Podatnicy korzystają na potrzeby działalności gospodarczej z różnych środków trwałych np. samochodów osobowych, z reguły w ramach leasingu. Na gruncie podatkowym zasadniczo można wyodrębnić dwie formy leasingu: finansowy, w którym amortyzującym przedmiot leasingu jest korzystający oraz operacyjny, w którym to finansujący amortyzuje przedmiot leasingu, a korzystający opłaca raty leasingowe.

Trzeba wiedzieć, że samochód użytkowany na zasadach leasingu operacyjnego – w odniesieniu do podmiotu go użytkującego – nie wypełnia ustawowych przesłanek uznania go za środek trwały podlegający ujęciu w wykazie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Zdarza się, że prawa i obowiązki wynikające z umowy leasingu podatnik zamierza scedować na inny podmiot a z tego tytułu otrzyma odstępne.

Czytaj w LEX: Leasing w podatkach dochodowych na przykładach >>>

Czytaj w LEX: Cesja umowy leasingu - skutki podatkowe w CIT >>>

Powstaje wówczas pytanie, czy wynagrodzenie uzyskane z tytułu cesji umowy leasingowej stanowi przychód z działalności gospodarczej opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym jeśli podatnik wybrał taka formę opodatkowania. Okazuje się, że odpowiedź nie jest taka oczywista. Fiskus podchodzi do tematu rygorystycznie a eksperci mają pewne wątpliwości.

Tak było w przypadku pewnego podatnika, któremu dyrektor Informacji Skarbowej w interpretacji z 12 października br. nie przyznał racji (nr 0112-KDIL2-2.4011.688.2022.1.IM).

Czytaj w LEX: Przejęcie umowy leasingu w PIT >>>

Czytaj w LEX: Zmiana stron, cesja wierzytelności, wygaśnięcie lub rozwiązanie umowy leasingu a CIT >>>

 

Odstępne z tytułu cesji

Przypomnijmy, że cesja leasingu oznacza przeniesienie na podmiot trzeci, przez jedną ze stron tej umowy, wynikających z niej praw i obowiązków.

Odstępne z tytułu cesji umowy leasingu to kwota, którą wypłaca dotychczasowemu korzystającemu przejmujący przedmiot leasingu. Pozwala to korzystającemu na odzyskanie części środków finansowych włożonych w przedmiot leasingu.

Dyrektor KIS uznał, że odstępne z tytułu cesji umowy leasingu stanowić będzie określoną sumę pieniężną, zapłaconą na rzecz podatnika przez nabywcę w zamian za możliwość wstąpienia w miejsce dotychczasowego leasingobiorcy. W konsekwencji wartość odstępnego stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Zdaniem dyrektora KIS, do opodatkowania tego przychodu nie znajdzie zastosowania stawka 3 proc., o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Nie dojdzie bowiem do zbycia ruchomego składnika majątku – środka trwałego podlegającego ujęciu w wykazie. Przedmiot umowy cesji nie stanowi własności podatnika.

Sprawdź też: Zakres stosowania stawki ryczałtu 3% - PROCEDURA w LEX krok po kroku >>>

Sprawdź też: Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - PROCEDURA w LEX krok po kroku >>>

Odstępne z tytułu umowy cesji leasingu jest przychodem, dla którego nie ma wprost uregulowania w art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Właściwą stawką będzie wobec tego stawka mająca zastosowanie do opodatkowania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, z którą jest związany przedmiot leasingu.

Zobacz również: Dwóch wspólników, ale skuteczne tylko jedno oświadczenie o wyborze formy opodatkowania >>

A skoro w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnik planuje od 2023 roku wybrać ryczałt jako formę opodatkowania do uzyskiwanych przychodów z tej działalności to w sytuacji scedowania praw i obowiązków wynikających z umowy leasingu na inny podmiot i otrzymania odstępnego na podstawie wystawionej faktury, należy uzyskany z tego tytułu przychód opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym – zgodnie z wybraną formą opodatkowania według stawki obowiązującej dla prowadzonej działalności, w której przedmiot leasingu jest wykorzystywany.

 

Co na to eksperci?

- Uzasadnienie stanowiska dyrektora KIS, zawarte w przedmiotowej interpretacji nie jest przekonujące. Brak jest argumentów merytorycznych wskazujących na włączenie przychodów z tytułu cesji praw do umowy leasingu do źródła przychodów działalność gospodarcza. Z drugiej strony należy wskazać, że ten problem wymaga pogłębionej analizy – zauważa Rafał Kłagisz, doradca podatkowy.

Ekspert wskazuje, że nie budzi raczej wątpliwości kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej kosztów odstępnego po stronie podmiotu nabywającego prawa do umowy leasingu (oczywiście z zachowaniem warunków ustawowych).

- Gdyby przyjąć, że na gruncie PIT po stronie zbywcy przychody z cesji praw są zaliczane do innego źródła przychodów niż działalność gospodarcza, to również konsekwentnie podobna kwalifikacja powinna mieć miejsce po stronie nabywcy – podkreśla Rafał Kłagisz.

 


Kolejny ekspert wskazuje na wątpliwości co do stanowiska organów skarbowych. - Niewątpliwie przychody z praw majątkowych nie podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Organ we wskazanej interpretacji nie wytłumaczył, dlaczego uważa cesję za przychód z działalności gospodarczej. Lakonicznie i autorytatywnie stwierdził, że wartość odstępnego stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych – zauważa Wojciech Kliś, doradca podatkowy.

Jego zdaniem, można bronić poglądu, że wskazany przychód jest przychodem z działalności gospodarczej (pojazd wprost był wykorzystywany w działalności podatniczki), natomiast dyrektor KIS nie tłumaczy faktycznie swojej oceny stanowiska.

- Niewątpliwie odpłatna cesja jest zbyciem prawa majątkowego. W mojej ocenie, jednakże istotny jest element wcześniejszego wykorzystywania zbywanego prawa majątkowego - stąd też mogą wynikać różnice w kwalifikacji źródeł przychodów. Fakt wykorzystywania wskazanego prawa w działalności gospodarczej, wiąże niejako to zbycie ze wskazanym źródłem przychodów. Pogląd dyrektora KIS, jakkolwiek kontrowersyjny, wydaje się prawidłowy – twierdzi Wojciech Kliś.

Ekspert wskazuje, że jakkolwiek można mieć wątpliwości w odniesieniu do kwalifikacji do źródła przychodów – wątpliwości tych nie można mieć w odniesieniu do stawki ryczałtu. - W rozpatrywanym przypadku nie dojdzie bowiem do zbycia ruchomego składnika majątku wymienionego w art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. f ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – ocenia Wojciech Kliś.