Poza sporem w rozpoznawanej sprawie pozostawał fakt istnienia nadpłaty w podatku od nieruchomości spółki za 2009 r. Przedmiot sporu pomiędzy stronami koncentrował się natomiast wokół odmowy zapłaty przez organ podatkowy oprocentowania od stwierdzonej nadpłaty, które zdaniem spółki powinno być naliczone od dnia dokonania wpłaty tj. 31 grudnia 2014 r. do dnia zwrotu nadpłaty tj. 23 marca 2016 r.
Wójt Gminy decyzją ze stycznia 2017 r. określił spółce nadpłatę w podatku od nieruchomości za 2009 r. w wysokości 40.214 zł oraz odsetki w wysokości 25.679 zł i stwierdził, iż nadpłata nie podlega oprocentowaniu. Organ stwierdził, że nie przyczynił się do powstania przesłanki uchylenia decyzji oraz zwrócił nadpłatę w 30-dniowym terminie.
Nadpłata wskutek decyzji SKO
Samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało powyższą decyzję w mocy. W sprawie ustalono, że nadpłata w podatku od nieruchomości za 2009 r. powstała w na skutek decyzji samorządowego kolegium odwoławczego z marca 2016 r. uchylającej w całości decyzję wójta gminy z grudnia 2015 r. określającą wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2009 r. w kwocie 40.214 zł i umarzająca postępowanie w sprawie z uwagi na upływ terminu przedawnienia zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2009 r. Zwrot nadpłaty podatku nastąpił w marcu 2016 r. Organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji o braku podstaw do oprocentowania nadpłaty.
Organ przytoczył brzmienie art. 78 § 3 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - ordynacja podatkowa i stwierdził, że użyte w tym przepisie sformułowanie "organ podatkowy nie przyczynił się do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji" oznacza, iż dla oceny zasadności oprocentowania nadpłaty miarodajna jest wyłącznie przesłanka zmiany lub uchylenia decyzji, a więc tryb i podstawa prawna decyzji, którą zmieniono bądź uchylono decyzję określającą czy ustalającą zobowiązanie w kwocie wyższej niż należna.
Zobacz również: NSA: Oczekiwania wobec podatnika muszą być realne >>
Organ odwoławczy wskazał, że przyczyną uzasadniającą uchylenie decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego za 2009 r. było wygaśnięcie tego zobowiązania wskutek przedawnienia, o którym mowa w art. 70 § 1 ordynacji podatkowej. Do wystąpienia tej przesłanki nie przyczynił się organ podatkowy I instancji. Upływ terminu przedawnienia następuje z mocy prawa i nie jest zależny od działań administracji podatkowej. Nadpłata została zwrócona spółce przed upływem 30-dniowego terminu od wydania przez samorządowe kolegium odwoławcze decyzji z marca 2016 r. uchylającej w całości decyzję organu I instancji i umarzającej postępowanie w sprawie z powodu przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2009 r.
Przepisy obowiązujące w dacie powstania nadpłaty
Spółka, działając przez pełnomocnika, złożyła skargę do WSA w Białymstoku.
Zarzuciła naruszenie: art. 233 § 1 pkt 1 ordynacji podatkowej poprzez utrzymanie w mocy decyzji wójta gminy, w sytuacji, gdy nie uwzględnia ona oprocentowania od powstałej nadpłaty oraz art. 78 § 1 i § 3 pkt 1 ordynacji podatkowej (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r.), przez ich niewłaściwe zastosowanie, polegające na zastosowaniu tych przepisów. W skardze podniesiono, że dla oceny, czy i za jaki okres należy się oprocentowanie, stosować należy przepisy obowiązujące w dacie powstania nadpłaty, zaś ta powstała w przedmiotowej sprawie przed 1 stycznia 2016 r., co w konsekwencji oznacza, iż należy stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r.
Oprocentowanie w warunkach określonych przez prawo
Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z 7 września 2017 r. sygn. akt I SA/Bk 600/17 oddalił skargę podatnika. Zdaniem sądu skarga jest nieuzasadniona.
WSA stwierdził, że mimo, iż treść art. 78 § 1 ordynacji podatkowej może sugerować, że oprocentowaniu podlega każda nadpłata, to jednak faktycznie oprocentowanie to przysługuje jedynie w ściśle określonych przez prawo przypadkach.
Przesłanki naliczania odsetek od nadpłaty w przypadku uchylenia decyzji, zarówno w brzmieniu przepisów przed l stycznia 2016 r. jak i po tej dacie są takie same, a mianowicie: przyczynienie się organu do przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji oraz zwrot nadpłaty po upływie 30 dni od dnia uchylenia decyzji. W rozpatrywanej sprawie, żadna z tych przesłanek nie zaistniała, organ I instancji zwrócił nadpłatę przed upływem 30 dni od dnia uchylenia decyzji oraz nie przyczynił się do przesłanki uchylenia decyzji.
Podczas rozprawy przed NSA pełnomocnik spółki, adwokat Kamil Szczęsny z kancelarii GWW podtrzymał argumenty skargi kasacyjnej. Dodatkowo przytoczył argumenty z wyroku WSA w Gliwicach korzystnego dla podatnika w kwestii oprocentowania nadpłaty (sygn. akt I SA/Gl 933/17), wydanego w zbliżonym stanie faktycznym, jak również wskazał, że wydanie przez organ decyzji wymiarowych już po upływie terminu przedawnienia, następnie uchylonych z przyczyn merytorycznych, a nie z powodu przedawnienia, powoduje, że to organ przyczynił się do powstania przesłanki uchylenia decyzji i to w konsekwencji powinno skutkować oprocentowaniem powstałej nadpłaty od dnia zapłaty nienależnego podatku.
Kiedy organ błędnie stwierdza, że nie doszło do przedawnienia
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok WSA i uchylił decyzję organu. Podzielił w zasadniczej części argumenty skarżącej spółki i jej pełnomocnika. Stwierdził, że w sytuacji, kiedy organ pierwszej instancji wydaje decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w tym przypadku w przedmiocie podatku od nieruchomości, błędnie stwierdzając, że nie doszło do upływu biegu terminu przedawnienia, z uwagi na zawieszenie tego biegu to powinien liczyć się z tym, że będzie musiał wypłacić oprocentowanie od stwierdzonej nadpłaty od dnia powstania tej nadpłaty. W tej sytuacji kolegium powinno już po pierwszej decyzji organu pierwszej instancji określającej wysokość zobowiązania uchylić decyzję organu pierwszej instancji i umorzyć postępowanie.
- Wyrok jest bardzo korzystny dla podatników. Organy podatkowe przy wydawaniu decyzji po upływie terminu przedawnienia powinny szczególnie starannie ocenić przesłanki skutkujące zawieszeniem, czy też przerwaniem biegu terminu przedawnienia, gdyż w sytuacji późniejszego uchylenia decyzji i umorzenia postępowania będą zobowiązane do wypłaty oprocentowania od powstałej nadpłaty od dnia powstania tej nadpłaty, czyli od dnia dokonania zapłaty podatku wynikającego z decyzji wymiarowej – skomentował adwokat Kamil Szczęsny z GWW.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 grudnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3975/17
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
