W czerwcu 2021 r. małżonkowie S. wnieśli skargę na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w sprawie rozpoznania zażalenia.
Chodziło o postanowienie z marca 2021 r. Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego odmawiające wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia pozwolenia na użytkowanie części parterowej budynku handlowo-mieszkalnego.
W odpowiedzi na skargę inspektor wniósł o jej oddalenie. Wyjaśnił, że Wojewódzki Inspektor wezwał organ I instancji do uzupełnienia akt sprawy w kwietniu. W piśmie tym pouczono pełnomocnika skarżących o wyznaczeniu nowego terminu rozpoznania sprawy na maj 2021 r. oraz o wstrzymaniu biegu terminu rozpoznania sprawy. Wskazał, że czynności tych nie można uznać za pozorne i zmierzające do przedłużenia postępowania w tej sprawie. Nowy termin rozpoznania sprawy był podyktowany obszernością akt oraz koniecznością zapewnienia przy ich udostępnianiu zachowania wymogów sanitarnych wynikających z sytuacji epidemicznej w kraju.
Zdaniem wojewódzkiego inspektora sprawa jest skomplikowana i wielowątkowa. Rozstrzygnięcie zresztą zostało już wydane.
Przewlekle działał inspektor
W merytorycznym uzasadnieniu wyroku sąd wojewódzki wskazał, że warunkiem dopuszczalności skargi jest uprzednie wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie (art. 52 par. 1 p.p.s.a.). W przypadku skargi na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania niezbędne jest obecnie złożenie ponaglenia (art. 37 par. 3 k.p.a).
Sprawdź: Rydzewska Małgorzata "Postępowania administracyjne przed organami nadzoru budowlanego" >>>
Dopiero po wyczerpaniu wskazanego trybu strona może wnieść skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.
WSA w Gliwicach stwierdził, że nie budzi wątpliwości, że doszło do bezczynności, ponieważ nie wydano rozstrzygnięcia terminowo, bez zbędnej zwłoki. Dodatkowo postępowanie prowadzone było przewlekle. Sprawa przed WINB trwała zbyt długo. Zażalenie wpłynęło w kwietniu 2021 r., organ zwlekał z rozpoznaniem zażalenia, zwracając się do organu I instancji o przesłanie dodatkowej dokumentacji. Przekroczenie terminu nie było jednak bardzo znaczne.
Skargę kasacyjną od tego wyroku złożył Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego. Stwierdził, że materiał dowodowy zebrany w sprawie nie dawał podstaw do stwierdzenia, że organ dopuścił się bezczynności i przewlekłości postępowania, rozstrzygnięcie organu zapadło bowiem w prawnie ustalonym terminie, czynności organu nie były pozorne. Według NSA zaangażowanie organu w załatwienie sprawy było należyte.
Czytaj też: Prawne relacje między starostą a powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego >>>
Uchylenie wyroku I instancji
Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę za zasadna i uchylił wyrok WSA. Wskazał, że w tej sprawie rację ma skarżący kasacyjnie organ twierdząc, że uzasadnienie wyroku sądu wojewódzkiego jest lakoniczne i nie pozwala odtworzyć sposobu rozumowania sądu pierwszej instancji i ustalenie przesłanek, które doprowadziły do wydania zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Przedmiotem sporu w sprawie jest wyłącznie to, czy Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego rozpatrując zażalenie na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego wykazał się działaniami noszącymi znamiona bezczynności i przewlekłości. Natomiast sąd I instancji nie odniósł się do istoty sprawy.
Przewlekłość postępowania
WSA w Gliwicach zupełnie pominął chronologię zdarzeń – to, że organ II instancji [...] kwietnia 2021 r. wezwał PINB do uzupełnienia akt sprawy i poinformował skarżących w trybie art. 36 k.p.a. o wyznaczeniu nowego terminu rozpoznania sprawy na maj 2021 r. Sąd wojewódzki w ogóle nie wyjaśnił dlaczego jego zdaniem WINB pozostawał w bezczynności i które z wymienionych czynności uznaje za pozorne, zmierzające do celowego przedłużania postępowania. Objaśnienia w sprawie przewlekłości również w uzasadnieniu wyroku zabrakło – nie wiadomo które działania były w zbyt dużym odstępie czasu, pozorowane, opieszałe.
Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy sąd wojewódzki będzie zobowiązany do wnikliwej oceny działania organu II instancji z uwzględnieniem, iż prowadził on postępowanie w okresie ogłoszenia w kraju epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
Pozostałe zarzuty skargi kasacyjnej w tej sytuacji należy uznać za przedwczesne.
Sygnatura akt II OSK 2788/21 - Wyrok NSA z 1 lipca 2022 r.
Czytaj też: Obowiązki organów nadzoru budowlanego w procesie inwestycyjnym >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
