntem – już tak. Problem jednak w tym, że nie da się jednoznacznie powiedzieć, gdzie tak naprawdę kończy się panel, a gdzie mamy już do czynienia z konstrukcją wsporczą.
Czytaj w LEX: Podatek od nieruchomości: ogniwa słoneczne nie zwiększają daniny - omówienie orzeczenia >>>
Czytaj w LEX: Elektrownie fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości >>>
- Stanowisko organów podatkowych (wójt, burmistrz, prezydent miasta) bywa bardziej restrykcyjne. Ponadto z uwagi na to, że zagadnienie opodatkowania paneli ma związek z aspektami technicznymi, każdy przypadek powinien być analizowany indywidualnie – wskazuje dr Grzegorz Keler. Potwierdza to potrzebę poprawy przepisów i precyzyjne określenie, która część paneli fotowoltaicznych jest opodatkowana, a która nie jest.
Zobacz również:
NSA: Klasyfikacja gruntu w ewidencji nie przesądza o jego związku z prowadzeniem działalności >>
Opodatkowanie zbiorników cały czas problematyczne >>
Gdzie kończy się konstrukcja a gdzie panel?
Gdzie więc przebiega granica między panelem a konstrukcją wsporczą? - Jeśli chodzi o kwalifikację podatkową urządzeń technicznych posiadających części budowlane, przepisy nie zostawiają w moim przekonaniu wątpliwości. Budowlą jest w takim przypadku wyłącznie część budowlana, co wynika wprost z definicji budowli zawartej w ustawie Prawo budowlane. W przypadku farm fotowoltaicznych częścią budowlaną będzie zatem konstrukcja wsporcza przytwierdzona do gruntu, zaś same panele fotowoltaiczne oraz falowniki stanowią urządzenia techniczne, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – komentuje dr Adam Kałążny, radca prawny, partner associate w Deloitte.
Ustalenie, gdzie kończy się konstrukcja wsporcza a gdzie zaczyna się panel, jest jednak problematyczne. Zdaniem naszego rozmówcy, dla prawidłowego rozgraniczenia tych dwóch elementów konieczne może być sięgnięcie do dokumentacji technicznej inwestycji.
Czytaj w LEX: Budowa farmy fotowoltaicznej - problemy praktyczne >>>
Czytaj w LEX: Mikroinstalacje fotowoltaiczne krok po kroku >>>
Chcesz zapisać ten artykuł i wrócić do niego w przyszłości? Skorzystaj z nowych możliwości na Moje Prawo.pl
Problematyczne panele fotowoltaiczne na dachach
Problematyczne okazują się również być panele fotowoltaiczne montowane na dachach budynków. - W takim przypadku elementem budowlanym będzie sam budynek, na którym się znajdują. Budynki z kolei podlegają opodatkowaniu od powierzchni użytkowej, a zamontowane na nich urządzenia nie wpływają na podstawę opodatkowania zarówno budynków jak i budowli – zaznacza Monika Grabowiecka, doradca podatkowy w Crido.
Jednak, zdaniem części organów podatkowych, stanowią one urządzenia budowlane zapewniające wykorzystywanie budynku zgodnie z przeznaczeniem, a w konsekwencji powinny zostać opodatkowane jako budowla.
Jak podkreśla jednak dr Adam Kałążny, z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Ekspert zwraca uwagę, że panele nie są wymienione w definicji urządzenia budowlanego w ustawie Prawo budowlane, a jest to warunek niezbędny dla objęcia danego urządzenia podatkiem od budowli. Co więcej, jego zdaniem, nie można się także zgodzić z twierdzeniem, że panele są niezbędne dla funkcjonowania budynku, ponieważ najczęściej posiadają one odrębne źródło zasilania i montaż paneli nie jest wymagany dla uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Sprawdź w LEX:
Opodatkowanie budowli podatkiem od nieruchomości - PROCEDURA krok po kroku >
Opodatkowanie gruntu pod panelami
To nie koniec problemów – jest jeszcze jedna istotna kwestia. Grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej są co do zasady opodatkowane stawką podatku wyższą niż pozostałe grunty. Co więcej, grunt rolny podlega opodatkowaniu podatkiem rolnym, o ile nie jest zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Jeżeli warunek ten nie jest spełniony, zastosowanie znajdzie podatek od nieruchomości (co do zasady wyższy od podatku rolnego).
Jak wyjaśnia dr Grzegorz Keler, w przypadku posadowienia na gruncie instalacji fotowoltaicznej wykorzystywanej dla potrzeb działalności gospodarczej, w wielu przypadkach wpłynie to na opodatkowanie gruntu wyższą stawką, szczególnie w przypadku przedsiębiorców jednoosobowych. Takiego wyższego podatku od całej działki często domagają się gminy. W wielu przypadkach czynią to też za przyzwoleniem sądów administracyjnych.
- Kwalifikowanie jako zajętych całych działek, a więc również fragmentów, na których nie są posadowione panele, jest jednak nieuprawnione. Niestety w orzecznictwie dotyczącym paneli fotowoltaicznych dominuje pogląd, zgodnie z którym za zajęte należy uznać grunty pod panelami, na których prowadzona jest działalność rolna (np. wypas owiec czy hodowla pszczół) – potwierdza dr Adam Kałążny.
Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo wyliczyć wysokość podatku od nieruchomości – na przykładach >>>
Czytaj w LEX: Opodatkowanie VAT działalności gospodarstwa rolnego >>>
Jego zdaniem, takie stanowisko jest nielogiczne. Skoro na gruncie prowadzona jest działalność rolnicza, to nie można mówić, by był on zajęty na działalność gospodarczą. Co więcej, wykładnia proponowana przez sądy zniechęca przedsiębiorców do wykorzystywania gruntów pod panelami na inne cele (np. wspomnianą działalność rolniczą), a takie podwójne wykorzystanie gruntów należy uznać za korzystne z perspektywy zagospodarowania przestrzennego oraz ekologii.
Do pomysłu opodatkowania całego gruntu krytycznie podchodzi również Monika Grabowiecka. Nasza rozmówczyni zgadza się, że w przypadku opodatkowania gruntów rolnych – w tej części, na której zbudowane są farmy fotowoltaiczne - rzeczywiście powinny być one opodatkowane podatkiem od nieruchomości jako zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (nawet jeśli pod panelami grunt wykorzystywany jest na inne cele). Jej zdaniem, pod wątpliwość należy poddać natomiast pogląd, że zamontowanie paneli na części działki powoduje, że cały obszar powinien zostać opodatkowany podatkiem od nieruchomości jako zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej.
Argumenty organów podatkowych i ekspertów potwierdzają tezę, że przepisy w zakresie opodatkowania paneli fotowoltaicznych podatkiem od nieruchomości powinny zostać poprawione jak najszybciej.
Czytaj w LEX: Budowa urządzeń fotowoltaicznych (wybrane zagadnienia administracyjnoprawne) >>>
Czytaj w LEX: Akcyza od energii elektrycznej wyprodukowanej z instalacji fotowoltaicznej >>>
Czytaj w LEX: Rozliczanie VAT w inwestycjach samorządu terytorialnego w odnawialne źródła energii >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
