PFRON zdecyduje, czy pacjenci hospicjum domowego dostaną dodatek do energii

Jeśli osoba z niepełnosprawnością korzysta z koncentratora tlenu lub respiratora w ramach świadczeń udzielanych przez hospicjum domowe, nie może skorzystać z dodatku do energii elektrycznej w ramach programu PFRON. Ta grupa została z niego wyłączona. W ocenie lekarzy hospicjów domowych to nierówne traktowanie pacjentów. PFRON informuje Prawo.pl, że obecnie analizuje możliwość rozszerzenia programu o te osoby. Decyzja ma zapaść w tym miesiącu.

Z dopłaty do rachunku za prąd w wysokości 100 zł miesięcznie w ramach programu PFRON „Aktywny samorząd” (obszar E) może skorzystać:

• dorosła osoba z niepełnosprawnością z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności;
• dzieci i młodzież do 16. roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności,

którzy korzystają z koncentratora tlenu lub respiratora w ramach świadczenia udzielanego przez ośrodek domowego leczenia tlenem lub ośrodek wentylacji domowej. Oznacza to, że muszą to być osoby znajdujące się pod opieką zespołu długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie albo pod opieką poradni, ośrodka lub zespołu domowego leczenia tlenem. Z programu nie mogą skorzystać osoby leczone ambulatoryjnie w ramach hospicjum domowego.

Czytaj również: Osoby wentylowane mechanicznie w domu mogą już wnioskować o dodatek do energii

Pacjenci hospicjum domowego poza programem

- Program „Aktywny samorząd” w 2025 roku ewidentnie wyklucza tę bardzo dużą grupę pacjentów, którzy wymagają leczenia tlenem z powodu niewydolności układu oddechowego, często w następstwie chorób nowotworowych lub kardiomiopatii. Takie podejście jest w mojej ocenie niezasadne, gdyż jak sam PFRON pisze, jest to dodatek na pokrycie kosztów opłaty za energię elektryczną w formie refundacji kosztów energii elektrycznej, związanych ze zwiększonym jej zużyciem w związku ze stałym, intensywnym korzystaniem z koncentratora tlenu lub respiratora. Do takiej grupy osób należą pacjenci hospicyjni, którzy niejednokrotnie przez wiele miesięcy w swoich domach zmuszeni są do prowadzenia tlenoterapii, i tak samo jak pozostali pacjenci ponoszą z tego tytułu wyższe koszty za zużycie energii elektrycznej – mówi dr Maciej Sokołowski, wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej STOMOZ oraz dyrektor NZOZ Gaja w Miliczu.

Jak dodaje dr Sokołowski, lekarze opiekujący się pacjentami w hospicjach domowych powyższą sytuację oceniają jako przejaw dyskryminacji grupy pacjentów i łamania fundamentalnych praw konstytucyjnych, jak chociażby zawartych w art. 32 Konstytucji RP, która gwarantuje obywatelowi równość wobec prawa wraz z poszanowaniem godności i wolności. Podobną opinię wyraża Stowarzyszenie SPES. Przytacza przykład jednego z klientów Ośrodka Poradnictwa prowadzonego przez organizację, który korzysta w domu z koncentratora tlenu w ramach opieki hospicyjnej. Ośrodek pomocy społecznej odmówił dodatku do energii elektrycznej właśnie z tego powodu, że jest objęty opieką hospicjum domowego. - Obecny stan rzeczy powoduje nieuzasadnioną nierówność w dostępie do uzyskania dodatku do energii elektrycznej wśród osób z orzeczoną niepełnosprawnością/stopniem niepełnosprawności, znajdujących się w tożsamej sytuacji zdrowotnej, które korzystają z koncentratora tlenu lub respiratora, w ramach świadczeń finansowanych przez NFZ – stoi na stanowisku Stowarzyszenie SPES.

Organizacja interweniowała w tej sprawie u prezesa PFRON i pełnomocnika rządu ds. osób z niepełnosprawnościami. W odpowiedzi pod koniec grudnia ub. r. Piotr Cieszewski, zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, wskazał, że specyfiką programów jest ich tylko uzupełniający charakter w stosunku do zadań obligatoryjnych, wskazanych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób z niepełnosprawnościami. - W związku z tym program nie może obejmować wsparciem wszystkich osób, które korzystają z urządzeń zasilanych energią elektryczną, koncentrując się na wskazanym celu wsparcia tj. zwiększeniu niezależności oraz szans na aktywizację społeczną i zawodową poprzez poprawę dostępności do wentylacji domowej pod koncentratorem tlenu lub respiratorem – odpowiadał Cieszewski.

Czytaj w LEX: Wartość kilowatogodziny za energię elektryczną decydująca o wysokości przyznanego ryczałtu na zakup opału > >

PFRON podejmie decyzję w marcu

Jednak z najświeższych informacji, które uzyskaliśmy w PFRON, wynika, że fundusz rozważa poszerzenie grupy uprawnionych do dodatku do energii elektrycznej. Filip Pruszkowski, dyrektor biura ds. komunikacji w PFRON, w odpowiedzi na pytania Prawo.pl zaznacza, że program „Aktywny samorząd” ma na celu wspieranie aktywności osób z niepełnosprawnością. Budżet programu jest jednak ograniczony i wynosi tylko 2,9 proc. wszystkich wydatków PFRON. Z tego powodu, jak podkreśla, konieczne było ustalenie jasnych zasad, kto może skorzystać z dofinansowania. Ponieważ liczba potencjalnych wnioskodawców korzystających z koncentratorów tlenu i respiratorów była bardzo duża, dostępne środki nie pozwalały na wsparcie wszystkich. Aby uniknąć nierównego traktowania wnioskodawców, wprowadzono określone kryteria.

Czytaj również: Opieka paliatywna w domu - refundowana, ale nisko wyceniona i z limitami

Filip Pruszkowski informuje jednak, że obecnie w funduszu trwają dyskusje na ten temat. - Analizujemy potrzeby osób z niepełnosprawnością i bierzemy pod uwagę zgłaszane postulaty. Obecnie rozważamy rozszerzenie wsparcia na osoby korzystające z koncentratora tlenu lub respiratora w ramach świadczeń zdrowotnych, w tym hospicjum domowego. Decyzja może zapaść wkrótce, ale informacje na ten temat pojawią się najwcześniej pod koniec marca 2025 roku - odpowiada.

Dr Maciej Sokołowski podkreśla, że każdy pacjent, który ma ustawowo zagwarantowany bezpłatny dostęp do usług hospicjum domowego na podstawie przepisów art. 15 ust. 2 pkt 11 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej przebywa w domu, tym samym cały pakiet kosztów pobytowych związanych z opieką i leczeniem obłożnie chorego ponosi on sam i jego rodzina. - Pomoc instytucji państwa przy stale rosnących kosztach socjalno-bytowych jest wyjątkowo cenną inicjatywą i wręcz koniecznym przejawem troski o standard życia chorych obywateli. Nie bez znaczenia ma również fakt, że pacjenci przebywający w domu odciążają instytucje ochrony zdrowia, w których koszty pobytowe leczonych pacjentów są przecież znacznie wyższe. Taki model opieki jest preferowany przez system ochrony zdrowia i wielokrotnie akcentowany jest w wielu planach i założeniach reform sytemu. Dlatego w mojej ocenie tworzenie preferencyjnych warunków wsparcia opieki domowej, w tym hospicyjnej, jest elementem koniecznym i zgodnym z kierunkiem zmian w ochronie zdrowia – uważa Maciej Sokołowski.

Czytaj również: Wyższe limity dofinansowania do wózka elektrycznego z PFRON w „Aktywnym Samorządzie”

Tylko w 2024 roku (wnioski można było składać od 28 października 2024) do programu PFRON zgłosiło się ponad 9 tys. osób, a pomoc otrzymali wszyscy spełniający warunki formalne, jak zaznaczył przedstawiciel funduszu. W tym roku można składać wnioski o dopłatę od 2 stycznia.

Czytaj także w LEX: Forma „rozpatrzenia wniosku” o udzielenie środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych > >

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.