Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW) opracowało projekt nowelizacji dwóch aktów prawnych: ustawy z 19 grudnia 2014 r. o rybołówstwie morskim (tekst jedn. Dz. U. z 2025 r. poz. 590) oraz ustawy z 5 grudnia 2008 r. o organizacji rynku rybnego (tekst jedn. Dz. U. 2023 r. poz. 2045). Ma on dostosować polskie prawo do zreformowanej Wspólnej Polityki Rybackiej wprowadzonej unijnym rozporządzeniem 2023/2842/UE (numer RCL – UC119). Projekt trafił właśnie do konsultacji publicznych, a zaostrzenie przepisów jest usprawiedliwiane wymogami unijnymi.

Urzędnicy wnikliwie będą się przyglądać szyprom handlującym rybami prosto z kutrów. Produkty nadal będą mogły być sprzedawane konsumentom bezpośrednio ze statków rybackich, o ile będą przeznaczone wyłącznie do spożycia prywatnego. Dotychczasowy dzienny obrót takimi rybami „prosto z kutra” nie powinien przekraczać równowartości 50 euro. Teraz to się zmieni. Unijne rozporządzenie zliberalizowało dotychczasowe ograniczenia dotyczące małej ilości produktów sprzedawanych konsumentom bezpośrednio ze statków rybackich i przeznaczonych wyłącznie do spożycia prywatnego. Obecnie ten limit wynosi do 10 kilogramów na konsumenta dziennie (jedynie w przypadku łososia atlantyckiego złowionego w Bałtyku - ze względu na zagrożenie tego gatunku ryb - próg ten ma wynosić dwa osobniki na konsumenta dziennie). Nawet drobni sprzedawcy ryb z kutrów będą jednak musieli elektronicznie raportować operacje sprzedaży. Dotychczas mogli to robić w papierze, jeśli ich obroty nie przekracza rocznie 200 tysięcy euro, teraz limit ten został zniesiony.

 

Projekt nowelizacji przewiduje również, że osoby fizyczne prowadzące połowy rekreacyjne zostaną objęte obowiązkiem zarejestrowania się w specjalnej unijnej aplikacji elektronicznej do raportowania tych połowów (RecFishing). Aplikacja zostanie już niedługo opracowana przez Komisję Europejską i udostępniona państwom członkowskim, ma zacząć działać już w sezonie 2026. W Polsce obowiązek ten może dotyczyć nawet 60 tysięcy użytkowników, którzy mogliby aplikację zainstalować na swoich telefonach komórkowych. Przed wypłynięciem na połów rekreacyjny będą oni musieli otworzyć w niej zgłoszenie, a po powrocie zaraportować w niej wielkość połowu.

Oprócz handlu świeżymi rybami, nowela ma uregulować kwestie dotyczące raportowania działalności połowowej, monitorowania ruchu statków rybackich, zdalnego monitorowania elektronicznego (tzw. systemu REM), monitorowania i weryfikowania mocy silników statków rybackich, weryfikowania pojemności statków rybackich, ważenia ryb wyładowywanych w polskich obszarach morskich, a także połowów rekreacyjnych.

MRiRW chce też zaostrzyć system kontroli - proponuje się wprowadzenie zmian w zakresie systemu punktów za poważne naruszenia przepisów unijnych, prowadzenia rejestru naruszeń tych przepisów oraz rejestru kapitanów, którym przyznano karne punkty. Kolejna nowość to wprowadzenie katalogu kar pieniężnych za naruszenia nowych regulacji. Co do zasady – górne kwoty dotychczasowych kar także wzrosną.