Otrzymywanie darowizn jest uregulowane w ustawie z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z nią podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny lub polecenia darczyńcy. Obowiązek podatkowy z tego tytułu ciąży na nabywcy własności rzeczy o praw majątkowych, a powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeśli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Kwoty wolne od podatku dla poszczególnych grup
W myśl ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie od jednego zbywcy własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
- 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
- 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
- 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Najczęściej pojawiającymi się przypadkami są darowizny między członkami najbliższej rodziny – czyli w I grupie podatkowej. Po spełnieniu dodatkowych warunków takie darowizny mogą być całkowicie zwolnione z opodatkowania. Jednak z uwagi na rozwój technologii cyfrowych coraz częściej można spotkać się w praktyce z sytuacjami, gdy osoby fizyczne przekazują wpłaty twórcom różnego rodzaju programów czy aplikacji komputerowych. Takie wpłaty są traktowane jak darowizny – jeśli są przekazywane nieodpłatnie, bez osiągania korzyści przez przekazującego wpłatę, i jako takie powinny być opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Ponieważ wpłat najczęściej dokonują osoby obce, w żaden sposób niespokrewnione z twórcą, zaliczone do III grupy podatkowej, w momencie przekroczenia kwoty wolnej od podatku (od 1 lipca – 5733 zł) darowizna taka podlega opodatkowaniu. Co istotne, wskazany limit jest stosowany odrębnie do każdego darczyńcy. Również należy zwrócić uwagę na treść art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.
Czytaj również: Darowizna od rodziny bez podatku, ale uwaga na pułapki >>
Użytkownik aplikacji jako darczyńca
Co to oznacza dla twórców programów i aplikacji, którzy otrzymują bądź będą otrzymywać wpłaty od użytkowników? Otóż powinni oni „sumować” wszystkie wpłaty otrzymywane od poszczególnych osób w pięcioletnim okresie, i w momencie przekroczenia kwoty wolnej od podatku wykazać je w zeznaniu i zapłacić podatek od otrzymanych darowizn. Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych.
W jednej z najnowszych interpretacji Dyrektor KIS stwierdził: „Przyjmując zatem za panem, że od użytkowników aplikacji otrzymał pan darowiznę, należy stwierdzić, że każda otrzymana przez pana darowizna zgodnie z ww. art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia (użytkownik aplikacji o określonej nazwie/nick’u), przekazująca na pana rzecz darowiznę. Użytkowników aplikacji należy zaliczyć do III grupy podatkowej. W tym miejscu należy wyjaśnić, że każdy darczyńca, w stosunku do którego nie można określić stopnia pokrewieństwa z obdarowanym, winien zostać zakwalifikowany do III grupy podatkowej. (…) Zatem darowizny, otrzymane przez pana od jednej osoby w okresie pięciu lat, których suma nie przekroczy kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie podlegają opodatkowaniu.”.
Co prawda w powołanej interpretacji chodziło o potwierdzenie, czy w przypadku niemożliwości ustalenia danych personalnych darczyńcy możliwe jest złożenie deklaracji w podatku od spadków i darowizn bez identyfikacji darczyńcy, jedynie z załączonym wyjaśnieniem, jednak w uzasadnieniu organ potwierdził również, że takie otrzymane wpłaty przez twórców aplikacji stanowią darowizny w rozumieniu przepisów podatkowych i jako takie, po przekroczeniu kwot wolnych, podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Zatem podatnicy, którzy tworzą programy i aplikacje, oraz którzy dostają z tego tytułu bezinteresowne wpłaty od użytkowników, powinni mieć na uwadze, że może u nich powstać obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanej darowizny, jeśli możliwe jest powiązanie otrzymanych wpłat z konkretnymi osobami.
Interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 maja 2023 r., nr 0111-KDIB2-2.40158.40.2023.2.MM
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.