Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie ustalenia wysokości miesięcznej zryczałtowanej diety dla radnych. Wojewoda zaskarżył ten akt zarzucając istotne naruszenie prawa poprzez ustalenie miesięcznej zryczałtowanej diety dla przewodniczącego rady w wysokości 1600 zł i wiceprzewodniczącego w wysokości 1500 zł. Organ nadzoru wskazał, że stawki te są zbyt wysokie z uwagi na to, że gminę zamieszkuje mniej niż 15 tys. mieszkańców. Tym samym radni mogą otrzymywać świadczenia, które nie przekraczają 50 proc. maksymalnej wysokości diety. Wynika to z art. 25 ust. 6 ustawy o samorządzie gminnym i par. 3 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie maksymalnej wysokości diet przysługujących radnemu gminy.
Wysokość diet ustala rada
Sprawą zajął się WSA, który wskazał, że zgodnie z art. 25 ust. 4 usg, na zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Natomiast art. 25 ust. 6 usg stanowi, że wysokość diet nie może przekroczyć w ciągu miesiąca łącznie półtorakrotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Ponadto maksymalna wysokość diet, w powiązaniu z liczbą mieszkańców, została doprecyzowywana w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Nie przekreśla to jednak swobody rady gminy w zakresie kształtowania zasad wypłaty diet i zwrotu kosztów podróży służbowej radnych. Mieści się w tym zarówno tryb rozliczeń diet i kosztów podróży, jak i sposób określenia ich wysokości. Dieta może zostać ustalona w formie kwotowej, za udział w każdym posiedzeniu rady lub komisji albo w formie zryczałtowanej, płatnej w ustalonych okresach, najczęściej miesięcznie.
Czytaj także: Radny na kwarantannie nie dostanie diety, bo nie wykonuje mandatu >>>
Nie można przekraczać limitów
Sąd podkreślił, że swoboda rady gminy w określaniu zasad przyznawania diet nie jest nieograniczona. Istnieją dwa kryteria określające granice. Pierwsze z nich dotyczy charakteru diety, która jest ekwiwalentem utraconych korzyści, jakich radny nie uzyskuje w związku z wykonywaniem mandatu. Drugie nakazuje, aby kwota diety nie przekroczyła limitu określonego w ustawie i rozporządzeniu Rady Ministrów. WSA uznał, że na gruncie rozpoznawanej sprawy ostanie kryterium nie zostało zachowane. Zgodnie z danym Głównego Urzędu Statystycznego, gmina miała 3764 mieszkańców. Zastosowanie znalazł więc par. 3 pkt 3 rozporządzenia RM, który stanowi, że w gminie poniżej 15 tys. mieszkańców, radnemu przysługuje w ciągu miesiąca dieta w wysokości do 50 proc. maksymalnej wysokości.
Przewodniczący i wice mieli za wysokie diety
Na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy budżetowej na rok 2021, kwota bazowa dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe została określona w wysokości 1789,42 zł. Wysokość diet nie może przekroczyć w ciągu miesiąca łącznie półtorakrotności tej kwoty, czyli 2684,13 zł. Mając jednak na uwadze treść rozporządzenia RM i liczbę mieszkańców, świadczenie nie mogło przekraczać 50 proc. tej kwoty, czyli 1342,07 zł. Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności, sąd przyznał rację wojewodzie, że miesięczne zryczałtowane diety dla przewodniczącego (1600 zł) i wiceprzewodniczącego (1500 zł) przekraczają dopuszczalną przez prawo wysokość. Tym samym naruszono normę kompetencyjną z art. 25 ust. 6 usg, co zostało zakwalifikowane jako istotne naruszenie prawa. W świetle powyższego, WSA stwierdził nieważność zaskarżonych przepisów spornej uchwały.
Wyrok WSA w Kielcach z 16 czerwca 2021 r., sygn. akt II SA/Ke 375/21
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
