Rzecznikowi praw obywatelskich Adamowi Bodnarowi zależy na wzmocnieniu sytuacji frankowiczów. Chodzi o konsumentów, którzy zawarli kredyty hipoteczne indeksowane lub denominowane we franku szwajcarskim. Ich sytuacja uległa ostatnio zmianie. Wpływa na nią niedawny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie państwa Dziubaków przeciwko Raiffeisen Bank International AG (sygn. C-260/18). Zdaniem RPO, banki będą teraz bardziej chętne do zawierania ugód.

Umorzenie kredytu jako przychód opodatkowany PIT

Umorzenie kredytu lub nawet jego części może jednak wiązać się z koniecznością zapłacenia podatku dochodowego. Jak tłumaczy RPO, urzędy skarbowe uznają takie umorzenia, wynikające np. z oddania niespłaconego mieszkania bankowi, za przychód. Tymczasem – jak podkreśla RPO - chodzi o osoby, które znalazły się w skrajnie trudnej sytuacji życiowej. Jego zdaniem, niepłacenie kredytu może przecież wynikać z utraty pracy, choroby czy rozpadu rodziny. To, że ludzie ci rozwiązali problem długu wobec banku, nie oznacza, że mają przychody.

Zobacz również: SN "odfrankowił" umowę o kredyt denominowany >>

Jak pozwać bank i ile to kosztuje >>
 


Odstąpienie od opodatkowania konieczne

Rzecznik zwraca uwagę, że jeśli dochodzi do umorzenia długu, to powstaje podlegający opodatkowaniu przychód. W takich przypadkach minister finansów wydawał już rozporządzenia o odstąpieniu od opodatkowania. - Zrobił to dwukrotnie, ale nigdy w sposób systemowy – podkreślił rzecznik. Rozporządzenia objęły czas od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2018 r. Zatem nie dotyczą ani kogoś, kto ma kredyt umorzony przed 2015 r. (i teraz może dostawać wezwania do zapłacenia nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych zaległego podatku), ani tych, którzy teraz zawrą ugodę z bankiem.

W demokratycznym państwie prawa nie powinno dochodzić do sytuacji, w których skutkiem restrukturyzacji umowy kredytowej jest przekształcenie się zobowiązania cywilnoprawnego w zobowiązanie o charakterze publicznoprawnym – pisze RPO w wystąpieniu do ministra finansów Tadeusza Kościńskiego. Podkreśla, że obowiązek zapłacenia podatku od umorzonej przez bank należności, może stanowić skuteczną blokadę dla czynności restrukturyzacyjnych.