W spór z organami podatkowymi, który znalazł swój finał na sali sądowej Naczelnego Sądu Administracyjnego, wdał się prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wydobywania żwiru, piasku, gliny oraz kaolinu, który zaskarżył decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie w przedmiocie podatku od nieruchomości. Skarżący nie zgodził się z twierdzeniem organu podatkowego, że grunty oznaczone w ewidencji gruntów i budynków symbolem „K” (użytki kopalne), będące w posiadaniu podatnika należy opodatkować podatkiem od nieruchomości według najwyższych stawek właściwych dla gruntów, które są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Zdaniem skarżącego, przedmiotowe nieruchomości jako grunty zadrzewione i zakrzewione nie posiadają żadnego związku z prowadzoną działalnością. Co więcej, na wskazanych gruntach przeprowadzono rekultywację w kierunku leśnym, aczkolwiek i ten argument został odparty zarówno przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze jak i przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, który podzielając stanowisko poprzednika, oddalił skargę.
Czytaj też: Stawka podatku od nieruchomości przedsiębiorcy - LINIA ORZECZNICZA w LEX >>>
Związek z prowadzeniem działalności gospodarczej przesądza o podatku
Sąd pierwszej instancji, powołując się na przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych zauważył, iż wystarczające jest samo posiadanie przez przedsiębiorcę gruntów, aby uznać je za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, z kolei przeprowadzenie procesu rekultywacji nie skutkuje trwałym i całkowitym wyłączeniem gruntów z możliwości prowadzenia działalności, do której owe były wcześniej wykorzystywane. Ponadto, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie podkreślił bezwzględność zapisów ewidencji gruntów i budynków, którymi organy podatkowe są związane i których nie mogą kwestionować ani korygować, a jedynie mają obowiązek wyliczenia na ich podstawie zobowiązań podatkowych. Jeżeli, zdaniem zainteresowanego podmiotu, wpis w ewidencji gruntów nie przedstawia rzeczywistych danych, to zdaniem sądu, należy wnosić o jego korektę.
Zobacz również: Gminy nie kontrolują rozliczeń podatku od nieruchomości >>
Skarżący przedstawiając stanowisko, zgodnie z którym w wydanym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie orzeczeniu doszło do naruszenia prawa materialnego poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a jednocześnie zaskarżonemu wyrokowi zarzucając naruszenie przepisów postępowania procesowego mające wpływ na wynik sprawy, wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sprawdź w LEX: Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - PROCEDURA krok po kroku >
Sprawdź w LEX: Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - PROCEDURA krok po kroku >
Problematyczny związek z działalnością
Naczelny Sąd Administracyjny za słuszne uznał stanowisko autora skargi kasacyjnej i wyrokiem z 15 września 2022 r., sygn. akt III FSK 1024/21 uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 18 stycznia 2019 r., sygn. akt I SA/Lu 676/18, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania. W ocenie sądu wyższej instancji, skarga kasacyjna była zasadna, a sformułowane przez stronę skarżącą zarzuty naruszenia przepisów postępowania oraz prawa materialnego zasługiwały na uwzględnienie.
Sprawdź w LEX: Grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - PROCEDURA krok po kroku >
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, podstawę procedowania w niniejszej sprawie stanowiło zastosowanie zagadnienia „grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej” pochodzącego z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, które wielokrotnie już stało się przedmiotem rozważań zarówno w orzecznictwie jak i w literaturze. Mimo, że początkowo stawiano wyłącznie tezę, zgodnie z którą o związaniu spornych gruntów z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje sam fakt posiadania tych gruntów przez prowadzącego działalność, w późniejszym czasie zauważono potrzebę doprecyzowania definicji. Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę na istotność wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 grudnia 2017 r. sygn. SK 13/15, w którym podniesiono, iż „samo prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną nie jest relewantne dla opodatkowania gruntu stawką podatkową od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (...). Zważywszy na ratio stosowania podwyższonej stawki, jaką jest potencjalna możliwość uzyskiwania przychodów z wykorzystania danych gruntów, niezbędne jest ustalenie faktycznego sposobu wykorzystania opodatkowanego gruntu, którego współposiadaczem pozostaje osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą". Jednakże w ocenie sądu, kluczowe znaczenie w tej kwestii miał tzw. interpretacyjny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2021 r. sygn. SK 39/19, w którym sformułowano tezę, iż niezgodna z Konstytucją RP jest taka interpretacja przepisu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, która w kwestii związania gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej, ogranicza się do faktu ich posiadania przez przedsiębiorcę lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą.
Znaczenie ewidencji gruntów i budynków
Pomimo znaczenia ewidencji gruntów i budynków w określeniu przedmiotu opodatkowania, Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że klasyfikacja gruntu w ewidencji nie przesądza i nie oznacza jego związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Sąd wyższej instancji uznał, że nie ma uniwersalnego kryterium, które rozwiązałoby problem i skonkretyzowało powiązanie posiadania nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej, a każdą sytuację należy rozpatrywać przy uwzględnieniu okoliczności faktycznych. Jednakże sąd podkreślił, że oprócz posiadania nieruchomości, podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinien chociaż w domniemaniu korzystać z nieruchomości w celu prowadzenia działalności.
Czytaj w LEX: Nieruchomości wykorzystywane sezonowo do prowadzenia działalności gospodarczej >>>
Odnośnie podniesionego przez stronę skarżącą argumentu dotyczącego procesu rekultywacji na spornych gruntach, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż do uchylenia wyroku WSA przyczynił się brak oceny skutków rekultywacji w kontekście zebranego w sprawie materiału dowodowego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
